4.3 Bacteriën en schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

4.2 Schimmels en bacterien

Wat weten we nog?

Bacteriën en schimmels

Planning

Leerdoelen

Uitleg

Opdrachten

Check leerdoelen

Afsluiting

Elektronenmicroscoop

15 000x

Bacterie onder lichtmicroscoop

600x

Bacterie onder lichtmicroscoop

15000x

Leerdoelen

Je kunt de kenmerken van bacteriën noemen.

Je kunt de kenmerken van schimmels noemen.

Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels nuttig zijn voor de mens en de natuur. (SE)

Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn voor mensen. (SE)

Kenmerken bacteriën

• één cel
• erg klein
• zweepharen
• geen celkern

Kenmerken

Schimmels

• eencellig of meercellig
• eencellig zijn gisten 
• meercellige bestaan uit lange draden 

Een paddenstoel is een meercellige schimmel! 

Gistcel

Bakkersgist

Beschimmeld brood

Schimmeldraden

Voortplanting bacteriën

• celdeling (elk halfuur delen)
• eencellige schimmels delen ook

Voortplanting schimmels

• sporen = cel waar nieuwe schimmel uit komt
• aan uiteinde schimmeldraad
• of onder de paddenstoel
• Knopvorming

gist

gist is een eencellige schimmel.

er groeit een knop aan de gistcel en hieruit groeit een nieuwe gistcel dit noemen we deling. Zie het plaatje.

Waarom een paddestoel?

Waarom een paddestoel?

Nuttige en schadelijke

bacteriën en schimmels

• ze voeden zich met dode resten van organismen
  
• reducenten
  
• hierbij komen voedingsstoffen vrij die door planten kunnen worden gebruikt

Bederven

Bacteriën en schimmels kunnen voedsel bederven

Dit kun je tegengaan door:

conserveren of koelen

yoghurt, zuurkool, yakult, geneesmiddelen, hormonen

brood, wijn, bier schimmelkaas, antibiotica 

bacteriën 

bacteriële infectie

schimmelinfectie zwemmerseczeem

Antibiotica 

maken schimmels en bacteriën dood

Penicilline is een antibiotica gemaakt door een penseelschimmel 

Conserveren

Om te voorkomen dat

bacteriën en schimmels op

voedsel groeien kan je het 

conserveren.

langer houdbaar

Bijvoorbeeld in de koelkast

Voedsel conserveren door:

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen / Koelkast
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Drogen
5. luchtdicht verpakken
6. of conserveringsmiddelen toevoegen

Voedsel conserveren

Betekenis conserveren: Verduurzamen,  in goede conditie bewaren.

Omstandigheden voor bacteriën en schimmels ongunstig gemaakt.

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Vacuüm verpakken
5. Drogen
6. Toevoegen van conserveermiddelen

Maken van de opdrachten

Opdracht 1 tm 8 afmaken

Klaar? Maak de test jezelf 

blz 254 t/m 262

Leerdoelen

Je kunt de kenmerken van bacteriën noemen.

Je kunt de kenmerken van schimmels noemen.

Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels nuttig zijn voor de mens en de natuur. (SE)

Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn voor mensen. (SE)