5.2 - ademhaling in- en uitademen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

8.2 Je ademt

Terugblik vorige les

• Welke soorten orgaanstelsels zijn er?
• Ademhalingsstelsel
• Verteringsstelsel
• Zenuwstelsel
• Uitscheidingsstelsel
• Bloedvatenstelsel

wordt ver-voerd naar de cellen

daardoor kun je bewegen

longen: inademen

longen: uitademen

spierstelsel

verteringsstelsel

huid/longen/nieren

bloedvatenstelsel

Hoe komen spieren aan energie?

• Verbranding is het stukgaan van glucose met behulp van zuurstof. 

Hoe werkt verbranding:

1. Glucose en zuurstof gaan uit het bloed de spiercel in.
2. In de spiercel gaat glucose stuk met behulp van zuurstof. De energie uit glucose komt vrij.
3. Er ontstaan twee afvalstoffen:                                                                               koolstofdioxide en bloed. Deze                                                                                    afvalstoffen gaan naar het bloed.

Hoe komen je spieren aan energie?

Leerdoelen

• Je leert hoe je ademhaalt en hoe zuurstof in je bloed komt;
• Waarom je door je neus moet ademhalen;
•  Hoe je ademhaling wordt geregeld.

Twee soorten ademhaling

• Ribademhaling of borstademhaling: het bewegen van je ribben om te ademen.
• Middenrifademhaling of buikademhaling: het bewegen van je middenrif om te ademen.

Ze gebeuren meestal tegelijk

Inademen

1. Tussenribspieren en middenrifspieren trekken samen.
2. Ribben kantelen omhoog en het middenrif wordt plat. 
3. Borstholte en je longen worden groter. 
4. Lucht in je longen krijgt meer ruimte, daardoor neemt de luchtdruk in je longen af. 
5. Lucht stroomt vanzelf naar binnen: je ademt in. 

Uitademen

1. Tussenribspieren en middenrifspieren ontspannen.
2. Ribben zakken naar beneden. Het middenrif wordt bol.
3. Borstholte en longen worden kleiner.
4. Lucht in je longen krijgt minder ruimte, luchtdruk neemt toe.
5. Lucht stroomt naar buiten: je ademt uit. 

0

Zet de stappen van inademen in de goede volgorde

Lucht stroomt je longen in

Je borstholte en longen worden groter

Tussenribspieren en middenrifspieren trekken samen

Luchtdruk in je longen neemt af

Ribben kantelen omhoog en middenrif wordt plat

Zet de stappen van uitademen in de goede volgorde

Je borstholte en longen worden kleiner

Lucht stroomt naar buiten

Tussenribspieren en middenrifspieren ontspannen

Luchtdruk in je longen neemt toe

Ribben zakken naar beneden en middenrif wordt bol

Het ademhalingsstelsel

De luchtpijp vertakt zich in

1. bronchiën
2. longblaasjes
3. luchtpijpvaten
4. luchtpijptakjes

0

Gaswisseling

Waar komt zuurstof in het bloed ?

Gaswisseling

De uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide 

Verloopt snel door: 

• Groot oppervlak van longblaasjes
  
• Wand van longblaasjes heel dun
  
• Haarvaten rond longblaasjes 

hebben dunne wand

Leg in eigen woorden uit wat gaswisseling (bij de ademhaling van de mens) inhoudt.

Waarom is neusademhaling beter dan door je mond?

Waarom moet je ademhalen door je neus? 

Lucht klaargemaakt voor longblaasjes

1. Neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.
   
2. Slijmcellen in neusholte, luchtpijp en bronchiën maken slijm -> maakt lucht vochtig en stofdeeltjes en ziekteverwekkers blijven plakken.
   
3. Trilhaartjes in het slijmvlies van luchtpijp en bronchiën zwiepen slijm met stofdeeltjes en ziekteverwekkers naar keelholte

Ademhaling regelen

1. Via koolstofdioxidezintuigcellen in bloedvaten
   
2. Impulsen naar ademcentrum in hersenen
   
3. Hersenen sturen signalen naar tussenribspieren en middenrifspieren.
   

Je kunt beter ademhalen door je neus omdat

1. de lucht dan wordt verwarmd
2. je gewaarschuwd wordt voor gevaarlijke stoffen
3. de lucht vochtig gemaakt wordt
4. alle antwoorden zijn goed

Astma

Aan de slag!

Huiswerk: 

Basisstof 3 alle opdrachten

Practicum 3 spirometer