2. Ademhalingsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Biologie T2B 20/9

HW check

Herhaling basisstof 1: Verbranding

Leerdoelen basisstof 2

Uitleg basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

maken van opdrachten

Basisstof 3: Ademhalen

Klassikaal oefenen

Huiswerk opschrijven

Opdrachten 1.1 CHECK

Opdrachten 1 t/m 3 ("Makkelijk/kennis")

Opdrachten 6 t/m 8 ("Moeilijk/inzicht")

Herhaling 1.1: verbranding

er waren 2 leerdoelen

1. Je weet dat voor verbranding zuurstof nodig is en dat koolstofdioxide ontstaat. (Dit is gewoon een feit, schrijf deze zin desnoods in je aantekeningen!)

2. Je kunt het verband beschrijven tussen verbranding in je lichaam en lichamelijke inspanning.

Thema 1 Verbranding en ademhaling

1. Verbranding
2. Het ademhalingsstelsel
3.  Ademhalen
4. Gezonde longen
5. Stofwisseling

leerdoelen

1. Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen.

2. Je kunt de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen.

Je kunt beschrijven wat een indicator is

Wat te doen?!

Je ziet hier een plaatje van het hele ademhalingsstelsel. Bekijk de onderdelen even goed en lees de namen. ZItten er al bekende namen bij?! Wij hebben ademhaling nodig om zuurstof in te ademen (deze zuurstof gebruiken we dan weer bij de verbranding) en om koolstofdioxide uit te ademen.

Wat is dit?

Dit is een uitvergroting van het kleineste stukje van je longen. Dit lijken een soort trosjes druiven. Deze hele kleine longblaasjes zijn zo ontzettend dus dat de zuurstof die je hebt ingeadend hier DOOR het blaasje heen kan springen, zo je bloed in. Daarna gaat die zuurstof door heel je lichaam heen.

Lees mij eerst! Neus of Mond?

Je kan door je neus ademhalen maar ook door je mond. (je kan dit trouwens niet tegelijkertijd, al eens geprobeerd?). Als je door je mond ademt gaat de lucht door je mondholte, daarna naar je keelholte en dan de luchtpijp in. Maar als je via je neus ademt gaat de lucht eerst langs de neusholte. En dat heeft voordelen!

Vervolg: Neus of Mond?

Door je neus ademhalen heeft dus veel voordelen! Hte is zelfs gezonder. Doordat je minder viezigheid (en bijvoorbeeld ziekteverwekkers) binnen krijgt blij jij gezonder. Ook blijven je longen schoner en heb je dus minder kans op bijvoorbeeld een longontsteking.

Ademen (door je neus)

Je ademt in door je neus. de lucht komt nu in je neusholte. de huig staat open en de lucht kan doorstromen naar de keelholte. Hier staat het strottenklepje ook open zodat de ingeademde lucht de luchtpijp in kan.

Slikken

Als je eten of drinken doorslikt staat de huig dicht zodat het NIET je neusholte in kan gaan. ook het strottenklepje staat dicht zodat de luchtpijp is afgesloten. Hierdoor kan je eten en drinken maar 1 kant op: De slokdarm in richting je maag.

Verslikken (Cola in Neus?!)

Ooit wel eens een slok cola genomen die weer door je neus naar buiten kwam doordat je moest lachen? dan heb bij je verslikt. Als je drinkt (en eet) hiirt de huis dicht te zijn zodat de neusholte veilig is afgesloten. Soms gebeurd dit helaas niet. Ook kan het strottenklepje soms niet goed sluiten doordat je persongeluk inademd bij het eten. Het eten schiet dan je "verkeerde keelgat" in en komt in de luchtpijp in plaats van slokdarm. 

0

Opdrachten

Maak van 1.2 de opdrachten:

1, 2, 5, 6 en 7

(Maximaal 10-15 minuten)

Hierna: Klassikaal wat oefenvragen in LessonUp

Waarom is de neusademhaling beter dan de mondademhaling?

1. Dan komt de lucht gelijk in de luchtpijp
2. Lucht wordt vochtiger en warmer
3. Lucht wordt kouder en droger
4. Lucht heeft een kortere weg af te leggen naar de luchtpijp

De neusharen zorgen ervoor dat....

Wat sluit er niet goed, als je je verslikt?

Wat is de functie van longblaasjes?

Ademhalen

Leerdoelen

1. Je kunt de werking van de longblaasjes beschrijven.
2. Je kunt de verschillen noemen tussen ingeademde lucht en uitgeademde lucht.
3. Je kunt beschrijven hoe een inademing en een uitademing tot stand komen.

Het ademhalingsstelsel

middenrif

neusslijmvlies

trilharen

huig

strotklepje

luchtpijp

bronchiën

longblaasjes 

Longblaasjes

Aan het eind van de bronchiën

Om longblaasjes zitten hele dunne bloedvaten:  haarvaten

Aantekening

Functie longblaasjes = het uitwisselen van Zuurstof en Koolstofdioxide. Dit heet Gaswisseling.

