Bacteriën en virussen

• Wereldoriëntatie
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Een virus en een bacterie: wie veroorzaakt wat? En wat zijn de verschillen? En uh, je immuunsysteem? Wat doet die ook alweer?

bacteriën en virussen

Welke virussen en bacteriën ken jij al?

Wat weet jij al?

TweePraat
Werk samen in tweetallen. Bedenk om de beurt een antwoord op de vraag. 

het coronavirus

Eigen leervragen

Wat zou jij willen weten over virussen en bacteriën? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Dit ga je leren

Wereldoriëntatie en woordenschat

Na deze les:

• weet ik wat bacteriën en virussen zijn.
  
• kan ik verschillen en overeenkomsten tussen een bacterie en een virus benoemen.
  
• kan ik een paar voorbeelden geven van bacteriën en virussen.
• weet ik wat het immuunsysteem is en wat hij doet.

Taal

Na deze les kan ik een column over het coronavirus schrijven voor leeftijdsgenoten. 

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst hiernaast.

Klik op de loep en vervolgens op de tekst om in te zoomen. 

_Woordenschat

Hulpkaart

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Staan er woorden in de tekst waarvan je de betekenis nog niet kent? Schrijf deze woorden met de betekenis op in je logboek. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap. De hulpkaart kan je helpen. 

groot

klein

muis

olifant

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Een virus is hetzelfde als een bacterie.

1. WAAR
2. NIET WAAR

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Diarree is een voorbeeld van een virus.

1. WAAR
2. NIET WAAR

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus.

1. WAAR
2. NIET WAAR

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Alle bacteriën zijn slecht!

1. WAAR
2. NIET WAAR

Bekijk het filmpje.

Bekijk het filmpje over bacteriën van de Buitendienst.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

_{Verwerkingsopdracht}

Je gaat straks een column schrijven over het coronavirus. Maar uh, hoe doe je dat eigenlijk? Geen paniek, ik loods je er stap voor stap doorheen!

_{Verwerkingsopdracht}

Uitleg

Lees de beginstukjes van de drie columns hieronder.

We hebben een jong poesje. Pip is piepklein, zacht als een veertje en ze heeft nagels. Die zijn zo lang en scherp dat een heks er jaloers op zou zijn. Al na een week rafelen de gordijnen en zitten er gaatjes in de bank. 

Europa werd in 2015 overspoeld door vluchtelingen. In Griekenland kwamen boten vol mensen aan. Ze kwamen uit landen zoals Syrië en Afghanistan, waar het oorlog was. Natuurlijk wilden ze daar weg! En natuurlijk zochten ze hun geluk in Europa. Want daar was het veilig, en hadden ze een toekomst. Toch? Nou... niet echt.

Ik ga vanaf september een voorstelling spelen. Alle teksten en liedjes zijn bijna klaar en ik oefen me rot. Maar daar is thuis niet iedereen even blij mee.

..
.

Wat vind jij?

Welke column zou jij het liefst helemaal willen lezen?

1. column 1
2. column 2
3. column 3
4. Allemaal!

.

Wat vind jij?

Leg uit waarom je juist deze column het lieft zou willen lezen.

_{Verwerkingsopdracht}

Lees de column die je gekozen hebt nu helemaal. Je mag ze natuurlijk ook allemaal lezen.

We hebben een jong poesje. Pip is piepklein, zacht als een veertje en ze heeft nagels. Die zijn zo lang en scherp dat een heks er jaloers op zou zijn. Al na een week rafelen de gordijnen en zitten er gaatjes in de bank.

Ik hoorde mijn vader mopperen: 'Het is ook altijd wat met die kat! Straks moeten we een nieuwe bank, nieuwe gordijnen én een nieuwe stoel kopen.' Voorzichtig sloop ik naar Pip en deed mijn handen over haar oren. Dit gemopper hoefde zij allemaal niet te horen. Maar het gemopper ging door. 'Misschien moeten we haar toch terugbrengen naar de winkel', hoorde ik mijn moeder tegen mijn vader zeggen. 'Ja, goed plan!' riep mijn broer vanaf de trap. Hij is nooit zo'n dierenvriend geweest, maar dat had je vast al begrepen. En nu? dacht ik bij mezelf. Ik besloot om Pip te redden. Ik pakte haar vast en deed haar in haar reismandje. Zo hupsakee. Ze stribbelde niet eens tegen. Zachtjes sloop ik de trap op naar mijn slaapkamer. Snel deed ik de deur op slot. Zo. Daar zaten we voorlopig even veilig!

_{Verwerkingsopdracht}

Lees de column die je gekozen hebt nu helemaal. Je mag ze natuurlijk ook allemaal lezen.

