Basisstof 5: Mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 6: Ecologie en milieu

Basisstof 5: Mens en milieu

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen doornemen
  
• Uitleg basisstof 5
• Aan het werk!
• Afsluiting 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Enkele oorzaken en gevolgen van uitputting en vervuiling beschrijven;
• Enkele oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beschrijven.

Invloeden op het milieu

De mens beïnvloedt het milieu.

• De wereldbevolking is de afgelopen 50 jaar verdubbeld.
• Iedereen samen gebruikt veel energie en grondstoffen

Hierdoor ontstaan milieuproblemen:

• Uitputting: Stoffen worden uit het milieu gehaald 
• Vervuiling: Stoffen worden aan het milieu toegevoegd

Uitputting

• Fossiele brandstoffen worden gebruikt als energiebron (benzine) en als grondstof (kunststof).
• Grondstoffen kunnen op raken (uitgeput).
• Mineralen worden door planten gebruikt om te groeien. Door veel dezelfde planten te verbouwen (monocultuur) raakt de bodem uitgeput.

Vervuiling

• Stikstof is belangrijk voor planten om te groeien.
• Een teveel aan stikstof in het water leidt tot een explosieve groei van waterplanten.
• 
  

Vervuiling

• Door overmatig storten van gifstoffen zijn deze in de bodem gekomen: bodemvervuiling.
• Chemische bestrijdingsmiddelen beschermen voedingsgewassen.
• Deze komen soms in het water: watervervuiling

Broeikaseffect

• Door de dampkring wordt warmte vastgehouden op aarde.
• Dit gebeurt door broeikasgassen: ze hebben hetzelfde effect als het glas in een broeikas.
• Belangrijkste broeikasgassen: waterdamp en CO2.
• 
  

Versterkt broeikaseffect

Doordat er meer broeikasgassen in de atmosfeer komen, treedt het versterkt broeikaseffect op. 

• Door verbranding van fossiele brandstoffen
• Door de intensieve veeteelt

Hierdoor warmt de aarde meer op.

• Methaan draagt 400x meer bij aan het broeikaseffect dan bijvoorbeeld CO2.

Klimaatverandering

Klimaatverandering betekent dat het gemiddelde weertype over een langere periode verandert:

• Zachtere winters
• Warmere zomers
• Extremer weer 

Tevens stijgt de zeespiegel

Invloed van de mens

Door intensieve veeteelt, intensieve visserij en intensieve industrie is de hoeveelheid broeikasgassen erg toegenomen.

• Hierdoor warmt de aarde sneller op;
• Hierdoor gaat klimaatverandering in een sneltreinvaart.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 t/m 5 van thema 6

Hoe: Fluisteren met je directe buur

Tijd: 15 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek/buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren, basisstof 6 lezen

1. Alleen vermesting
2. Alleen versterking van het broeikaseffect
3. Zowel vermesting als versterking van het broeikaseffect

Welke van de onderstaande brandstoffen zijn fossiele brandstoffen?
Aardolie / Bio-ethanol / Steenkool / Gas / Kernenergie

Welke uitspraken horen bij chemische bestrijdingsmiddelen?
1: Biologisch niet afbreekbaar
2: Selectief
3: Ophoping van gifstoffen

1. Er is dan minder accumulatie van zware metalen
2. Er is dan minder horizonvervuiling
3. Er is dan minder uitstoot van gassen