Grammatica - naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

lesprogramma

10 minuten lezen

verschil tussen zinsdelen en woordsoorten (havo + vwo)

uitleg naamwoordelijk gezegde (vwo)

zelfstandig aan de slag me weekplanner

Wat is het verschil tussen zinsdelen en woordsoorten?

Zinsdelen

Woordsoorten

______

______

______

______

Functies van zinsdelen

Woorden aan bepaalde groepen toekennen

Elk los woord benoemen

Losse én groepjes woorden benoemen

Woordsoorten

Zinsdelen

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

persoonlijk voornaamwoord

werkwoord 

onderwerp

persoonsvorm

lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

lidwoord

woordsoorten

lidwoord (bepaald en onbepaald)

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

werkwoorden (hulpwerkwoord, zelfstandig werkwoord en koppelwerkwoord)

voornaamwoord (bezittelijk en persoonlijk)

zinsdelen

persoonsvorm

onderwerp

gezegde (werkwoordelijk en naamwoordelijk)

lijdend voorwerp

(Houd altijd deze volgorde aan als je een zin gaat ontleden!)

lesdoel

Na de uitleg én het maken van de opdrachten van je weektaak:

- ken je de kenmerken van een naamwoordelijk gezegde

- kun je het naamwoordelijk gezegde in een zin benoemen

uitleg naamwoordelijk gezegde (nwg)

Tot nu toe heb je altijd geleerd dat er één soort gezegde is: het werkwoordelijk gezegde. 

Echter bestaat er ook een naamwoordelijk gezegde. 

Je hebt in een zin altijd met één van de twee te maken. 

Wat valt op als je de twee rijtjes werkwoorden met elkaar vergelijkt?

fietsen	blijven
praten	worden
lachen	blijken
verwisselen	lijken
opgeven	zijn
nadenken	schijnen
irriteren	heten

wwg	nwg
Het onderwerp DOET iets.	Het onderwerp IS iets.
Bevat een zww.	Bevat een kww.
Alle werkwoorden in de zin, incl. woordjes 'te' en 'zich'.	Alle werkwoorden in de zin, het werkwoordelijk deel. + Datgene wat het onderwerp is, het naamwoordelijk deel

het naamwoordelijk deel

Het naamwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde geeft dus aan wat het onderwerp IS. Dit stukje zinsdeel bevat altijd een naamwoord (zelfstandig of bijvoeglijk). 

Je vindt het naamwoordelijk deel door de vraag van het lijdend voorwerp te stellen, dus wie/wat + ow + ww?

Dit betekent automatisch dat je in een zin met een nwg NOOIT een lv kunt hebben.

bijvoorbeeld 1

Mijn moeder is vroeger stewardess geweest.

is + geweest = ww-deel

wie/wat is mijn moeder geweest? => stewardess = nw-deel

nwg = is stewardess geweest

bijvoorbeeld 2

Tijdens de vakantie is mijn hond ziek geworden.

is + geworden = ww-deel

wie/wat is mijn hond geworden? => ziek = nw-deel

nwg = is ziek geworden

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Haar broer schijnt met een zaklamp

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Jesper is naar het circus geweest 

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Wanneer is hij naar Groningen verhuisd?

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Mijn zusje is piloot geworden

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Ik was een piraat

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

LIsa blijft deze week in Amsterdam

Welke zin bevat een naamwoordelijk gezegde?

1. Hij heeft gegeten.
2. Hij heeft een zusje gekregen.
3. Hij heeft corona.
4. Hij is een vrolijke Frans.

Wat is het NWG ?
De boom is ziek geworden.

Wat is het NWG ?
De boom is prachtig.

Na die hevige regenbui werd de situatie onhoudbaar.
nwg =

Die cd's van Arita zijn erg goed.
het nwg is:

In hoeverre begrijp je het verschil tussen een wwg en een nwg?

😒🙁😐🙂😃

In hoeverre weet je nu hoe je het nwg in een zin kunt vinden?

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag!

vwo: 

hfdst. 4 Grammatica – zinsdelen – naamwoordelijk gezegde

+ 

samenvatting maken van de leerstof voor het PW (zie voor alle onderwerpen onderaan deze planner)