12.2 deel 1 zelfstandig

12.2: Het zit in de familie (deel 1)
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 16 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

12.2: Het zit in de familie (deel 1)

Slide 1 - Tekstslide

Programma
  • Leerdoelen
  • Bibliotheek-tijd
  • Instructie met vragen
  • Verwerking

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoelen
  • Je kunt uitleggen wat monogeen betekent.
  • Je kunt uitleggen wat een recessief overervende ziekte is en hier voorbeelden van geven.
  • Je kunt uitleggen wat een drager is.
  • Je kunt uitleggen wat een dominant overervende ziekte en  geslachtsgebonden recessieve/dominante overerving is en hier kruisingsschema's bij opstellen en kansen bepalen. 

Slide 3 - Tekstslide

Bibliotheek-tijd
  • Lezen leerstof van blz. 92-95
  • Bestudeer bron 1-4
timer
7:00

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Video

Een man en een vrouw hebben allebei de ziekte van Huntington (dominante overerving). Ze hebben al een gezonde dochter samen gekregen. Hoe groot is de kans dat hun volgende kind ook gezond is?
A
100%
B
50%
C
25%
D
0%

Slide 6 - Quizvraag

Uitleg vraag
Allelen: H= huntington en h= gezond, want huntington is dominant.
P-generatie fenotype: huntington vrouw x huntington man.
P-generatie genotype: Hh x Hh, want ze hebben al een gezond kind, dus allebei heterozygoot.
F1 (nakomelingen) genotype: HH, Hh, Hh en hh
Antwoord: gezond kind als hh; dit is 1 op de 4, dus 25%.


Slide 7 - Tekstslide

Twee ouders zijn drager van een recessief overervende ziekte. Zij zijn in verwachting van een kind. Hoe groot is de kans dat dit kind ook drager is?
A
100%
B
50%
C
25%
D
0%

Slide 8 - Quizvraag

Uitleg vraag
Allelen: F= gezond en f=ziek, want recessief overervend en drager mogelijk.
P-generatie fenotype: drager x drager= heterozygoot x heterozygoot
P-generatie genotype: Ff x Ff
F1 (nakomelingen) genotype: FF, Ff, Ff en ff
Antwoord: drager als Ff; dit is 2 op de 4, dus 50%.


Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Video

Bij bananenvliegjes wordt de oogkleur o.a. bepaald door een gen gelegen in het X-chromosoom. Het allel voor rode oogkleur is dominant over het allel voor witte oogkleur.
Bij welke van de volgende kruisingen zullen alle mannelijke nakomelingen witogig zijn?
A
heterozygoot wijfje x roodogig mannetje
B
heterozygoot wijfje x witogig mannetje
C
witogig wijfje x roodogig mannetje
D
homozygoot roodogig wijfje x witogig mannetje

Slide 11 - Quizvraag

Uitleg vraag
Allelen: D= roodogig en d=witogig, want roodogig is dominant.
P-generatie fenotype: witogig wijfje x roodogig mannetje.
P-generatie genotype: XdXd x XDY.
F1 (nakomelingen) genotype: XDXd (vrouwtjes) of XdY (mannetjes).
F1 fenotype (mannelijk): XdY en dus wit.

Slide 12 - Tekstslide

Bij kanaries komt een allel e voor dat X-chromosomaal en recessief is. Embryo's die geen allel E bezitten, sterven in een vroeg stadium.
Bij vogels hebben mannetjes twee X-chromosomen per lichaamscel en vrouwtjes één X- en één Y-chromosoom.
Een kanarievrouwtje paart met een homozygoot kanariemannetje.

Hoe groot is de kans dat het eerst-uitgekomen kanariemannetje heterozygoot is voor deze eigenschap?
A
100%
B
75%
C
50%
D
0%

Slide 13 - Quizvraag

Uitleg vraag
Mannetje= XEXE (dominant en je moet de E hebben, anders niet levensvatbaar)
Vrouwtje=XEY (moet de E hebben, anders niet levensvatbaar).
Dus al het nageslacht heeft ook XEXE of XEY en dus geen heterozygoten. 

Slide 14 - Tekstslide

Verwerken
  • Maak de opdrachten 1-10 van 12.2 uit je werkboek.
  • Klaar: kijk de vragen na (de antwoorden staan op It's Learning; zie planner)

Doe de laatste vijf minuten een leerdoelencheck voor jezelf: lees de leerdoelen en bedenk wat je er al van weet. Zet dan een kruisje op de juiste plek op de leerdoelenkaart.

Slide 15 - Tekstslide

Leerdoelen
  • Je kunt uitleggen wat monogeen betekend.
  • Je kunt uitleggen wat een recessief overervende ziekte is en hier voorbeelden van geven. 
  • Je kunt uitleggen wat een drager is.
  • Je kunt uitleggen wat een dominant overervende ziekte en geslachtsgebonden recessieve/dominante overerving is en hier kruisingsschema's bij opstellen en kansen bepalen. 

Slide 16 - Tekstslide