Les 2| Normen waarden referentiekader

• LOB
• MBO
• Studiejaar 1

LOB

Cultuur, normen en waarden
Referentiekader

Feedback

Doel van deze les

Inzicht hebben in het verschil tussen feedback, kritiek en adviseren
(ook behandeld bij Project)

• Je bent bekend met de begrippen cultuur, normen en waarden
• Je kunt uitleggen wat een referentiekader is en hoe dit je beeld van situaties kan beïnvloeden
• Je bent bekend met een aantal zaken m.b.t. feedback

Normen, waarden en cultuur

Wat zijn waarden?

Waarden =

wat je belangrijk vindt

Wat zijn normen?

Normen =

Regels hoe jij en anderen zich 

moeten gedragen

= gedragsregel

Normen en waarden

Norm: Als de trein aankomt, wacht je even tot de mensen uitgestapt zijn, alvorens zelf in te stappen.

Waarde: Geduld

Norm: Als je in- en uit de lift stapt, groet je netjes de anderen in de lift.

Waarde: Vriendelijkheid, Beleefdheid

Norm: Als iemand achter je in de rij voor de kassa maar één artikel wil afrekenen, terwijl jij een hele kar vol hebt, vraag je of die persoon even voor wilt.

Waarde: Vriendelijkheid

Norm: In een rij wacht je netjes tot je aan de beurt bent.

Waarde: Geduld, Respect

Wat is cultuur?

Cultuur

Cultuur =

Een groep mensen 

met dezelfde 

normen, waarden 

en gewoonten

Hoe noem je alles wat iemand belangrijk vindt?

1. Een waarde
2. Een norm

Wanneer een groep mensen dezelfde waarden, normen en gewoonten heeft noemen we dit cultuur.

1. waar
2. niet waar

Normen zijn?

1. Gezondheid
2. Waarden
3. Alles in de maatschappij
4. Geschreven en ongeschreven regels

Wat is cultuur?

1. Een groep mensen met tradities
2. Een groep mensen met normen en waarden
3. Alle normen, waarden en gewoonten van een groep samen
4. Alle normen en waarden bij elkaar

Cultuur = Een groep mensen met dezelfde normen, waarden en gewoonten

Wat betekent referentiekader?
Weet je het (nog)?

Referentiekader: welke bril heb je op?

Referentiekader = een soort bril, die jouw eigen waarneming ‘filtert’.

Waaruit bestaat dat referentiekader?

Denk bijvoorbeeld aan jouw (levens)ervaringen, opleiding, cultuur, karakter, normen en waarden, kennis en (voor)oordelen.

Referentiekader: welke bril heb je op?

Het is belangrijk je bewust te zijn van het feit dat ieder mens de realiteit waarneemt vanuit zijn eigen referentiekader.

 En dat ieder mens handelt van zijn eigen referentiekader.

Referentiekader: welke bril heb je op?

Omdat ieders referentiekader uniek is, heeft iedereen dus een persoonlijk beeld van wat waar is.

En soms vergeet je even dat de ander zijn eigen bril draagt. Dit maakt communicatie vaak lastig en tegelijkertijd erg belangrijk.

REFERENTIEKADER

Luisteropdracht - klassikaal

Hoe komt het dat niet iedereen hetzelfde beeld heeft ?

1. Verschil tussen mensen = diversiteit

- Achtergrond

- Interesse

- Wensen

- Geloofsovertuiging

2. Jouw beeld bouw jij op door ervaringen in relatie met mensen om je heen. Deze ervaringen vormen je referentiekader.

Referentiekader en klanten/collega's

Wanneer je met mensen werkt, is het ontzettend belangrijk om bewust te zijn van je eigen referentiekader en het referentiekader van de anderen.

Waarom?

Referentiekader en klanten/collega's

Wanneer je met mensen werkt, is het ontzettend belangrijk om bewust te zijn van je eigen referentiekader en het referentiekader van de anderen.

Waarom?
Soms vergeet je even dat de ander zijn eigen bril draagt. Dit maakt communicatie vaak lastig en tegelijkertijd erg belangrijk.  

Wat is feedback?

Definitie van feedback

Makkelijk gezegd:
commentaar dat we geven op iemands gedrag of houding.

Hierin verschilt feedback van kritiek in de zin dat het over een prestatie of gedrag gaat dat veranderbaar is.

• Het gaat om het teruggeven/terugkoppelen van waarneembaar gedrag van een ander.

Feedback is: 

• Subjectief; je geeft dit vanuit jouw referentiekader
• Onmisbaar als je met andere samenwerkt

(Positieve feedback kan verschillende functies hebben:

• De inhoud van de boodschap verduidelijken.
• De relatie verbeteren.
• Resultaten en taken bijstellen.
  
• Motiveren en ondersteunen.
  
• Zelfkennis vergroten.

• Gedrag: feitelijk specifiek gedrag van de ander
  
• Gevoel: gevoelsreflectie wat de ander zijn gedrag bij jou teweeg brengt
• Gevolg: het effect van iemand zijn gedrag op de omgeving
• Gewenst: benoem het gedrag dat je graag zou zien

Feedback over samenwerking

IN TWEETALLEN AAN DE SLAG 
 

Geef feedback aan de hand van de 4 G's model. 

•  Je collega houdt al haar sieraden aan en draagt haar haar los.
  

 Hoe geef je feedback?

•  Onder werktijd merk je dat de collega die jou inwerkt geen tijd heeft voor jouw leerproces.
  

 Hoe geef je feedback?

•  Je merkt dat een medeleerling steeds de opdracht die jullie samen zouden maken, niet af heeft.
  

 Hoe geef je feedback?

Zelf aan de slag

Opdracht Referentiekader

Toevoegen aan jouw LOB portfolio

Vragen?