Russische revolutie & communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 6

Russische revolutie & opkomst communisme

Leerdoelen

• Je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen.
• Je kunt enkele indirecte oorzaken benoemen van de Russische revolutie.
• Je kunt uitleggen hoe de Russische revolutie verliep. 

Industriële revolutie begin van het communisme

Karl Marx en het communisme

• Arbeiders aan de macht
• Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders. 

• Einde aan de klassenmaatschappij 
• Dit alles wordt bereikt door een revolutie (opstand van de arbeiders).
  
  

• Toen Marx in 1883 stierf was er nog nergens een revolutie van arbeiders geweest en bestond het communisme alleen op papier.

De Russische revolutie

• Veel onvrede over de Eerste Wereldoorlog, vooral boeren vochten mee. 
  
•  Geen boeren die het land bewerkten daardoor misoogsten en hoge voedselprijzen. 
  
• Uitbreken van stakingen en demonstraties. Hieruit ontstond in 1917 de Russische revolutie (februari en oktober)
  
  

Februarirevolutie 1917

• Het leger kiest de kant van de demonstranten.
  
  
• Tsaar Nicolaas II wordt afgezet en getransporteerd naar Siberië.  
• 
  
• Doema moet tijdelijke regering installeren. 

Oktober revolutie 1917

• Lenin belooft: Alle grond naar de boeren, macht aan de Sovjets (arbeiders),  fabrieken naar de arbeiders en vrede met Duitsland
• Bolsjewieken (communisten) bezetten belangrijke gebouwen en zetten de voorlopige regering af.  

De Romanovs

• Worden ondergebracht in 'het huis met het speciale doel'. 
  
• Zij dachten de revolutie te overleven. 
  
• Maar door oorlog tussen de Roden en de Witten worden zij toch geëxecuteerd. 

Lenin aan de macht 

• Oprichting Sovjet-Unie 1922.
• Sovjet-Unie werd éénpartijstaat: alleen de Communistische Partij was toegestaan. 
• Nationaliseren: staat is eigenaar van banken en fabrieken.
• Lenin eist dat boeren hun land en vee afstaan, maar de boeren weigeren mee te werken --> invoer NEP

NEP

• NEP = Nieuw Economische Politiek
• Boeren mogen nu voor een prijs hun eigen producten verkopen, nadat deel aan belasting is afgestaan.

Dood van Lenin

- Lenin sterft in 1924. 

Rusland onder Stalin (1928-1953)

• Na dood Lenin (1924) en machtsstrijd komt Stalin aan de macht (1928)
• Terreur (geheime politie/strafkampen/showprocessen/martelingen)
• Planeconomie =
• overheid besluit bepaalt produktie, prijs en kwaliteit
• Reden: de SU moet machtiger worden dan het Westen
• Collectivisatie van de landbouw >
• verzet boeren > vele slachtoffers ('vijanden van het volk')
• Ook:'concurrenten' Stalin werden uitgeschakeld en
• persoonsverheerlijking Stalin