In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
De Oude Egyptenaren
3.2 Geschenk van de Nijl
Slide 1 - Tekstslide
Wat weet je eigenlijk van Egypte
Slide 2 - Woordweb
Leerdoelen
1. Ik kan uitleggen hoe de Egyptenaren de Nijl gebruiken voor de landbouw
2. Ik kan uitleggen hoe de Egyptische agrarisch en stedelijke samenleving functioneert
3. Ik kan mijn naam in hiërogliefenschrift schrijven
Slide 3 - Tekstslide
De Griekse schrijver Herodotus kwam tijdens één van zijn vele reizen iin Egypte. Hij beschreef het land en zijn bewoners uitgebreid in zijn boeken. Daarin sprak hij over Egypte als: het geschenk van de Nijl.
Maar wat zou hij daarmee bedoeld hebben?
Slide 4 - Open vraag
Slide 5 - Video
Van de zwarte periode...
...naar de groene periode
Slide 6 - Tekstslide
En van de groene periode...
...naar de gele periode.
Slide 7 - Tekstslide
Zwarte periode
september-december
Tijd van de overstroming van de Nijl
Op het land kan niet worden gewerkt
Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels (belasting betalen)
Slide 8 - Tekstslide
Groene periode
januari-april
Tijd van het zaaien en bewerken van het land
Hierbij wordt gebruik gemaakt van irrigatie
Irrigatie betekent dat het water met hulpmiddelen wordt gebruikt om het land te bevloeien
Slide 9 - Tekstslide
Gele periode
mei-augustus
Tijd van het oogsten (graan)
De opbrengst van de oogst wordt bijhgehouden en opgeschreven.
Voorraden worden aangelegd
Slide 10 - Tekstslide
De Nijl was van levensbelang: als de Nijl niet hoog genoeg kwam, ontstonden hongersnoden...
...maar als hij te hoog kwam, een overstroming!
Slide 11 - Tekstslide
Overstromingsperiode
september-december
Tijd van de overstroming van de Nijl
Op het land kan niet worden gewerkt
Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels
Slide 12 - Tekstslide
Hoe gingen de oude Egyptenaren daarmee om?
De Nijl moet goed in de gaten worden gehouden (nilometer)
Er moet verstandig worden omgegaan met de hoeveelheid water: irrigatielandbouw
Er worden voorraden aangelegd voor mindere oogstjaren. Alle oogsten worden nauwkeurig bijgehouden
Slide 13 - Tekstslide
Sjadoef
voor irrigatie
Slide 14 - Tekstslide
Hoe gaat dat nu?
Sinds 1970 wordt de Nijl 'gecontroleerd' door de Aswandam
Voordelen: meerdere gecontroleeerde overstromingen, geen hongersnoden en er kan electriciteit worden opgewekt.
Nadelen: het slib blijft achter de dam en historische bouwwerken zijn 'verzopen'
Slide 15 - Tekstslide
Landbouwsamenleving
Graanopbrengsten zijn groot genoeg, zodat niet iedereen meer boer hoeft te zijn
Er ontstaan nieuwe beroepen: ambachtslieden, schrijvers, ambtenaren, enz.
Er ontstaan ook meer verschillen in aanzien.
Slide 16 - Tekstslide
En vooral: samenwerken!
Hiervoor heb je een leider nodig
Elke stam heeft een leider (dorpshoofd)
Die dorpshoofden krijgen ruzie met elkaar
Uiteindelijk blijft er één leider over: de farao ('Groot Huis')
Slide 17 - Tekstslide
Wat is een hoogontwikkelde cultuur?
Hoogontwikkeld: vergevorderd in ontwikkeld.
Cultuur: De gewoonten en ideeën van een groep mensen, die ze aan hun kinderen doorgeven.
Slide 18 - Tekstslide
Kenmerken van een hoogontwikkelde cultuur
Uitgebreide en ingewikkelde godsdienst, waarin geloof in leven na de dood een belangrijke rol speelde
Bouw- en schilderkunst (piramide, muurschilderingen)
Goedgeorganiseerd bestuur
Schrift
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Hiërogliefen
Egyptische schrift, dat bestaat uit pictogrammen
De naam hiërogliefen is Grieks en betekent: 'heilige groeven'.
Hiërogliefen werden gebeiteld in rots of geschreven op papyrus
Met de Steen van Rosetta kon uiteindelijk, na lang puzzelen, het hiërogliefenschrift worden ontcijferd.
Slide 21 - Tekstslide
Hoe heet de vruchtbare grond die achterblijft door de overstroming van de Nijl?
A
Modder
B
Vruchtbare grond
C
Slib
D
Mest
Slide 22 - Quizvraag
Welke zin past het best bij de gebeurtenissen in de afbeelding?
A
De Nijl is overstroomd.
B
Het water van de Nijl is een paar dagen geleden weer gezakt; op het land ligt een laagje vruchtbare modder.
C
Het water van de Nijl is een paar maanden geleden weer gezakt.
Slide 23 - Quizvraag
Wat is een shadoef?
A
Een waterschep om het water naar de slootjes te brengen.