In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
Desoxyribonucleïnezuur
technieken
basisstof 6
Slide 1 - Tekstslide
lesdoel
Ik kan verschillende DNA technieken in de biotechnologie beschrijven.
Slide 2 - Tekstslide
Slide 3 - Tekstslide
Slide 4 - Video
Wat is biotechnologie ?
Verzamelnaam technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens
Klassieke- en moderne biotechnologie
Slide 5 - Tekstslide
Klassieke biotechnologie
gebruik van traditionele technieken
gebruik van bacteriën, gisten en schimmels
productie van kaas, bier, wijn, brood
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Tekstslide
Moderne biotechnologie
Gebruik van moderne technologie
Gebruik van bacteriën, gisten, en schimmels
Aanpassen van eigenschappen, van het DNA
De genen worden aangepast (genetische modificatie)
Slide 8 - Tekstslide
Recombinant-DNA-Techniek
De genen met positieve eigenschappen van het ene organisme toevoegen aan het DNA van een ander soort
Genetische modificatie: een gemodificeerd organisme heet 'transgeen'
Slide 9 - Tekstslide
Waar word biotechnologie voor gebruikt?
gezondheidszorg
landbouw
industrie
milieu
Slide 10 - Tekstslide
Tijgermug
Muggen zijn ziekteverspreiders. Ze zijn moeilijk te bestrijden omdat ze zich snel voortplanten, klein zijn en er heel veel aanwezig zijn. Recent onderzoek ziet genetische modificatie als een oplossing.
Bij tijgermuggen, de verspreiders van knokkelkoorts zijn mannelijke muggen gemodificeerd zodat hun nageslacht sterft voordat het zich kan reproduceren. De mannelijke muggen vinden een vrouwtje, wat zich slechts eenmaal voortplant. Deze jongen gaan dood zonder voor nageslacht te zorgen, waardoor de populatie wordt verkleind.
Het aantal gevallen van knokkelkoorts neemt toe.
Er bestaan geen medicijnen of injecties om het te voorkomen.
Knokkelkoorts
U krijgt plotseling koorts met koude rillingen, vaak met heftige hoofdpijn en pijn achter de ogen.
Uw hele lichaam kan pijn doen: spieren, botten en gewrichten, vooral onder in uw rug.
U krijgt huiduitslag op uw borst (romp), armen, benen en gezicht.
Na een paar dagen kunt u misselijk worden en overgeven.
Ook hoesten, keelpijn en smaakverandering komen voor.
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Video
Slide 13 - Video
Argumenten voor:
pruducten kunnen goedkoper worden
hogere opbrengsten in de landbouw (minder honger)
milieuvriendelijkere gewassen
medicijnen tegen ziektes
betere producten (meer smaak)
gaat sneller dan kruisen van rassen
Argumenten tegen:
mens heeft het recht niet om te knippen en plakken met genen van andere organisme
maken van nieuwe soorten gaat tegen natuur in
variatie neemt af
gewassen kunnen beter bestand worden gemaakt tegen bestrijdingsmiddelen
Slide 14 - Tekstslide
Slide 15 - Video
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Video
genomics (NL: genomica)
Studie van het complete DNA.
Hiermee kun je voorspellen hoe gezond/goed een organisme is
kankeronderzoek (vergelijk DNA van een ziek persoon met dat van een gezond persoon)
Slide 18 - Tekstslide
Genomics in de veeteelt
Welke stier heeft de beste combinatie van genen voor de hoogste melkopbrengst bij zijn nageslacht?
Voorheen moest je wachten tot dat nageslacht er ook echt was, nu kun je dat aan het genoom zien.
Slide 19 - Tekstslide
DNA testen
misdaadbestrijding
fraudebestrijding met voedsel
erfelijkheidsonderzoek; erfelijke ziekten
vaderschapstesten
verwantschap tussen soorten
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Video
Slide 22 - Video
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
Biotechnologie is al eeuwen oud
A
waar
B
niet waar
Slide 25 - Quizvraag
Bij de productie van bier en zuurkool wordt biotechnologie toegepast
A
Ja
B
Nee
Slide 26 - Quizvraag
Het toevoegen van gist in brood om het luchtig te maken is:
A
klassieke biotechnologie
B
geen biotechnologie
C
recombinant-DNA-techniek
D
moderne biotechnologie
Slide 27 - Quizvraag
wat is transgeen?
A
klassieke biotechnologie
B
er is geen trans aanwezig
C
een genetisch gemodificeerd organisme
D
genetische modificatie
Slide 28 - Quizvraag
Is bij de toepassing van biotechnologie altijd sprake van genetische modificatie?
A
ja
B
nee
Slide 29 - Quizvraag
Wat wordt er gedaan bij recombinant-DNA-techniek?
A
Met behulp van bacteriën wordt van melk yoghurt gemaakt.
B
In het DNA van een organisme wordt nieuwe erfelijke informatie aangebracht.
C
de celkern van een lichaamscel van een organisme wordt gecombineerd met een 'lege' eicel van een ander organisme
D
Er wordt gekeken of er een DNA match is tussen een verdachte en bewijsmateriaal
Slide 30 - Quizvraag
Wat is de verzamelnaam van technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens?
A
DNA- recombinant techniek
B
Genetische modificatie
C
Biotechnologie
D
Klonen
Slide 31 - Quizvraag
Op Schiphol werd in het najaar van 2020 veel antistoffen tegen het Coronavirus gevonden in het rioolwater. Dit is een voorbeeld van:
A
DNA recombinant techniek
B
Synthetische biologie
C
eDNA
D
Genomics
Slide 32 - Quizvraag
Mensen met Coeliakie (glutenintolerantie) kunnen niet tegen een bepaald eiwit in b.v. tarwe. Men probeert nu het DNA van de tarwe zo aan te passen dat mensen met coeliakie hier niet meer gevoelig voor zijn. Dit is een voorbeeld van:
A
Cripr-Cas
B
Genomics
C
Klassieke biotechnologie
D
eDNA
Slide 33 - Quizvraag
Ben jij na deze les voorstander of tegenstander van DNA technologie?
Voorstander
Tegenstander
Slide 34 - Poll
Ik vind dat jullie deze les veel nieuwe dingen hebben geleerd. En jij?
😒🙁😐🙂😃
Slide 35 - Poll
Ga naar je studiewijzer
Bestudeer de succescriteria; ken je er al een aantal?