Gaswisseling = het uitwisselen van gassen.

Longhaarvaten

In longblaasjes zit lucht ( met zuurstof)

In de longhaarvaten(Dunne bloedvaten) zit bloed met koolstofdioxide.

Zuurstof en koolstofdioxide kunnen door de wand van de longblaasjes heen.

Aantekening

Zuurstof gaat UIT het longblaasje, IN het bloed

Koolstofdioxide gaat UIT het bloed, IN het longblaasje

Huiswerk Opdrachten

Thema 1.2:  1, 2, 5, 6 en 7 AF

Thema 1.3: 1 en 2

Inademen

1. Tussenribspieren en middenrifspieren trekken samen.
2. Ribben kantelen omhoog en het middenrif wordt plat. 
3. Borstholte en je longen worden groter. 
4. Lucht in je longen krijgt meer ruimte, daardoor neemt de luchtdruk in je longen af. 
5. Lucht stroomt vanzelf naar binnen: je ademt in. 

Uitademen

1. Tussenribspieren en middenrifspieren ontspannen.
2. Ribben zakken naar beneden. Het middenrif wordt bol.
3. Borstholte en longen worden kleiner.
4. Lucht in je longen krijgt minder ruimte, luchtdruk neemt toe.
5. Lucht stroomt naar buiten: je ademt uit. 

Uitwisseling van zuurstof en koostofdioxide met bloed vindt plaats in

1. Bronchiën
2. Longblaasjes
3. Longhaarvaten
4. Luchtpijptakjes

Eén van de redenen waarom de gaswisseling snel kan verlopen is omdat

1. Er veel longblaasjes zijn
2. Er veel longhaarvaten zijn
3. De longblaasjes een heel dikke wand hebben
4. De luchtwegen schoon gehouden worden

Gaswisseling

Zuurstof en koolstofdioxide zijn gassen

Zuurstof gaat van de longblaasjes naar de bloedvaten

Koolstofdioxide gaat van de bloedvaten naar het longblaasjes

Waar vindt gaswisseling plaats?

1. Luchtpijp
2. Long
3. Keelholte
4. Longblaasje

Ademhalen

Je gebruikt de ademhalingsspieren

middenrif, buikspieren en tussenribspieren

Ademhalingsspieren

Ademhaling

2 soorten ademhaling

• borstademhaling
• buikademhaling

Borstademhaling

ribben en borstbeen bewegen

inademen: tussenribspieren spannen aan, ribben en borstbeen bewegen omhoog, longen worden groter

uitademen: tussenribspieren ontspannen, ribben en borstbeen bewegen omlaag, longen worden kleiner

Buikademhaling

middenrif en buikwand bewegen

inademen: middenrif trekt samen en beweegt omlaag, borstholte wordt groter, longen worden groter

uitademen: middenrif ontspant en beweegt omhoog, borstholte en longen worden kleiner

Typen ademhalen

Borstademhaling (ribademhaling): 

Je ribben bewegen omhoog en omlaag. Spieren tussen je ribben trekken samen.

Buikademhaling (middenrifademhaling):

Je middenrif beweegt omhoog en omlaag. Spieren aan de onderkant van je middenrif trekken samen.

Ribademhaling heet ook wel

1. Middenrifademhaling
2. Borstademhaling
3. Buikademhaling
4. Longademhaling

Waarbij hoort de volgende waarneming:
"De tussenribspieren trekken samen."

1. Inademing bij borstademhaling
2. Uitademing bij borstademhaling
3. Inademing bij buikademhaling
4. Uitademing bij buikademhaling

Bij welke adembeweging beweegt de buikwand naar voren?

1. Bij inademing door middel van borstademhaling.
2. Bij inademing door middel van buikademhaling.
3. Bij uitademing door middel van borstademhaling.
4. Bij uitademing door middel van buikademhaling.

Welke spieren zijn er betrokken bij de borstademhaling

1. middenrifspieren
2. tussenribspieren
3. middenrifspieren en tussenribspieren
4. geen van deze spieren

Wat doen de spieren rond het middenrif tijdens buikademhaling?

1. Die trekken plat
2. Die zetten uit

Je hebt twee soorten ademhaling, borst- en buikademhaling. Bij welke ademhaling speelt de middenrif een grote rol?

1. Borstademhaling
2. Buikademhaling

Zet de stappen van inademen in de goede volgorde

Lucht stroomt je longen in

Je borstholte en longen worden groter

Tussenribspieren en middenrifspieren trekken samen

Luchtdruk in je longen neemt af

Ribben kantelen omhoog en middenrif wordt plat

Zet de stappen van uitademen in de goede volgorde

Je borstholte en longen worden kleiner

Lucht stroomt naar buiten

Tussenribspieren en middenrifspieren ontspannen

Luchtdruk in je longen neemt toe

Ribben zakken naar beneden en middenrif wordt bol