Thema 14 Bas 1 een constant inwendig milieu

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 13 

Gaswisseling& uitscheiding  

                 

            

14.1. Een constant inwendig milieu

LEERDOEL B1

• Je kunt beschrijven hoe bij de mens een vrij constant inwendig milieu wordt gehandhaafd
  

Constant inwendig milieu

Je lichaam probeert het inwendig milieu hetzelfde te houden (constant).

Alles waar je teveel van krijgt wordt uitgescheiden of opgeslagen.

Mag niet in het bloed blijven!

Als je tekort hebt gaat je lichaam de opgeslagen stoffen gebruiken.

Hormonen, zintuigen en zenuwcellen zijn belangrijk voor een constant inwendig milieu. Denk bv. aan insuline.

- Het constant houden van het inwendig milieu vindt plaats door opname, opslag en uitscheiding van stoffen.

- Hormonen, zintuigen en zenuwcellen spelen hierbij een belangrijke rol. 

Inwendig milieu	- De weefselvloeistof - Het bloedplasma
Uitwendig milieu	- De omgeving om je heen - Lucht in je longen - Inhoud in je darmkanaal

Een constant inwendig milieu

Constant inwendig milieu

• Zintuigen 

gevoelszenuwen registreren of het inwendig milieu te veel of te weinig van iets bevat

• Zenuwstelsel

Geeft signalen door

• Hormonen

Geven instructies aan organen om stoffen op te slaan of uit te scheiden

mineralen/vitaminen

Eilandjes van Langerhans

de alvleesklier wordt insuline gemaakt. De cellen die insuline maken, zitten bij

Eilandjes van Langerhans

Glucosegehalte stijgt:
- Veel glucose in je bloed na een maaltijd
- Alvleesklier produceert insuline
- Insuline zorgt voor de opslag van glucose: glucose wordt omgezet in glycogeen
- Glycogeen wordt opgeslagen in de lever en spieren

- Glucosegehalte in het bloed daalt.

Glucose gehalte daalt:
- Weinig glucose in het bloed
- Alvleesklier maakt het hormoon glucagon aan
- Glucagon zet glycogeen weer om in glucose
- De glucose wordt afgegeven aan het bloed
- Glucosegehalte in het bloed stijgt

Zelf aan de slag!

• Nu mag je zelf aan de slag.

• Lees en maak 14.1: Een constant inwendig milieu 
• Blz 185
• opdr.1,2,3( tabel) 4, 5, 6

 Evaluatie

Evaluatie:

Wat heb jij deze les geleerd?

Weet jij nu....

De huid en het onderhuidse bindweefsel

De opperhuid

De eerste laag van de huid is de opperhuid.

Bestaat uit:

• Hoornlaag (extra dik = eelt), beschermt tegen beschadiging, uitdroging, en ziekteverwekkers
• Kiemlaag

Opperhuid (epidermis)

Functie:

• weerstand bieden aan invloeden van buitenaf
  
• Slijtfunctie (afgestorven cellen)
• Binnenuit nieuwe cellen (28 dagen)
• Geen doorbloeding/lymfevaten

Lederhuid voorziet opperhuid van O2 + voedingsstoffen

Kiemlaag

• diep gelegen in de opperhuid
  
• bevat veel stamcellen
  
• worden steeds nieuwe cellen gevormd
  
• pigmentcellen beschermt tegen de schadelijke invloed van ultraviolette straling van de zonlicht 
  

De lederhuid

• Haar + haarzakje
• Talgklieren. Talg houdt de haren
  en de hoornlaagsoepel.
• Haarspiertje
• Zintuigen
• Bloedvaten + zweetklieren

Warmte-, koude-, druk-, en tastzintuigen

Onder de lederhuid ligt bindweefsel

Onderhuids bindweefsel

• In het onderhuids bindweefsel lopen zenuwen en bloedvaatjes. 

• In het onderhuids bindweefsel is vet opgeslagen. 

Vet isoleert tegen de kou.

Pijnpunten

De uiteinden van je zenuwen zijn pijnpunten. 

Deze pijnpunten kunnen pijn in je lichaam waarnemen.

Lichaamstemperatuur hoger dan 37^oC

Warmteproductie verlagen 

• Minder verbranding

Warmte afgifte bevorderen:

• Bloedvaten worden wijder
• Zweetklieren produceren meer zweet, dat verdampt, hierdoor koelt lichaam af. 

Lichaamstemp. lager dan 37^oC

Warmteproductie bevorderen:

• Meer verbranding (rillen en klappertanden)
• 
  

Warmteafgifte tegen gaan:

• Bloedvaten worden nauwer zodat je minder warmte kwijt kan raken
• De huid wordt bleker en je krijgt kippenvel

 

Wat is GEEN inwendig milieu?

1. Bloed
2. Lymfe
3. Weefselvloeistof
4. Blaas

Bij het inwendig milieu horen:

1. Lucht in de longen
2. Weefselvloeistof
3. Voedselbrij in de darmen
4. Bloedplasma

Wat is je inwendige milieu

1. weefselvloeistof
2. bloedplasma
3. weefselvloeistof + bloedplasma
4. alles in je darmen

Het onderhuids bindweefsel speelt een rol bij de ...

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

De longen houden het inwendig milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke 2 stoffen worden uitgescheiden door de longen?

1. Water
2. Zuurstof
3. Koolstofdioxide
4. Waterdamp

Het gele beenmerg houdt het inwendige milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke rol hebben de spieren bij het instant houden van het inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming

Welke rol heeft de lever bij het instant houden van een constant inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke rol spelen de nieren bij het constant houden van het inwendig milieu?

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Een van de functies van de huid is temperatuur regulatie. Hoe ziet de huid eruit als je het warm hebt? En hoe ziet de huid eruit als je het koud hebt?

Warm

Koud

Wat hoort bij een warme of koude huid?

Sleep naar de juiste plaats.

Warme huid

Koude huid

De bloedvaten in de huid worden wijder

Je gaat rillen

De bloedvaten in de huid worden nauwer

Je zweetklieren maken meer zweet

Aan de slag: bS 2

4TL , BLZ 190  : Opdr.1,2, 3(afb.7) , 4,6,7

4KB , BLZ 197 : Opdr.1  t/m 10

4BB , BLZ 170 : Opdr.1,2, 3(afb.7) , 4,6,7