P6. Verzuiling en ontzuiling van Nederland

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit


6. Verzuiling en ontzuiling van Nederland
1 / 48
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo, mavoLeerjaar 3,4

In deze les zitten 48 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit


6. Verzuiling en ontzuiling van Nederland

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen:
  • Welke zuilen er in NL waren
  • Wat waren de oorzaken van de ontzuiling 

Slide 2 - Tekstslide

Agenda
Mededelingen
Wat weet je nog of al?
Theorie / Instructie
Oefenen
Zelfstandig werken
Herhalen
Evalueren & Afsluiten

Wat gaan we vandaag doen?

  • Terugkoppeling vorige les
  • Uitleg
  • Opdrachten maken
  • Samenvatting
  • Afsluiten

Slide 3 - Tekstslide


Verzuiling

  • De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten
  • Eigenlijk werd het van je verwacht dat je alleen omging met mensen binnen je eigen zuil
  • Er was veel sociale controle: familie, vrienden en de buurt controleerden of je je wel aan de 'regels' van de zuil hield.

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Katholieken
Christenen met de bijbel als 
uitgangspunt!

Partij: CDA.
Omroep: KRO.
Krant: Volkskrant.


Slide 7 - Tekstslide

Protestanten. 
Christenen met de bijbel als 
uitgangspunt!
Zij doen dit anders dan de katholieken (strenger, somberder)

Partij: Christen Unie/  SGP.
Omroep: NCRV/ VPRO.
Krant: Trouw.


Slide 8 - Tekstslide

Socialisten. 
Zij nemen het op voor de positie van de arbeiders

Partij: PVDA.
Omroep: Vara.
Krant: Het Parool.


Slide 9 - Tekstslide

Liberalen. 
(economische) Vrijheid is het belangrijkste staan. De overheid mag niet een hele grote invloed hebben. 

Partij  (nu): VVD/ PVV.
Omroep: AVRO.
Krant: Telegraaf.


Slide 10 - Tekstslide

Verzuiling

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Pieter Jelles Troelstra (SDAP)
Ferdinand Domela Nieuwenhuis (SDB)

Slide 15 - Tekstslide

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit


6. Verzuiling en ontzuiling van Nederland
Les 2

Slide 16 - Tekstslide

Agenda
Mededelingen
Wat weet je nog of al?
Theorie / Instructie
Oefenen
Zelfstandig werken
Herhalen
Evalueren & Afsluiten

Wat gaan we vandaag doen?

  • Terugkoppeling vorige les
  • Uitleg ontzuiling
  • Filmpje
  • Opdrachten maken
  • Afsluiten

Slide 17 - Tekstslide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen:
  • Wat de oorzaken waren an de ontzuiling
  • Hoe is Nederland na de ontzuiling veranderd.

Slide 18 - Tekstslide

Herman Schaepman (Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen)
Abraham Kuyper (ARP)

Slide 19 - Tekstslide

Johan Rudolf Thorbecke (Liberalen)

Slide 20 - Tekstslide

Verzuiling 
In 1946 werd de PVDA opgericht als een samenvoeging van SDAP en linkse liberalen. 

Doel: een doorbraak van de zuilen.

Resultaat: voorlopig bleef iedereen nog op hun eigen zuil stemmen

Slide 21 - Tekstslide

Waarom ontstaan politieke partijen?
  • Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten

  • Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.

  • Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

Slide 22 - Tekstslide

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

Slide 23 - Tekstslide

RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)
Vrijheidsbond

Slide 24 - Tekstslide

Arme sloebers hebben geen verstand van politiek. Ik voorzie grote problemen als zij mogen stemmen.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 25 - Sleepvraag

Ik hoop op een maatschappij waarin iedereen dezelfde rechten heeft.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 26 - Sleepvraag

Net als de protestanten willen wij het land regeren met behulp van de Bijbel.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 27 - Sleepvraag

Wij accepteren wat de paus te zeggen heeft over het bestuur van het land.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 28 - Sleepvraag

Godsdienst is gevaarlijk. Mensen denken dat hun ellende de wil van God is.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 29 - Sleepvraag

Godsdienstonderwijs moeten de kinderen thuis maar krijgen.
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 30 - Sleepvraag

Wat doet Abraham Kuyper toch veel voor ons!
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 31 - Sleepvraag

Bij welke zuil hoorde de maker van deze tekening?
Socialisten
Liberalen
Protestanten
Katholieken

Slide 32 - Sleepvraag

Wanneer is deze foto gemaakt?
1860
1900
1940
1960

Slide 33 - Sleepvraag

Welk maatschappelijk verschijnsel wordt hier afgebeeld?
Toelichting:
Kind: "Moeder, waarom passen de blokken uit de socialistische blokkendoos niet in de christelijke blokkendoos?"
Moeder antwoordt: "Ze zijn verschillend, doe de blokken ieder in de eigen doos."

A
Emancipatie
B
Verzuiling
C
Kiesrecht
D
Feminisme

Slide 34 - Quizvraag

Lees de tekst.

Rosa Luxemburg schreef in 1918 wat er volgens haar moest veranderen in Duitsland:
-    Het parlement moet worden opgeheven. In plaats daarvan moeten er vergaderingen komen waar arbeiders, soldaten en boeren beslissen wat er moet gebeuren.
-    De grond van alle grote en middelgrote landbouwbedrijven moet worden afgenomen. Deze grond moet bezit worden van samenwerkende boeren.
-    Banken, mijnen, hoogovens, industrieën en groothandelsbedrijven moeten bezit worden van alle mensen samen.
Naar: Partijprogramma Spartakusbund.

Rosa Luxemburg was waarschijnlijk...
socialist
communist
liberaal
katholiek

Slide 35 - Sleepvraag

Maken:
Paragraaf 6: opdracht 1 t/m 4

Slide 36 - Tekstslide

Terugkoppeling
Welke zuilen er in NL waren
Wat waren de oorzaken van de ontzuiling 

Slide 37 - Tekstslide

Huiswerk voor de volgende les:
paragraaf 6, opdracht 1 t/m 4 af.

Slide 38 - Tekstslide

Filmpjes om thuis te kijken.

Slide 39 - Tekstslide

Slide 40 - Video

Samen werken aan de wederopbouw
  • Rooms-Rode coalities: katholieken en socialisten (aangevuld met protestanten) 
  • vanaf eind jaren 50: stijgende welvaart, beter onderwijs en opbouw van de verzorgingsstaat zorgden ervoor dat de zuilen minder belangrijk werden. 

Slide 41 - Tekstslide

Ontzuiling 
Er waren 3 oorzaken waardoor de ontzuiling plaats kon vinden:

1) Groeiende welvaart
2) Beter onderwijs
3) Zorg door de overheid

Slide 42 - Tekstslide

Slide 43 - Tekstslide

Slide 44 - Tekstslide

Maken:
Paragraaf 6: opdracht 5 t/m 13

Slide 45 - Tekstslide

Terugkoppeling
Welke zuilen er in NL waren
Wat waren de oorzaken van de ontzuiling 

Slide 46 - Tekstslide

Huiswerk voor de volgende les:
paragraaf 6 af.

Slide 47 - Tekstslide

Filmpjes om thuis te kijken.

Slide 48 - Tekstslide