1.2 Het ontstaan van de landbouw

H1 Jagers en boeren


1.2 Het ontstaan van de landbouw
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

H1 Jagers en boeren


1.2 Het ontstaan van de landbouw

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier mensen op een gegeven moment van de landbouw gingen leven.

KA:
het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen

Slide 2 - Tekstslide

Klimaatverandering
  • Rond 10.000 v. Chr

  • De aarde wordt warmer

  • Nederland: moerassen en bossen

  • Delen van Afrika en Midden-Oosten: droger 

Slide 3 - Tekstslide

Vruchtbare Halvemaan
  • Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)

  • Midden-Oosten

  • 'De kraamkamer van de beschaving' ontstaan van steden en het schrift

  • Sedentaire leefwijze: op één plaats wonen

Slide 4 - Tekstslide

Leg uit waarom de landbouw niet in de gebieden A en B in de kaart, die je net hebt gezien, ontstond.
(Klik op de afbeelding om deze groter te maken)

Slide 5 - Open vraag

landbouw revolutie
  • Revolutie betekent snelle ingrijpende verandering

  • Jager-verzamelaars worden boer

  • De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer

  • akkerbouw en veeteelt

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

1.7 Mensen en vee in Zuid-Algerije (rotsschildering, omstreeks 5000 v.C.).

Slide 8 - Tekstslide

1.8 Dorp in West-Nederland omstreeks 3000 v.C. (Bruijn, 2017).

Slide 9 - Tekstslide

Opdracht 7.
Gebruik afbeeldingen 1.7 en 1.8.
Beide afbeeldingen zijn bruikbaar als bron bij een onderzoek naar prehistorische landbouwsamenlevingen.
Leg uit welk verschil er is in betrouwbaarheid tussen beide bronnen.

Slide 10 - Open vraag

Boeren in Europa
  • Pas laat: het was niet nodig, er was voldoende voedsel te vinden.

  • Eerste boeren in Nederland: Zuid-Limburg rond 5300 v. Chr.

  • mensen verhuizen uit gebieden waar gebrek aan landbouwgrond is en komen hier terecht

Slide 11 - Tekstslide

Boeren in Nederland
  • Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

  • Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

  • Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer

Slide 12 - Tekstslide






Bandkeramiek

Slide 13 - Tekstslide






Trechterbekercultuur

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Dood en begraven
  • Graven worden steeds uitgebreider: grafheuvels en hunebedden

  • Zowel begraven als cremeren: urnenvelden

  • Doden kregen bezittingen mee: vermoedelijk geloven in leven na de dood

Slide 16 - Tekstslide

Opdracht 8
Gebruik afbeelding 1.9.
Leg uit dat de afbeelding past bij het kenmerkend aspect van deze paragraaf.

Slide 17 - Open vraag