De Hanze

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 4: Steden en staten

Hoge & Late middeleeuwen

1000 n.Chr - 1500 n.Chr

Deze les

De Hanze

• Leer je de begrippen Hanze en samenwerkingsverbond.
• Je geeft twee voorbeelden van handelsproducten van de Hanze.

Handelen. 

• Nieuwe landbouwtechnieken: Halsjuk, ploeg.
• landbouwoverschot: meer voedsel produceren dan zelf nodig 
• Verhandelen van overschot: graan, hout en wol 

Handelen

De steden in de middeleeuwen ontstonden door de handel. Elke stad had een marktplein waar handel werd gedreven. 

Sommige steden specialiseerden zich in een 

bepaald soort product:

• Lakenmarkt
• Vismarkt

Handelen: De Hanze

Een aantal steden in verschillende landen besloten samen te werken.

Het Hanzeverbond: Samenwerkingsverband in de Middeleeuwen van Noord-Europese steden om elkaar te ondersteunen bij de handel. 

Voordelen Hanzeverbond 

• Goederen en handelaren werden beschermd. 
• Koggeschepen varen in groepen (veiligheid in een groep)   
• Handelaren van Hanzesteden hoefde geen tol of weinig tol (belasting) te betalen over het vervoeren van producten.  
• Afspraken werden gemaakt over de handel, bijvoorbeeld een vaste prijs. Iedereen verdient evenveel (geen concurrentie) 

Gevolg: De Hanzesteden en handelaren verdienden veel geld.

Gevolgen handel

Naast dat er veel geld werd verdient waren er ook negatieve gevolgen van handelen. Verspreiding van ziektes:

• Zwarte dood verspreid zich door de handel tussen Azië en Europa via ratten op  handelsschepen 

Dieren leven op straat tussen de mensen

Huizen staan erg dicht op elkaar. Hierdoor was de kans op brand erg groot. Daarnaast verspreidde ziektes zich ook snel.

Het is druk op straat, er wordt veel gehandeld. Van kledij tot voedsel waar, alles was te koop 

Symbolen van godsdienst waren overal te zien.

Uithangborden om je winkel zichtbaar te maken

Almoezen werden gegeven aan de arme van de stad

Aan de slag! 

Check: heb jij les 1 en les 2 al af?

- je stad geplaatst?

- een naam voor je stad?

- een stadswapen?

- een stadsmuur?

- geld?

- Stadsrechten?

Opdrachten van de week

- Vul de handelsafspraken in en laat ze ondertekenen door andere steden.

- Teken een marktplaats, herberg, haventje/parkeerplaats karren.