Herhaling Werkwoorden (t/m les 12)

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Terugblik werkwoorden

- Pak je telefoon

- Ga naar "lessonup.app"

- Voer de code in

4 stamgroepen

1. a-stam
   
2. e-stam
   
3. i-stam
   
4. mk-stam
   

Sleep het werkwoord naar de juiste stamgroep

a-stam

e-stam

i-stam

mk-stam

vidēre

venire

rogare

credere

Stammen

1.  a-stam (roga - re)
2. e-stam (vidē - re)
3. i-stam (veni - re)
4. mk-stam (cred - e - re)

Sleep de werkwoordtijd naar de juiste plaats op de tijdlijn

Praesens

Imperfectum

Perfectum

Plusquamperfectum

Plusquam-perfectum

Perfectum

Imperfectum

Praesens

"Ik fietste over straat en toen stak er een vos over!"
In welke tijd zou "ik fietste" in het Latijn staan?

1. Praesens
2. Imperfectum
3. Perfectum
4. Plusquamperfectum

"Ik fietste over straat en toen stak er een vos over!"
In welke tijd zou "stak" in het Latijn staan?

1. Praesens
2. Imperfectum
3. Perfectum
4. Plusquamperfectum

Praesens

Imperfectum

Het imperfectum kun je herkennen aan de letters:

Praesens en imperfectum

	Praesens	Imperfectum
Vorming	stam + persoonsuitgang	stam + (e) ba + persoonsuitgang
Voorbeeld	voca - t (hij roept)	voca - ba -t (hij riep)

Wat waren ook alweer de persoonsuitgangen van het praesens?
(Denk aan het liedje!)

Overzicht uitgangen

		Praesens	Imperfectum
1e ev	ik	- o
2e ev	jij	- s
3e ev	hij/zij/het	- t
1e mv	wij	- mus
2e mv	jullie	- tis
3e mv	zij	- nt

Overzicht uitgangen

		Praesens	Imperfectum
1e ev	ik	- o	- m
2e ev	jij	- s	- s
3e ev	hij/zij/het	- t	- t
1e mv	wij	- mus	- mus
2e mv	jullie	- tis	- tis
3e mv	zij	- nt	- nt

Perfectum Plusquamperfectum

Welke vertaling hoort bij welke werkwoordtijd?

Perfectum

Plusquamperfectum

Ik had geroepen

Ik heb geroepen

Vertaling

Perfectum: 1. ik heb geroepen

                   

Plusquam-: 1. ik had geroepen

perfectum 

Plusquam-perfectum

Perfectum

Imperfectum

Praesens

Perfectum = perfectumstam + persoonsuitgangen   

                         perfectum

Perfectumstam a-stam

(praesensstam + v) 

Voorbeeld: voca - re

vocav -

Perfectumstam i-stam

(praesensstam + v) 

Voorbeeld: audi - re

audiv -

Persoonsuitgangen perfectum

ev

mv

1e

1e

2e

2e

3e

3e

i

istis

erunt

isti

imus

it

Overzicht uitgangen

		Praesens	Imperfectum	Perfectum
1e ev	ik	- o	- m	- i
2e ev	jij	- s	- s	- isti
3e ev	hij/zij/het	- t	- t	- it
1e mv	wij	- mus	- mus	- imus
2e mv	jullie	- tis	- tis	- istis
3e mv	zij	- nt	- nt	- erunt

Perfectumstam a-stam

(perfectumstam + pupf) 

Voorbeeld: voca - re

vocav - i

vocav - isti

vocav - it

vocav - imus

vocav - istis

vocav - erunt

Perfectum i-stam

(perfectumstam + pupf) 

Voorbeeld: audi - re

audiv - i

audiv - isti

audiv - it

audiv - imus

audiv - istis

audiv - erunt

Perfectum = perfectumstam + persoonsuitgangen   

                         perfectum

Het perfectum kun je bij de werkwoorden van de a-stam en i-stam meestal herkennen aan de letter:

En de e-stam?

Perfectum = perfectumstam + pupf 

Voorbeeld: terrēre

terru - i

terru - isti

terru - it

terru - imus

terru - istis

terru - erunt

En de e-stam?

Wat wordt de eerste persoon perfectum (op -i) van delēre?

En mk-stam?

• Mk-stam heeft altijd onregelmatige perfectumstam
• A-stam, e-stam en i-stam soms ook

           Woordenlijst nodig!

Voorbeeld: vixi

vixi = pf van vincere (overwinnen)

- vix-i = ik heb overwonnen

- vix   = perfectumstam

Perfectum = perfectumstam + pupf 

vix - i 

vix - isti

vix - it

vix - imus

vix - istis

vix - erunt

Perfectum = perfectumstam + persoonsuitgangen   

                         perfectum

Plusquam- = perfectumstam + ? + persoonsuitgangen

perfectum    

Perfectumstammen

vocav -

audiv -

terru -

vix -

Aan welke letters kan je het plusquamperfectum herkennen?

Perfectum = perfectumstam + persoonsuitgangen   

                         perfectum

Plusquam- = perfectumstam + era + persoonsuitgangen

perfectum    

Het plusquamperfectum heeft dezelfde persoons-uitgangen als welke andere werkwoordtijd?

	Praesens praesensstam	Imperfectum praesensstam	Plqperfectum perfectumstam	Perfectum perfectumstam
Kenletters		- ba -	- era -	- v/u/? -
1e ev	- o	- m	- m	- i
2e ev	- s	- s	- s	- isti
3e ev	- t	- t	- t	- it
1e mv	- mus	- mus	- mus	- imus
2e mv	- tis	- tis	- tis	- istis
3e mv	- nt	- nt	- nt	- erunt

Huiswerk

1.  Maak "Opdracht Werkwoorden II" (zie Somtoday)
2. Leer de rijtjes en vertaling van het perfectum en plusquamperfectum (zie Somtoday)