Cursus 5 Grammatica §9 Congruentie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Verwachtingen voor de les

Schakeltijd: 

1. Mobiel in tas,                  jas uit  

2. Boek - Laptop dicht op tafel

3. Kletsen, tekenen, lezen.

5 minuten

Geluidsniveau: 

gewoon praten

Maar eerst: Een zin ontleden

Een werkwoord deelt rollen uit: 

A. Vallen,  B. Roken,  C. Geven

• A. Iemand valt: 1 rol namelijk Ond
• B. Iemand rookt iets: 2 rollen namelijk Ond en LV
• C. Iemand geeft iets aan iemand: 3 rollen nl. Ond, Lv en Mv

Zin: In de winter is het jonge gezinnetje naar Bolsward verhuisd.

• Zinsdeelproef: welke zinsdelen voor de pv?  
• PV:
• Ow:
• Doen /zijn? Nw/wg?
• Lv: ondergaat de handeling
• Mv: werkt mee aan de handeling 

• Bijw. bepaling

mv = aan een politieagent

bwb = weleens

Zin: In de winter/ is/het jonge gezinnetje/ naar Bolsward /verhuisd.

• Zinsdeelproef: welke zinsdelen voor de pv?  
• PV: is
• Ow: het jonge gezinnetje
• Doen /zijn? WG: is verhuisd
• Lv: 
• Mv: 

• Bijw. bepaling: In de winter, naar Bolsward

mv = aan een politieagent

bwb = weleens

Netl

Cursus 5 Grammatica §9 Congruentie P. 222

Voorbeeld bekijken

Huiswerk

Je leert congruentie herkennen.

Instructievideo bekijken en bespreken

Opdracht 1 maken

Klaar? ga verder met opdracht t/m 5

Opdracht nakijken

Maak opdracht 1 t/m 5

Opdracht 1 t/m 5 maken

Congruentie

In zinnen komt de pv in persoon en getal overeen met het ond.

Lastig: 

Kern ev, nabepaling mv : vb? 

Bij verzamelnamen voor personen, dieren of dingen: de overheid. Een van de ...(+ mv woord) volgt pv in mv.

Mv titels van boeken: pv is ev.

Na een rekeneenheid volgt pv in ev.

Engelse data

Nederlandse data

Data ev of mv?

Het woord data is een meervoudsvorm: het is het meervoud van het Latijnse woord datum in de (letterlijke) betekenis ‘gegeven’; data betekent dus ‘gegevens’. Als een meervoudig woord het onderwerp van de zin is, hoort daar een meervoudige persoonsvorm bij. Dus net zoals 'De gegevens zijn onderzocht' juist is (en niet De gegevens is onderzocht), is ook 'De data zijn onderzocht' juist.

Data is ??

In de praktijk komen zinnen als 'De data is onderzocht' ook geregeld voor, met name in teksten op het gebied van ICT en statistiek. Invloed van het Engels (the data is …, the data shows …) valt daarbij niet uit te sluiten; ook in die taal komen het meervoudige en het enkelvoudige data allebei voor. Kennelijk beschouwen veel mensen data als een enkelvoudig woord, wat gezien de betekenis niet vreemd is: je kunt data opvatten als synoniem van bijvoorbeeld informatie, en daarbij hoort een enkelvoudige persoonsvorm. Toch is er een grote groep taalgebruikers die dat enkelvoud afkeurt. In de standaardtaal heeft een meervoud daarom de voorkeur.