Van reacties naar reactievergelijkingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Chemische reacties 

Wat weet jij nog van reacties?

Wat is een ontledingsreactie?

1. Een reactie met zuurstof
2. Reactie met één beginstof en meerdere reactieproducten
3. Een verbranding
4. Reactie met meerdere beginstoffen en één reactieproduct

Wat is nodig voor een verbrandingsreactie?

soorten  reacties

grofweg bestaan er 3 soorten reacties:

1. ontledingsreactie:
   één beginstof-> meer eindproducten  
2. verbrandingsreactie:
    beginstof+zuurstof-> eindproduct(en) 
3. overige vormingsreacties:
   twee of meer beginstoffen-> reactieproduct(en)
   

a. het verbranden van aardgas. 

b. het koken van water.

c. een brandend stuk papier papier. 

d. het koken van een eitje. 

e. het bevriezen van water. 

f.  het smelten van ijs. 

g. het verdampen van water. 

Waar moet je om denken?

Exotherm (warmte komt vrij)

Endotherm (warmte is non-stop nodig)

Gebruik bij (b), e t/m f het molecuulmodel. 

Wat gebeurt er? 

Opdracht 10 

a. Het verbranden van kaarsvet is geen ontledingsreactie, aangezien je twee stoffen hebt: zuurstof en een brandstof. Bij een ontleding hoort maar 1 stof. 

b. Exotherm, want er komt energie in de vorm van warmte en licht vrij 

a. Bij het roesten van ijzer reageert ijzer met zuurstof en water en ontstaat er roest (= een nieuwe stof), dus een chemische reactie. 

b. Je hebt geen 1 beginstof, dus het is geen ontleding. 

Opdracht 11 

Opdracht 12

Opdracht 14

a. Sprake van fotolyse. 

b. Reactie is endotherm. Komt er licht bij dan reageert het. Stopt dit licht, dan is er ook geen reactie. 

Opdracht 13

a. De elektrolyse van water is een endotherme reactie, er is energie nodig om de reactie te laten beginnen. 

b. elektrische energie --> chemische energie

Reactieschema of reactievergelijking?

Van een reactie kun je een reactieschema of een reactievergelijking maken. 

Een reactieschema is in woorden. 

Een reactievergelijking is in formule. 

Reactieschema

Begin: Methaan en Zuurstof

Eind: Koolstofdioxide en Water

Geef het reactieschema voor de ontledingsreactie van aluminiumoxide(l)

In dit reactieschema is koperchloride...

1. de beginstof.
2. het reactieproduct.

+

+

Reactieschema van de fotosynthese

Glucose

Water

Licht

Koolstofdioxide

zuurstof

Je ziet nu hoe een reactie verloopt, alleen nog niet hoeveel van de stoffen verbruikt wordt. 

Wet van behoud van massa

Een reactievergelijking:

• geeft in formules aan welke stoffen met elkaar reageren en welke producten er ontstaan;
• geeft de verhouding waarin deeltjes reageren/ontstaan.
  

Reactieschema -> reactievergelijking

Regels kloppend maken

• Voor en na de pijl: van elke atoomsoort evenveel atomen 
• Aan de moleculen zelf mag je niets veranderen (index)
  
• Als je op een half getal uitkomt voor de moleculen, doe je alle getallen (coëfficiënten) keer 2 
• de coëfficiënten moeten de kleinst mogelijke hele getallen zijn. 

Zelf oefenen met de link 

phet.colorado.edu

Aan de slag

Maak opdracht 15 a t/m f. 

Kijk op youtube voor uitleg over het kloppend maken als het thuis niet lukt.