(Bona) 2 Latijn - 13 januari 2021

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vandaag:

Gaan we leren wat de uitgangen zijn van bijvoeglijke naamwoorden in groep 3.

Gaan we leren wat congruentie is, en hoe je bijvoeglijke naamwoorden kunt aanpassen aan zelfstandige naamwoorden.

geef de uitgangen die we nu kennen van groep 3.

Bijvoeglijke naamwoorden uit groep 1 en 2

gaan zoals de standaarduitgangen van woorden uit groep 1 en 2 (zie de uitgangen van bonus op p. 91 TB) 

Groep 3

heeft ook bijvoeglijke naamwoorden. Deze is niet helemaal dezelfde als die van zelfstandige naamwoorden.

Voorbeelden: fortis, ingens

Rijtje fortis

	m/v (ev)	m/v (mv)	o (ev)	o (mv)
nom	fort- is	fort- es	fort- e	fort- ia
gen	fort- is	fort -ium	zelfde	zelfde
dat	fort -i	fort- ibus	zelfde	zelfde
acc	fort- em	fort- es	fort- e	fort- ia
abl	fort- i	fort- ibus	zelfde	zelfde

Ingens: 

nominativus enkelvoud m/v heeft geen uitgang: ingens

de rest van de vormen heeft stam ingent- (dus: ingentis)

Bijvoeglijk naamwoord, groep 3

Bijvoeglijke naamwoorden uit groep 3 die eindigen op -is, worden verbuigd zoals fortis.

Bijvoeglijke naamwoorden die dat niet doen, worden verbogen volgens ingens.

Geef de nom mv onz van ingens

geef de gen ev van ingens

geef de dat ev mnl van crudelis

Congruentie

= wanneer een bijvoeglijk naamwoord zich aanpast aan een zelfstandig naamwoord

Voorbeelden

Nederlands: 'de boze godin'

Latijn: 'dea irata'

Voorbeelden

Nederlands: 'de boze godin'

Latijn: 'dea irata'

Een BNW past zich aan ZNW aan in naamval, getal en geslacht.

dea irata: een znw uit groep 1 + bnw uit groep 1

regi crudeli: een znw uit groep 3 + bnw uit groep 3

ZNW uit groep 1/2 + BNW uit groep 3

bv mensarum + ingens -> mensarum ingentium (gen mv vrl)

ZNW uit groep 3 + BNW uit groep 1/2

rege + bonus -> rege bono (abl ev mnl)

reges + bonus -> reges boni (nom mv mnl)

reges bonos (acc mv mnl)