Europa werd in 2015 overspoeld door vluchtelingen. In Griekenland kwamen boten vol mensen aan. Ze kwamen uit landen zoals Syrië en Afghanistan, waar het oorlog was. Natuurlijk wilden ze daar weg! En natuurlijk zochten ze hun geluk in Europa. Want daar was het veilig en hadden ze een toekomst. Toch? Nou... niet echt.

Europa smeet keihard de deur dicht. Mensen opvangen? Welnee! Daar zaten we hier niet op te wachten. Onze vrijheid delen met anderen? We rilden al bij de gedachte. En dus maakte Europa in 2016 afspraken met Turkije. Turkije zou alle vluchtelingen opvangen. En de grens met Europa sluiten. Europa zou daar geld voor geven. En zo volgden er nog wat afspraken. Ze schudden elkaar de hand. Probleem opgelost? Nou… niet echt. Turkije kreeg ruzie met Europa. Ze beschuldigden elkaar ervan dat ze zich niet aan de afspraken hielden. En dus zette Turkije de grens naar Europa open. ‘Ga maar naar Europa’, zei het land tegen de vluchtelingen. Maar in Griekenland worden de vluchtelingen teruggestuurd naar Turkije en vanuit Turkije worden de vluchtelingen teruggeduwd naar Griekenland. Het gaat inmiddels om zo’n vier miljoen mensen. Het probleem is dus nog steeds niet opgelost. Zullen we dan nu alsjeblieft wél met echte oplossingen komen? Ieder Europees land verplicht vluchtelingen laten opnemen bijvoorbeeld? En als een land dat niet wil, wordt het direct uit Europa gezet. Dat land staat blijkbaar niet voor mensenrechten. Laat Europa dáár zijn grenzen maar voor sluiten! 

_{Verwerkingsopdracht}

Lees de column die je gekozen hebt nu helemaal. Je mag ze natuurlijk ook allemaal lezen.

Ik ga vanaf september een voorstelling spelen. Alle teksten en liedjes zijn bijna klaar en ik oefen me rot. Maar daar is thuis niet iedereen even blij mee.

‘Wat doe je?’ vroegen ze bij mij thuis. ‘Ik zing', zei ik. ‘Kan dat niet in de badkamer?’ ‘Nee, dat doe ik hier. Ik moet oefenen, voor straks in het theater.’ ‘Dus jij gaat zingen in het theater? Als er ook echt mensen zitten?’ ‘Eh, ja. Hoezo?’ vroeg ik. ‘Maar die mensen hebben betááld! Wat moeten die wel niet denken?’ ‘Die denken: Wat een leuk liedje’, zei ik. ‘Nee, die denken: Die kan niet zingen! Laat haar een boek gaan schrijven!’ ‘Dat doe ik daarna weer’, zei ik koppig. ‘Hoe meer je oefent, hoe beter het wordt.’ En terwijl mijn kinderen naar boven vluchtten begon ik opnieuw. Ze hadden wel een beetje gelijk. Ik klink niet als Anouk. Maar ook niet als een zaagmachine. Misschien moet ik het publiek straks gewoon waarschuwen: ‘Als ik mijn hand opsteek, ga ik even zingen. Niet schrikken hoor.’ Of zouden ze dan juist meteen weghollen? Ach wat. Ik zing gewoon.

_{Verwerkingsopdracht}

Bekijk de checklisten. Wat vind je allemaal bij de column passen die jij hebt gelezen?

saai

persoonlijk

grappig/vrolijk

serieus

verdrietig

is een lange tekst.

heeft citaten van mensen.

gaat over een belevenis die de schrijver heeft meegemaakt.

gaat over een gedachte van de schrijver.

bevat vooral veel informatie.

De column die ik gekozen heb is:

De column die ik gekozen heb:

Een citaat is iets wat iemand letterlijk zegt. Het staat in een tekst tussen aanhalingstekens. Bijvoorbeeld: 'Ik ga maar eens koken', zei mijn moeder tegen mijn vader.

_{Verwerkingsopdracht}

Had je dit al ontdekt?

Een column bestaat uit drie delen:

Een inleiding

Een middenstuk

Een slot

De schrijver gebruikt een prikkelende opening. Hierdoor zorgt hij ervoor dat de lezer verder wil lezen.

In het middenstuk vertelt de schrijver zijn of haar verhaal. In het verhaal lees je wat de schrijver van iets vindt of wat of zij heeft meegemaakt.

De tekst eindigt met een slotzin of een paar slotzinnen. De schrijver eindigt met iets grappigs of zegt in één zin wat er volgens hem of haar moet gebeuren.

