HC 2: Eenwording Duitsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC 2: Duitsland

Duitse eenwording

Hoofdvraag

Wat betekende de vorming van het Duitse keizerrijk voor het machtsevenwicht tussen de Europese grootmachten, 1871-1918?

Duitsland?

• 800-1806: Heilige Roomse Rijk --> verzameling Duitse staten
• 1815: oprichting Duitse Bond --> losse samenwerking Duitse staten
• Kanselier Bismarck wilt Duitsland unificeren onder Pruisische leiding
• 1866:  Bruderkrieg --> Pruisen verslaat Oostenrijk
• Gevolg: Noord-Duitse Bond zónder Oostenrijk

Duitsland

• Overige Duitse staten moeten zich vrijwllig bij Pruisen aansluiten
• Middel: oorlog met Frankrijk
• Spanjaarden zoeken nieuwe koning --> Pruisische prins
• Keizer Napoleon III is bang voor Duitse omsingeling --> vraagt Pruisen te weigeren
• Emser Depesche: door Bismarck aangepastte brief aan Napoleon
• Gevolg: Frankrijk verklaart oorlog

Realpolitik

• 1870: Frans-Pruisische Oorlog --> vernedering Frankrijk
• 1871: keizerskroning Wilhelm I in Versailles
• Oorzaak 1 van WO 1 --> Franse wraak
• Nieuwe doel Bismarck: vrede in Europa om toekomst Duitsland veilig te stellen
• Middel: Realpolitik --> alliantiepolitiek 
• Voorbeeld: Conferentie van Berlijn (1884) & Driekeizersbond

Wat is de oorzaak van WO1?

1. Spanningen Balkan
2. Agressie Duitsland
3. Wapenwedloop
4. Bondgenootschappen

Wat is de oorzaak van WO1?

1. Spanningen Balkan
2. Agressie Duitsland
3. Wapenwedloop
4. Bondgenootschappen

Wat is de oorzaak van WO1?

1. Spanningen Balkan
2. Agressie Duitsland
3. Wapenwedloop
4. Bondgenootschappen

Wat is de oorzaak van WO1?

1. Spanningen Balkan
2. Agressie Duitsland
3. Wapenwedloop
4. Bondgenootschappen

Wat is de oorzaak van WO1?

1. Spanningen Balkan
2. Agressie Duitsland
3. Wapenwedloop
4. Bondgenootschappen

Weltpolitik

• 1888: nieuwe keizer Wilhelm II heeft ambities --> ontslaat Bismarck
• Doel: machtig Duitsland --> Weltpolitiek
• Voorbeeld: plek onder de zon --> kolonies
• Gevolg: groeiende internationale spanningen (Oorzaak 2)
• 1898: Vlootwet --> bouw Duitse marine
• Gevolg: concurrentie voor Engeland (O 3)
• Gevolg: Engeland en Frankrijk zoeken toenadering

Spanningen

• Duitsland industrialiseert snel
• Gevolg: wapenwedloop (O 4)
• Uit angst voor oorlog sluiten de grootmachten bondgenootschappen (O 5)
• Triple Alliantie (Centralen) : Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië (+ Turkije)
• Triple Alliantie: Frankrijk, Engeland, Rusland (tot 1918) (+vanaf 1917 VS)
• In plaats van oorlog voorkomen voorspoedigen de bondgenootschappen dit

Oostenrijk

• Na Bruderkrieg zoekt Oostenrijk nieuwe macht in oosten en zuiden
• 1867: ontstaan Oostenrijk-Hongarije
• Problemen: 
• 1. Groeiend nationalisme onder de velen volkeren
• 2. OH neemt gebieden in die Rusland ook wilt hebben
• Gevolg: groeiende spanningen tussen Rusland en OH (O 6)

Oorlog

• 28 juni 1917: kroonprins Franz Ferdinand van OH wordt vermoord door Gavrilo Princip
• Gevolg: OH wilt onderzoek doen in Servië
• Servië weigert met steun van Rusland
• OH bedreigt Servië met steun Duitsland
• Rusland mobiliseert aan OH en Duitse grens
• Duitsland verklaart oorlog aan Rusland & Frankrijk (1 augustus)
• 4 augustus: Engeland verklaart de oorlog na schending Belgische neutraliteit 

Wat betekende de vorming van het Duitse keizerrijk voor het machtsevenwicht tussen de Europese grootmachten, 1871-1918?