Examentraining Kenmerkende Aspecten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Het is handig om te onthouden hoeveel KA's elk tijdvak heeft.

Dan weet je ook of je er nog één vergeten bent van dat betreffende tijdvak

De namen van het tijdvak verwijzen vaak al naar één of twee kenmerkende apsecten. Bijvoorbeeld tijdvak 5 De tijd van ontdekkers en hervormers. Ontdekkers verwijst naar de expansie van overzeese gebiedsdelen. Hervormers naar de reformatie

1. In bijna elk centraal examen gaan meerdere vragen rechtstreeks over de kenmerkende aspecten. 
2. 25% van de vragen gaan over de tijdvakken en de KA's.
3. Als je de tijdvakken en KA's goed kent heb je een goed historisch overzicht. Je kunt dan beredeneren in welke tijd zich iets afspeelde
4. Elke vraag in het examen is te koppelen aan een of meer KA's

Waarom zijn de KA's zo belangrijk?

Als er naar Kenmerkende Aspecten gevraagd wordt in het examen, antwoord dan nooit met een nummer. Dat wordt niet goed gerekend. Altijd de inhoud (mag in eigen woorden) benoemen. 

KA's zijn moeilijk te onthouden omdat het vaak lange zinnen zijn. Die zinnen zijn vaak ook in moeilijk Nederlands geformuleerd.

Dus moet je bij het leren van de KA's slim zijn.  

Stap 1: begrijp je de begrippen in de KA's?

Stap 2: versimpel de KA's voor jezelf

Stap 3: verdeel de KA's bij het leren (bijv. per hoofdstuk)

Je mag de KA's in je eigen woorden formuleren

De KA's moeten (natuurlijk!) nog wel herkenbaar zijn!

Kenmerkende aspecten tv5

18. het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwewetenschappelijke belangstelling

19. de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid

20. het begin van de Europese expansie overzee

21. de protestantse reformatie had splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot

gevolg

22. het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

Kenmerkende aspecten tv5 (verkort)

18. Renaissance en begin nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

19. Nieuwe belangstelling Klassieke oudheid

20. Europese overzeese expansie

21. Splitsing christelijk kerk door de protestante reformatie

22. De opstand en de stichting van de Republiek

Kenmerkende aspecten tv6

23. wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

24. de bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel

opzicht van de Nederlandse Republiek

25. het streven van vorsten naar absolute macht

26. de wetenschappelijke revolutie 

Kenmerkende aspecten tv6 (verkort)

23: wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme zorgden voor wereldeconomie

24: Bijzonder bestuur, economische en culturele bloei in de Republiek

25. absolutisme

26. Wetenschappelijke revolutie

Kenmerkende aspecten tv7

27. rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ werd toegepast op alle terreinen van de

samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen

28. voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op

eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

29. de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over

grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

30. uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de

daarmee verbonden transatlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme

Kenmerkende aspecten tv7

27: rationaal en verlicht denken in samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen

28: Ancien Regime & Verlicht absolutisme

29: Democratische revoluties met discussie over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

30: Uitbreiding Europese overheersing: plantagekoloniën en driehoekshandel+ opkomst abolitionisme

Kenmerkende aspecten tv8

31. de industriële revolutie legde in de westerse wereld de basis voor een industriële

samenleving

32. de opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,

socialisme, confessionalisme en feminisme

33. voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen

aan het politieke proces

34. de opkomst van emancipatiebewegingen

35. discussies over de ‘sociale kwestie’

36. de moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie

Kenmerkende aspecten tv8 (verkort)

31: Industriële revolutie en industriële samenleving.

32: Politiek- maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

33: Democratisering (mannen en vrouwen)

34: opkomst emancipatiebewegingen

35: sociale kwestie

36: Modern Imperialisme mede door Industrialisatie

Kenmerkende aspecten tv9

37. het voeren van twee wereldoorlogen

38. de crisis van het wereldkapitalisme

39. het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme

40. de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van

massaorganisatie

41. vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

42. verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de

betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering

43. racisme en discriminatie die leidden 

Kenmerkende aspecten tv9 (verkort)

37: De twee wereldoorlogen

38: economische crisis 1929

39: Totalitaire ideologieën: communisme, fascisme/nationaalsocialisme.

40: Propaganda, communicatiemiddelen en massaorganisatie

41: verzet tegen West-Europees imperialisme

42: verwoestingen door massavernietigingswapens + betrokkenheid burgers

43: racisme, discriminatie, genocide (Joden)

44: Duitse bezetting van NL

Kenmerkende aspecten tijdvak 10

45 de dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld

46. de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een

wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

47. de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding

gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

48. de eenwording van Europa

49. de ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Kenmerkende aspecten tijdvak 10 (verkort)

45: Dekolonisatie maakt einde aan westerse macht

46: twee ideologische blokken + dreiging atoomoorlog door Koude Oorlog

47: toename westerse welvaart in jaren 60, die zorgde voor grote sociaal-culturele veranderingen

48: eenwording Europa

49: de ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenleving

Wat vind je moeilijk aan de kenmerkende aspecten?

Tips!

Hoeveelheid moeilijk?

• Leer in stukjes en blijf herhalen
• Bijv. maandag hoofdstuk 5, dinsdag hoofdstuk 6 + 5 herhalen

Inhoud moeilijk?

• Schrijf de kenmerkende aspecten op en maak aantekeningen eromheen (onder, naast, boven, gebruik kleur!)
• Vraag je docent om hulp!

Koppelen aan bron moeilijk?

• Oefen met opdrachten uit het boek 

Sommige KA's hebben met elkaar te maken.

• Bijv. een serie over 'hoe mensen denken'
• Bijv. een serie over 'gebieden buiten Europa'

Onthoud ook dat de kenmerkende aspecten een chronologische volgorde hebben!

--> Eerst acien regime, dan verlichting, daarna de democratische revoluties

Renaissance

Reformatie

Bijzondere positie van de republiek (staatkundig, cultureel en economisch)

Absolutisme

Verlichting

Acien regime

Tijdvak 5: ontdekkers en hervormers

Tijdvak 6: regenten en vorsten

Tijdvak 7: pruiken en revoluties

Welk KA hoort bij deze bron?

Bij welk KA hoort deze bron?

Welk KA? (kort benoemen) Leg ook uit waarom!

"Het leidde vooral tot optimisme. De vernieuwing zorgde voor vooruitgangsgeloof. Maar deze technologische vooruitgang heeft ook gezorgd voor enorme verwoesting, bijvoorbeeld in de Eerste Wereldoorlog"