1.2 Extreem weer

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.2 Extreem weer

Beschrijving:

In de VS komen er veel orkanen en tornado's voor. Hier in beeld een orkaan die over het land raasde.

Vandaag

Terugblik 1.1 

Uitleg 1.2 

Zelfstandig werken

Afsluiting

Checkopdracht 1.1

Noteer aan de zijkant van de kaart de klimaatfactoren die je nog weet. Geef ze elk een andere kleur/symbool/arcering

Teken de invloed van deze klimaatfactoren in op de kaart. 

Klimaatfactoren

Breedteligging

Wind vanuit zee of vanaf land 

Ligging van gebergten 

Hoogteligging

Klimaatsysteem van Köppen

A

B

C

D

E

Klimaatsysteem van Köppen

A

B

C

D

E

www.nbcnews.com

Lucht boven land en zee

Luchtsoort = grote hoeveelheid lucht met een bepaalde temperatuur en vochtigheid.

Vier luchtsoorten boven Noord-Amerika:
- vochtig boven zee
- droog boven land
- koud in het noorden
- warm in het zuiden

Front = grensgebied tussen twee verschillende luchtsoorten.

Wat weet je al over luchtdruk (en de invloed van luchtdruk op het weer?

Lucht boven land en zee

De luchtsoorten:
- grote invloed op het weer 
 - verplaatsen zich door verschillen luchtdruk
- kunnen ver landinwaarts: noord-zuidligging van de gebergten

•  winter: koude winden northerns, blizzards, cold waves)
• zomer: warme winden (southerns, hot waves)

Orkanen, wat valt op?

Beschrijving:

In de meteorologie is een luchtmassa of luchtsoort een groot volume lucht (aardatmosfeer) met een bepaalde temperatuur en vochtigheid. Boven de zee is de lucht vochtig, boven land droog. In het zuiden is de lucht warm en in het noorden koel of koud. 

Luchtdruk in de zomer

Luchtdruk in de winter

Met behulp van de luchtdruk moet je de klimaten van verschillende gebieden kunnen verklaren. Bijv. Florida en Californië 

Beschrijving: opdracht die bij deze videofragment hoort. 

Toelichting opdracht: 

Er is een gebied in de Verenigde Staten dat Tornado Alley heet. En niet zonder reden! In deze nauwe corridor vinden de meeste tornado’s ter wereld plaats. Waarom? Jouw leerlingen vinden het uit met behulp van deze video.

N.B. Het is mogelijk om met de instellingen (settings) in YouTube de taal van de ondertiteling aan te passen naar het Nederlands.

Leerdoelen:

• Je beschrijft en verklaart oorzaken en gevolgen van natuurrampen.
• Je benoemt risico's van natuurrampen in verschillende gebieden voor bewoners en je bedenkt oplossingen om risico's te verkleinen.

Vragen aan de klas:

• Gemiddeld hoeveel keer vaker dan in Europa komen tornado’s jaarlijks voor in de VS?
• Welke staten vallen binnen de officieuze grenzen van Tornado Alley. Beschrijf hun ligging.
• Wat maakt de relatieve ligging van Tornado Alley zo geschikt voor het ontstaan van tornado’s?
• Vul in de volgende zin de juiste woorden in:
• In Tornado Alley komt …. en ….. lucht afkomstig uit de Golf van Mexico …. en …. lucht van over de Rocky Mountains tegen. De …. en …. lucht gaat stijgen, komt in aanraking met de ….. en ….. lucht, waardoor …. met veel …. ontstaan. Door een krachtige jet stream wordt de ….. naar het oosten geblazen, waardoor de stijgende lucht niet verder …. en blijft stijgen. Door de jet stream gaat de stijgende lucht ook snel …. . Zo ontstaan tornado’s.
• Wat is de meest schadelijke eigenschap van tornado’s?

Tornado’s en hurricanes

Lagedrukgebieden / depressies kunnen zorgen voor extreme weersituaties

Tornado (twister, wervelwind, windhoos):
Midden VS botsing van verschillende luchtsoorten:
+ koude, droge lucht uit Canada
+ warme, vochtige lucht vanuit de Golf van Mexico
 + warme, droge woestijnlucht uit het zuidwesten

Tornado’s en hurricanes

Tornado (twister, wervelwind, windhoos):

1. Warme lucht stijgt snel op  
2. Koelt snel af
3. Ontstaan regen met onweersbuien
4. Draaiende kolom lucht door stijgende warme lucht en dalende koude lucht = tornadoslurf
   
   

Elk jaar:
Zo’n duizend tornado’s, van  april t/m juni & vooral in Tornado Alley 

Tornado's en hurricanes

Orkaan / hurricane:

• 5 tot 10 per jaar
• Oosten en zuidoosten van de VS
• Eind zomer 
• Orkaankracht = windsnelheden boven de 119 km per uur
• Oog van de orkaan: windstil, wolkeloos gat van 30-50 km
• Grote schade door wind en vloedgolven
• Nemen snel in kracht af boven land

Wanneer en waarom?

Droogte

Duidelijke grens: 100⁰-meridiaan:

 - ten oosten: meer dan 500 mm neerslag

 - ten westen: minder dan 500 mm neerslag

flashfloods, stofstormen 

Droogte en wildfires

Let op: de b-nummers  horen ook bij de te leren theorie 

B61 Wind

B62 Hogedruk- en lagedrukgebieden

B64 Grote windsystemen

B66 Orkaan

B68 Tornado

B69 Weerbericht

B78 Woestijn en steppe: te droog

Aan de slag 

Je mag meedoen aan de extra uitleg over luchtdruk en de grote windsystemen (b-nummers) 

of 

Zelfstandig aan het werk met het huiswerk: 

§1.2 opdr. 1 t/m 7 en 9 

Maken: 1 t/m 7 en 9

extra uitleg: hoge- en lagedrukgebieden 

Atlaskaarten

Hoge luchtdruk

Lage luchtdruk

Veel neerslag

Veel zonneschijn

condensatie

verdamping

Lucht stijgt op

1

2

3

Great plains

Tornado Alley

Water 27°C +

Tornado

Hurricane

Modderstroom