Bergen naar de zee: Paragraaf 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

§ 1: Vorming van de alpen

Aan het einde van deze les weet je:

Hoe de alpen zijn gevormd en wat daarvan de oorzaak was

Wat de verschillen tussen oud en jong gebergte zijn en waardoor die verschillen zijn ontstaan.

§ 1: Vorming van de alpen

De Alpen zijn het hoogste gebergte van Europa maar dit was niet altijd zo.

Endogene krachten hebben de aardkorst in schollen / platen verdeeld.

Platen bewegen:
 - naar elkaar toe > Alpen
- van elkaar af
- langs elkaar heen

A tropische zee > pakket

   sedimentgesteenten:

 - kalk (dode zeedieren / planten)

 - zand

- stenen

B De Afrikaanse plaat beweegt naar

   het noorden >plooiing

C De plaatbeweging heft de aardkorst steeds verder op.

D De Afrikaanse plaat botst op

    Europa >Afrika schuift over

    andere lagen> gesteente werd

    geplooid > plooiingsgebergte

Jong VS oud gebergte

Wat is de oorzaak van het veranderde uiterlijk van een oud gebergte?

Notitie!!     Reliëf: Hoogteverschillen in het landschap

1. Hooggebergte: hoger dan 1500m

2. Middelgebergte: tussen 500-1500m

3. Heuvelland: tussen 200-500m

4. Laagland: Lager dan 200m

Laagvlakte: Vlak gebied lager ligt dan 500m.

Hoogvlakte/Plateau: Vlak gebied hoger dan 500m.

Klaar? Start met vraag 1 van paragraaf 1

Maken

Paragraaf 1: Vragen 1 en 2 

Aan het einde van deze les kun je:

-Het verschil uitleggen tussen verwering en erosie

-De gesteentekringloop uitleggen 

Leg aan elkaar uit! Gebruik de begrippen:

Endogene/exogene krachten

Plooiingsgebergte

Verwering = Het uiteenvallen van gesteenten onder invloed van weer en plantengroei.

>>Mechanische verwering

Voorbeeld: vorstverwering

1. Overdag smelt sneeuw in de bergen.
2. Water stroomt in spleten van gesteente.
3. ’s Nachts bevriest het water en zet uit.
4. Het gesteente scheurt steeds verder en brokkelt af.

>>Chemische verwering.

>>Biologische verwering.

Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Proces:

1.Gesteente hoog in bergen brokkelt af door verwering.

2. Verweringsmateriaal valt door

zwaartekracht naar beneden.

3. Gletsjers, rivieren, wind of zee nemen

het mee naar andere plekken.

4. Tijdens dit transport wordt het  landschap afgeschuurd en  uitgeschuurd.

Gesteentenkringloop

Erosie verplaatst verweert materiaal naar een andere plek waar het sedimentgesteente wordt.

Als dat gesteente onder druk komt te staan en enorme hitte ondervind word het metamorf gesteente.

Als dat gesteente vervolgens smelt heet dit stollingsgesteente.

Sedimentgesteente

Kalksteen

Kalk uit skeletjes of schelpen van zeedieren zijn gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Zandsteen

Zand wat is gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Schalie

Klei wat is gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Stollingsgesteente

Gesteente ontstaan door afkoeling van magma of lava.

Voorbeelden:

Magma -> Graniet

Lava -> Basalt                                                              

 Metamorf gesteente

Aantekening! (Klaar? 3 t/m 11 HW deze week)

Verwering = Het uiteenvallen van gesteenten onder invloed van weer en plantengroei.

Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Exogene krachten =Verandering door natuurkrachten van buitenaf. Bijvoorbeeld verwering.

Endogene krachten = verandering door natuurkrachten van binnenuit. Bijvoorbeeld plaattektoniek. 

Hoe zijn de alpen ontstaan:
Schrijf een korte uitleg over deze paragraaf gebruik zoveel mogelijk begrippen.