_{Verwerkingsopdracht}

Bekijk de columns op de volgende slides. Herken jij de inleiding, het middenstuk en het slot?
Slepen maar! 

Inleiding - middenstuk - slot

Weet jij het?

Inleiding

Middenstuk

Slot

We hebben een jong poesje. Pip is piepklein, zacht als een veertje en ze heeft nagels. 

... t/m ...

 Al na een week rafelen de gordijnen en zitten er gaatjes in de bank.

En nu? dacht ik bij mezelf. Ik besloot om Pip te redden.  

... t/m ...

Zo. Daar zaten we voorlopig even veilig!

Ik hoorde mijn vader mopperen: 'Het is ook altijd wat met die kat! Straks moeten we een nieuwe bank, nieuwe gordijnen én een nieuwe stoel kopen.' ... t/m ...

Hij is nooit zo'n dierenvriend geweest, maar dat had je vast al begrepen.

Inleiding - middenstuk - slot

Weet jij het?

Inleiding

Middenstuk

Slot

Zullen we dan nu alsjeblieft wél met echte oplossingen komen? 

... t/m ...

Laat Europa dáár zijn grenzen maar voor sluiten! 

Europa smeet keihard de deur dicht. Mensen opvangen? Welnee!

... t/m ... 

Het probleem is dus nog steeds niet opgelost.

Europa werd in 2015 overspoeld door vluchtelingen. In Griekenland kwamen boten vol mensen aan.

... t/m ...

Want daar was het veilig, en hadden ze een toekomst. Toch? Nou... niet echt.

Inleiding - middenstuk - slot

Weet jij het?

Inleiding

Middenstuk

Slot

‘Wat doe je?’ vroegen ze bij mij thuis. ‘Ik zing', zei ik. ‘Kan dat niet in de badkamer?’ ‘Nee, dat doe ik hier. Ik moet oefenen, voor straks in het theater.’  

... t/m ... 

Misschien moet ik het publiek straks gewoon waarschuwen: ‘Als ik mijn hand opsteek, ga ik even zingen. Niet schrikken hoor.’ Of zouden ze dan juist meteen weghollen? 

Ach wat. Ik zing gewoon.

Ik ga vanaf september een voorstelling spelen. Alle teksten en liedjes zijn bijna klaar en ik oefen me rot. Maar daar is thuis niet iedereen even blij mee.

Conclusies

Conclusies:

• In een column kunnen feiten staan, maar je leest vooral de mening van de schrijver.
• Een mening begint lang niet altijd met Ik vind. 
• Een column kan grappig zijn maar kan ook over serieuze onderwerpen gaan.
• In een column lees je een persoonlijke belevenis of de persoonlijke gedachtes van de schrijver.
• een column bestaat uit drie delen: een prikkelende opening, een middenstuk en een slot.

_{Verwerkingsopdracht}

Draai aan het rad en denk na over de vraag.

Als het gaat om het coronavirus ...

Het schrijven van een-column-in-een-notendop

Je hebt inmiddels al een heleboel geleerd over het 

coronavirus en bacteriën en virussen in het algemeen. 

Je gaat hier straks een column over schrijven.

Bekijk eerst de checklist hiernaast om te zien 

waaraan een goede column moet voldoen. 

_{Verwerkingsopdracht}

Uitleg

_{Verwerkingsopdracht}

Je weet al wat jouw mening is over het coronavirus. Je weet waar je boos of verdrietig van wordt en wat je eventueel graag anders zou zien. Schrijf deze gedachten op in een korte tekst. Dit wordt je column! De checklist kan je helpen.

_{Verwerkingsopdracht}

Is het schrijven van je column gelukt?
Haal 'm dan door de checklist! Vraag een klasgenoot om de checklist voor je in te vullen. Wat gaat al goed? Waar kun je de volgende keer nog extra op letten? 

Feedback & Publiceren

Wie kan zijn column voorlezen? 
Plak (een foto van) je column en de ingevulde checklist in je projectschrift.

Ik weet nu ... & ik kan nu ...

Wereldoriëntatie en woordenschat

• Ik weet wat bacteriën en virussen zijn.
• Ik weet welke verschillen en overeenkomsten er tussen een bacterie en een virus zijn.
• Ik kan een voorbeeld geven van een bacterie en van een virus.
• Ik weet wat het immuunsysteem doet.

Taal

Ik kan een column schrijven over het coronavirus.

Terugkoppeling lesdoelen

Bekijk het filmpje.

Waarom niezen we eigenlijk? 

Bekijk het filmpje.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

Bekijk het filmpje.

Luister het liedje over bacteriën.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

              Tot de volgende keer!