Structuur van een tekst + Samenhang + Tekstdoelen en tekstsoorten + Verkennend en globaal lezen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Structuur van een tekst + Samenhang + 

Tekstdoelen en tekstsoorten +

Verkennend en globaal lezen

Leerdoelen

• De functies van de inleiding, kern en het slot benoemen.
  
• Uitleggen wat signaalzinnen, signaalwoorden en tekstverbanden zijn.
• Uitleggen wat teksdoelen en tekstsoorten zijn.
• Uitleggen wat verkennend en globaal lezen is.

Structuur van de les

• Uitleg Indeling van een tekst
• Uitleg Samenhang
• Uitleg tekstdoelen en tekstsoorten
• Uitleg verkennend en globaal lezen
• Afsluiting

Examens

CE:  Lezen, kijken, luisteren (50%)

IE: Schrijven

Spreken

Gesprekken voeren

(samen: 50%)

Nederlands, rekenen, Engels (max. één 5 als eindcijfer, rest minimaal 6)

Structuur van een tekst (p.18)

• inleiding
• middenstuk / kern
• slot

Inleiding (p. 18-19)

• Eén of meerdere alinea's 

Functies:

• lezer nieuwsgierig maken 
• aankondigen waar de tekst over gaat

Manieren om een tekst in te leiden (p. 19)

• De aanleiding voor het schrijven noemen
• Vragen stellen
• Situatieschets (anektode: kort verhaaltje)
• Omschrijving van een probleem
• Onderwerp introduceren
• Inhoud/ structuur van de tekst aankondigen
• Bij betoog: eind van de inleiding: standpunt noemen

Middenstuk (kern) (p. 19)

• Het onderwerp uitgewerkt in deelonderwerpen
• per deelonderwerp: een of meerdere alinea's
• eventueel: tussenkopjes

Voorbeeld:

onderwerp: Tweede Wereldoorlog

deelonderwerpen: oorzaken Tweede Wereldoorlog, 

gevolgen Tweede Wereldoorlog, 

Slot (p. 19)

• Eén of meerdere alinea's 

Functie:

• Tekst afsluiten

Manieren om een tekst af te sluiten (p. 19)

• Samenvatting
• Conclusie (Bij betoog: standpunt)
• Activeren
• Advies
• Oplossing/ antwoord op de centrale vraag
• Terugverwijzing naar anekdote in de inleiding

Voorbeeld

Kijk mee op p. 20 van het Handboek

Structuur van een tekst (p. 21)

Signaalzinnen: Kondigen een structuur aan

Er zijn dus voor- en nadelen van een 7-daagse schoolweek voor basisschoolkinderen. 

-> in rest v.d. tekst: voor- en nadelen van een 7-daagse schoolweek voor basisschoolkinderen

Structuur van een tekst (p. 21)

Signaalwoorden: 

• Wijzen op tekstverbanden (relaties tussen onderdelen van een tekst)

(bijv.: "Ik vind koken leuk. Daarnaast vind ik bakken ook erg leuk."

-> Signaalwoorden daarnaast en ook wijzen op het tekstverband: opsomming)

p. 21 handboek

Structuur van een tekst (p. 21)

Verwijswoorden:

• verwijzen naar iets eerder in de tekst

(bijv. "Ik vind koken leuk. Ik geniet er erg van." ->

Signaalwoord er verwijst naar 'koken')

Tekstverbanden en signaalwoorden (p.21)

, daarnaast

al met al, kortom, samenvattend                          samenvatting

dus, concluderend                                                     conclusie

/ toelichting

p. 22 handboek

Het verwijswoord ervan verwijst naar

'zzp'er worden'.

Het verwijswoord daarover verwijst

naar 'de juiste eigenschappen om 

zzp'er te zijn'. 

Tekstdoelen en tekstsoorten

(p. 14-18)

Tekstdoel	Tekstsoort
informeren	nieuwbericht, weerbericht
instrueren	handleiding, recept
overtuigen	betoog, ingezonden brief
activeren	advertentie

Tekstdoel: informeren

Tekstsoort: nieuwsbericht

Tekstdoel: overtuigen

Tekstsoort: ingezonden brief

Tekstdoel: activeren

Tekstsoort: advertentie

Tekstdoel: instrueren

Tekstsoort: handleiding

Verkennend lezen (p. 37-39)

Let op titel, tussenkopjes, afbeeldingen, bron

Bepaal de tekstsoort en het onderwerp

Voorbeeld

Kijk mee op p. 22 van het Handboek

Globaal lezen (p. 39-41)

Lees de inleiding en de eerste en laatste zin van elke alinea

Voorbeeld

Kijk mee op p. 22 van Handboek

Maken

Opdracht 4 (vanaf pagina 14)

Bespreken

Opdracht 4 (vanaf pagina 14)

Afsluiting

Schrijf op pagina 367 in een aantal zinnen wat van deze les wil onthouden.

Huiswerk: Opdracht 1.c t/m 1.g en 1.i (pagina 8 en 9),

Opdracht 3 (pagina 10 t/m 14)