V4 - T2: BS3 Hormonale regeling

hormonale regeling man/ vrouw en menstruatiecyclus
V4
Thema 2
Voortplanting
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

hormonale regeling man/ vrouw en menstruatiecyclus
V4
Thema 2
Voortplanting

Slide 1 - Tekstslide

Verschillen tussen mitose en meiose?

Slide 2 - Woordweb

Slide 3 - Video

Leerdoelen
  • Functie en werking van hormonen
  • Negatieve terugkoppeling
  • Menstruatiecyclus

Slide 4 - Tekstslide

hormoonklier
bloed
doelwitorgaan
een orgaan dat een hormoon produceert en secreteert. Hormoon=signaalstof
een hormoon wordt ALTIJD afgegeven aan het bloed. Via het bloed wordt het hormoon vervoerd
het doelwitorgaan is opgebouwd uit cellen die specifiek reageren op het hormoon. Dit hormoon beïnvloedt zo de werking van dit orgaan

Slide 5 - Tekstslide

hypothalamus
hypofyse
ovaria
testes

Slide 6 - Tekstslide

Anatomie Teelbal

Slide 7 - Tekstslide

Hormonale regeling bij de man
GnRH
Gonadotropin releasing hormone
hormoonklier: hypothalamus
doelwitorgaan: hypofyse

hypothalamus
hypofyse
testes
GnRH
FSH
LH
FSH
Follikel stimulerend hormoon
hormoonklier: hypofyse
doelwitorgaan: cellen van Sertoli

Cellen van Sertoli
- stimuleren spermatogenese
Cellen van Leydig

 
Testosteron
LH
Luteiniserend hormoon
hormoonklier: hypofyse
doelwitorgaan: cellen van Leydig

Testosteron
hormoonklier: teelbal (c.v. Leydig)
- stimuleren sec. gesl. kenmerken
- stimuleren spiergroei
- stimuleren libido
- negatieve terugkoppeling

Testosteron
Tabel 89C

Slide 8 - Tekstslide

BINAS-vraag:
Welk hormoon zorgt er voor dat de melkproductie opgang komt?

Slide 9 - Open vraag

Hormonale regeling bij de vrouw
GnRH
Gonadotropin releasing hormone
hormoonklier: hypothalamus
doelwitorgaan: hypofyse

hypothalamus
hypofyse
ovaria
GnRH
FSH
LH
FSH
Follikel stimulerend hormoon
hormoonklier: hypofyse
doelwitorgaan: ovaria

- rijp en groei follikel/eicel
ovulatie
ontwikkeling geel lichaam
oestrogeen

LH
Luteiniserend hormoon
hormoonklier: hypofyse
doelwitorgaan: cellen: ovaria

oestrogeen
aangroeien baarmoederslijmvlies
ontwikkeling sec. geslachtskenm

progesteron
verkliering baarmoederslijmvlies


oestradiol  
progesteron
progesteron

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Menstruatiecyclus
BINAS 86C
Gemiddeld 28 dagen
dag 1  = eerste dag van menstruatie
dag 14 = ovulatie (verschilt per vrouw)

dag 5 - 14: folliculaire fase
onder invloed van FSH rijpt follikel en eicel
oestrogeen wordt afgegeven: stimuleert diktegroei baarmoederslijmvlies

dag 14 - 28: luteale fase
onder invloed van LH-piek vindt ovulatieplaats
restant follikel --> geel lichaam (door LH)
baarmoederslijmvlies verkliert door progesteron

dag 1 - 4: menstruatie
geel lichaam vervalt: geen progesteron productie meer
baarmoederslijmvlies wordt afgestoten

Slide 12 - Tekstslide

Dag 1: start menstruatie.

FSH stimuleert de rijping van nieuwe follikels.

Slide 13 - Tekstslide

Rijpende follikels geven oestrogenen af.

Lage concentratie oestrogenen remmen de afgifte van LH en FSH

Slide 14 - Tekstslide

Rijpende follikels geven oestrogenen af.

Boven een drempelwaarde stimuleren oestrogenen juist  LH en FSH

-> piek in LH en FSH

Slide 15 - Tekstslide

Door de piek in LH volgt de ovulatie.

Gele lichaam (overgebleven, 'lege' follikelcellen) geven progesteron af.

Slide 16 - Tekstslide

Oestrogenen stimuleren de groei van het baarmoederslijmvlies, progesteron zorgt voor goede doorbloeding.

Slide 17 - Tekstslide

geen zwangerschap: gele lichaam verschrompelt en geeft geen progesteron meer af:
LH en FSH worden niet meer geremd

Menstruatie (afstoten baarmoederslijmvlies).

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

vruchtbaarheid mannen
betrokken hormonen:
LH
FSH
testosteron

let op: negatieve terugkoppeling

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Rijpen nieuwe eicel
Eisprong
Eicel sterft
Rijpen nieuwe eicel
Menstruatie
Baarmoederslijmvlies wordt dikker
Menstruatie

Slide 22 - Sleepvraag

In het diagram is de totale concentratie van de hormonen FSH + LH per etmaal in de urine van een vrouw weergegeven.

Er zijn drie perioden: P, Q, R en S. Tijdens welke periode is de concentratie oestradiol in het bloed het hoogst?

A
Periode P
B
Periode Q
C
Periode R
D
Periode S

Slide 23 - Quizvraag

Bij vrouwen treden veranderingen op van de lichaamstemperatuur in verband met de menstruatiecyclus. Bij de ovulatie stijgt de lichaamstemperatuur licht.
Hiernaast is de lichaamstemperatuur van een vrouw van 10 april tot 10 mei weergegeven.

Op welke dag in april of mei begon haar menstruatie?
A
23 april
B
7 mei
C
15 april
D
17 april

Slide 24 - Quizvraag

Als een stel niet zwanger kan worden, kunnen eicellen die buiten het lichaam zijn bevrucht ingebracht worden in de baarmoeder en zal zich innestelen in het baarmoederslijmvlies.

Welk hormoon zorgt er vervolgens voor dat het ingenestelde embryo niet met het baarmoederslijmvlies wordt afgestoten?
A
FSH
B
LH
C
Oestradiol
D
Progesteron

Slide 25 - Quizvraag

Waar vindt dit proces plaats?
A
eileider
B
ovarium
C
testis
D
baarmoeder

Slide 26 - Quizvraag

In de afbeelding is een menstruatiecyclus weergegeven die 28 dagen duurt. De letters M, N, O en P geven bepaalde fasen in deze cyclus aan. Verder is de groei van het baarmoederslijmvlies weergegeven.

In welke van de fasen M, N, O en P is het in deze cyclus het geel lichaam aanwezig?
A
Fase M
B
Fase N
C
Fasen M en N
D
Fasen M, N, O en P

Slide 27 - Quizvraag

menstruatie
ovulatie
progesteron
oestrogeen
gele lichaam
eierstok
follikel

Slide 28 - Sleepvraag

Aan de slag
Opdracht 22, 21, 20, 23 en 24
(in die volgorde) 

Slide 29 - Tekstslide