Par. 3.2 Europa wordt christelijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

3.2 Europa wordt Christelijk

Romeinen hadden het christendom dan wel staatsgodsdienst gemaakt maar dat betekende niet dat heel het RR christelijk was geworden. Vooral in Italië was er christendom maar in de rest van het grote rijk was er veel verschillende vormen van geloof.

In de eeuwen daarna veranderde dit. Dat kwam door kerstening (bord) en syncretisme (bord).

lezen

Romeinse pausen en Frankische koningen blz. 84

Verspreiding van het christendom

Vanaf 690 verspreiden missionarissen met steun van de Frankische vorsten het christendom in Nederland.

De eerste missionarissen waren Engelse geestelijken. Hun leider was aartsbisschop. Willibrord.

Veel Germaanse bewoners van Nederland hadden een polytheïstische godsdienst. Veel christenen noemen hen heidenen.

missionaris: iemand met de opdracht (missie) om het christendom te verspreiden.

aartsbisschop: geestelijke: godsdienstig leider. (geestelijkheid: alle geestelijken)

heiden: iemand waarvan wordt gezegd dat die niet het juiste geloof heeft.

Lezen: de kerstening van Nederland

blz. 84

Stel, je doet onderzoek naar de juistheid van dit verhaal.

Hoe betrouwbaar is deze bron 3 dan?

Verklaar je antwoord met minstens twee argumenten.

Bonifatius

De missionaris Bonifatius doopt bekeerlingen en wordt later vermoord. Het boek waaruit deze afbeelding komt, is rond 975 gemaakt in het klooster van Fulda in Duitsland, dat door Bonifatius was gesticht.

Na de moord op Bonifatius in 754 ontstond de legende dat hij zich met een bijbel tegen de slagen van zijn aanvallers zou hebben verweerd.

De bron is niet erg betrouwbaar.

Niet alleen is de bron ruim twee eeuwen na de gebeurtenis gemaakt, maar wat belangrijker is: hij is gemaakt in een klooster dat door Bonifatius werd gesticht. Het verhaal dat Bonifatius zich met een Bijbel zou hebben verweerd maakt zijn martelaarschap nog dramatischer.

Maken

vragen 4/5/6 op bladzijde 106

online of in schrift.

klaar? Dan kan je verder met de samenvatting van 2.4, 2.5,2.6,3.1

of je maakt de vragen op blz. 70 (goede voorbereiding op de rep)

les 2

welkom!

Deze les: 3.2 Europa wordt christelijk

1. De heilige Willibrord (filmpje)

2.aantekeningen over de stof met ondersteunend beeldmateriaal

3. aan de slag met vragen

https:

Waarom helpen ze elkaar?

Syncretisme 

Bekering en syncretisme

• Voorbeelden:
• 25 december (geboorte van de zon als geboorte van christus)
• Zondag als rustdag (in bijbel is de sjabbat op zaterdag)
• Pasen (wederopstanding Jezus) op de dag van Germaans lentefeest
• Intrede van heiligen en verering van relikwieen als vervanging van heidense goden.
• Kerkjes bouwen op heidense heilige plekken
  

Verschil tussen reguliere en seculiere geestelijken?

Het antwoord vind je in je boek. Je leest het op blz. 85/86

Seculiere geestelijken

(in de wereld)

Reguliere geestelijken

(uit de wereld)

Maken

vragen 4/5/6/7 en 8 blz. 106

online of in schrift.

klaar? Dan kan je verder met de samenvatting of maak vast vraag 9 t/m 12 op blz. 108

les 3

Welkom

Deze les: ondersteunend beeldmateriaal

quizvragen

aan de slag met de vragen 9 t/m 12

De zwarte dood 

De mensen in de middeleeuwen hadden geen idee wat de pest was en waar het vandaan kwam. 

• Bacterie
  
• Ratten
  
• Vlooien 

Invloed Zwarte Dood op de kunst

• De middeleeuwse schilderijen vertellen vaak een godsdienstig verhaal.
• Kerken waren bedekt met teksten, schilderingen en sculpturen welke bijbelse scenes of heiligen afbeelden. 
• In veel van deze vroege schilderingen en sculpturen was de dood afgebeeld als een passage tussen het leven op aarde en de hemel. 
• Na de Zwarte Dood werd de dood erg gevreesd en soms gezien als een straf van god voor hun zondes. Dit is ook terug te zien in de kunstwerken die tijdens en na de zwarte dood gemaakt werden.
  

Welke persoon hoort thuis bij het kenmerkend aspect: de verspreiding van het christendom in Europa?

1. Jezus van Nazareth
2. Paus Gregorius XIII
3. Willibrord
4. Maarten Luther

Willibrord en Bonifatius waren...

1. Monniken die in Engeland het christendom verspreidden.
2. Monniken die de Franken bekeerden tot het christendom.
3. De belangrijkste goden van de Friezen.
4. Monniken die de Friezen wilden bekeren tot het christendom.

Hoe heet het als je een ander volk wil bekeren tot het christendom?

1. Kerstenen
2. Verchristenen
3. Hervormen
4. Transformeren

Bij de kerstening wordt vaak aangesloten bij de lokale gebruiken en geloof. Dat noem je:

1. Romanisering
2. syncretisme
3. Hierarchie
4. missionaris

Arianisme?

1. Het geloof van veel Franken, aan het einde van de vierde eeuw, een afwijkende variant van het christendom.
2. Het geloof van veel Galliërs, aan het einde van de vierde eeuw, een afwijkende variant van het christendom.

Wat is het verschil tussen reguliere en seculiere geestelijken?

1. Seculier: veel contact met mensen. Regulier: heel erg zelf met geloof bezig, weinig contact met mensen.
2. Seculier: heel erg zelf met geloof bezig, weinig contact met mensen. Regulier: veel contact met mensen.
3. Seculier: paus, bisschop, priester. Regulier: monnik, non.
4. Seculier: monnik, non. Regulier: paus, bisschop, priester.

De kloosterlingen behoren tot de

1. Seculiere geestelijken
2. reguliere geestelijken

Hoe zat het ook alweer met horigheid en hofstelsel?
Horigen...

1. waren vazallen van de koning
2. waren leenmannen van een edelman
3. waren slaven die het land bewerkten
4. leverden vrijheid in, in ruil voor bescherming

Wat is Autarkie?

1. Zelfvoorzienende landbouw en er wordt geen handel gedreven
2. Zelfvoorzienende landbouw en er wordt handel gedreven

Welk begrip past het beste bij de afbeelding.

1. De griep
2. De zwarte dood
3. Kater
4. Corona

aan de slag

1. Maak 4 t/m 8 blz. 85-86
2. Ga verder met de samenvatting