Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
VEI 1 Erfelijkheid 11.1 Eigenschappen en chromosomen 2020 2021
11.1 Eigenschappen en chromosomen
1 / 24
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Biologie
Middelbare school
mavo
Leerjaar 4
In deze les zitten
24 slides
, met
interactieve quizzen
,
tekstslides
en
1 video
.
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
11.1 Eigenschappen en chromosomen
Slide 1 - Tekstslide
11.1 leerdoelen
Je beschrijft wat erfelijke eigenschappen zijn.
Je beschrijft hoe een fenotype ontstaat en verandert.
Je beschrijft de bouw en vorm van chromosomen.
Je beschrijft hoe DNA in chromosomen het uiterlijk bepaalt.
Je beschrijft dat verschillende organismen een verschillend aantal chromosomen hebben.
Slide 2 - Tekstslide
Wat zijn erfelijke eigenschappen?
Ieder mens heeft
eigenschappen
, zoals 2 benen, 2 armen etc. Eigenschappen zijn kenmerken die jou tot een mens maken.
De eigenschappen die je van ouders krijgt ->
Erfelijke eigenschappen
.
Erfelijke eigenschappen zien er bij iedereen anders uit. Dit noem je
fenotype
.
Slide 3 - Tekstslide
Heb je al je eigenschappen van je ouders geërfd?
Eigenschappen als oog- en huidskleur worden door je chromosomen (dus je DNA) bepaald. Dit zijn
erfelijke eigenschappen
.
Ergens heel erg goed in zijn, zoals voetbal is gedeeltelijk erfelijk. Dit noem je
aanleg
.
niet-erfelijke eigenschappen
.
Slide 4 - Tekstslide
Waar zit de informatie voor je eigenschappen?
In de celkern zitten de
chromosomen
.
Chromosomen bestaan voor het grootste deel uit
DNA
.
DNA bevat alle informatie van jouw lichaam.
Slide 5 - Tekstslide
Chromosomen
Eigenschappen kunnen worden doorgegeven met
DNA
.
DNA zit in je
chromosomen
in de celkern van elke cel
46 chromosomen bij de mens in lichaamscellen.
Altijd in paren van twee in lichaamscellen
In geslachtscellen 23 chromosomen, niet in paren
Slide 6 - Tekstslide
Juist of onjuist?
In de kern van een lichaamscel van een mens zitten 23 chromosomen.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 7 - Quizvraag
Een
gen
is een stuk van het DNA dat de informatie bevat
voor 1 eigenschap.
Op een chromosomenpaar zitten dezelfde genen
Alle genen op alle chromosomen samen noem je het
genotype
Het
genoom
van een organisme zijn alle chromosomen en
genen bij elkaar
Gen
Slide 8 - Tekstslide
Genotype
De informatie voor alle erfelijke eigenschappen = genotype
Slide 9 - Tekstslide
Verschillende fenotype bij honden
Fenotype: hoe een eigenschap eruit ziet, de verschijningsvorm.
Slide 10 - Tekstslide
Fenotype
-Je fenotype komt tot stand door je genotype en de invloeden vanuit het milieu.
Slide 11 - Tekstslide
Hoe ontstaat het fenotype?
Alle informatie uit het genotype+ invloeden uit het milieu
Je kan je
fenotype veranderen
, je genotype ....
fenotype=genotype + milieu
Slide 12 - Tekstslide
Kan het fenotype veranderen?
Je uiterlijk blijft niet het hele leven hetzelfde. In de puberteit verandert er bijv. ook het een en ander.
Fenotype kun je ook zelf veranderen. Denk maar eens aan haren verven, make-up en tatoeages.
Slide 13 - Tekstslide
Michael Jackson:
zelfde
genotype
, maar zijn
fenotype verandert
Slide 14 - Tekstslide
Welke stelling is juist?
A
Fenotype = genotype + milieu
B
Milieu = genotype + fenotype
C
Genotype = fenotype + milieu
Slide 15 - Quizvraag
Welk van onderstaande eigenschap heeft te maken met het fenotype?
A
Blond geverfd haar
B
Kort geknipt haar
C
Gepermanent haar
D
Zowel A, B als C
Slide 16 - Quizvraag
Aanleg
Van sommige eigenschappen weet je pas dat je ze hebt wanneer je ze gaat gebruiken. Je hebt dan
aanleg
geërfd.
Het
fenotype
is afhankelijk van de
erfelijke eigenschappen
en
invloeden uit de omgeving
(het milieu).
Slide 17 - Tekstslide
Chromosomen
Lichaamscellen van mensen hebben
23 paar
chromosomen (dus
46
chromosomen in totaal).
Één chromosomen paar bepaalt je geslacht. Dit noemen we de
geslachtschromosomen
. Deze worden aangegeven met de letter
X
en
Y
.
Vrouwen hebben twee X-chromosomen (
XX
), mannen hebben één X-chromosoom en één Y-chromosoom (
XY
).
Slide 18 - Tekstslide
Meisje of jongen?
46 chromosomen (23 paar)
22 paar chromosomen even lang
Het 23e paar chromosomen
vormt de geslachtschromosomen
2 gelijke =
XX= meisje
1 groot + 1 klein =
XY= Jongen
chromosomenkaart / karyogram
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Eigenschappen op de chromosomen
Een
chromosoom
bestaat uit een lange opgerolde draad van
DNA
.
Een
stukje DNA bevat informatie over één eigenschap.
Dit stukje noemen we een
gen
. Op één chromosoom liggen wel duizenden genen.
Slide 21 - Tekstslide
Slide 22 - Tekstslide
Slide 23 - Video
Aan het werk
Maken: opdracht 3 tot en met 13 in de les
14 tot en met 21 wordt huiswerk
Slide 24 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
D2BTH6 B2 oefenen
April 2019
- Les met
24 slides
Biologie
Middelbare school
vmbo g, t, mavo
Leerjaar 2
D2BTH6 B2 Erfelijke eigenschappen - lln
April 2019
- Les met
48 slides
Biologie
Middelbare school
vmbo g, t, mavo
Leerjaar 2
5.1 Verschillen tussen mensen
Mei 2023
- Les met
30 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
D2BTh6 B3 (Boek) Geslachtelijke voortpl ln
April 2019
- Les met
35 slides
Biologie
Middelbare school
vmbo g, t, mavo
Leerjaar 2
D2BTh6 B1 Je uiterlijk - lln
April 2019
- Les met
27 slides
Biologie
Middelbare school
vmbo g, t, mavo
Leerjaar 2
D2BTh6 B3 oefenen
April 2019
- Les met
16 slides
Biologie
Middelbare school
vmbo g, t, mavo
Leerjaar 2
VEI 1 Erfelijkheid 11.1 Eigenschappen en chromosomen 2020 2021
December 2020
- Les met
32 slides
Biologie
Middelbare school
mavo
Leerjaar 4
9.1 Jouw waarneembare eigenschappen
Juni 2022
- Les met
29 slides
Biologie
Middelbare school
havo
Leerjaar 5