3.4 Ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 1

2.1 - Botten

3.4 Ruiken en proeven

	Zintuig	Prikkel
Oog	gehoorzintuig	geluid
Oor	lichtzintuig	licht
Neus	reukzintuig	geurstoffen
Tong	smaakzintuig	smaakstoffen
Huid	warmtezintuig	lagere temperaturen
Huid	koudezintuig	hogere temperaturen
Huid	tastzintuig	hoe voelt een voorwerp aan
Huid	pijnzintuig	pijn

geluid

licht

smaakstoffen

pijn

gehoorzintuig

lichtzintuig

reukzintuig

warmtezintuig

koudezintuig

tastzintuig

pijnzintuig

harde oogvlies / oogwit

pupil

traanbuis

traanklier

wenkbrauw

wimpers

iris

ooglid

oogspier

Deze laag beschermt alles wat binnen in het oog ligt &

loopt aan de voorkant over in het hoornvlies.

Hierin liggen de bloedvaten & loopt aan de voorkant over in de iris.

Dit is het lichtzintuig met lichtgevoelige zintuigcellen.

Harde oogvlies

Netvlies

Vaatvlies

gehoorbeentjes

gehoorgang

gehoorzenuw

oorschelp

oorsmeerkliertjes

slakkenhuis

trommelholte

trommelvlies

Hoofdstuk 2 - Bewegen

Leerdoelen 3.4 Ruiken en proeven:

• Je kunt uitleggen hoe je reukzintuig werkt.
  
• Je kunt uitleggen hoe je smaakzintuig werkt.
  
• Je kunt uitleggen hoe je reuk- en smaakzintuigen samenwerken.
  

Reukzintuig: 

dit zintuig verwerkt de geurstoffen die je neus inkomen tot impulsen (electrische signalen) en stuurt ze via de reukzenuw naar je hersenen.

Neusslijmvlies:

dit slijmvlies houdt de neusholte vochtig en zorgt ervoor dat de ingeademende lucht vochtiger wordt.

Neusholte:

dit is de holle ruimte in je neus, bovenin je neusholte ligt je reukzintuig.

Geurstoffen:

dit zijn alle geurprikkels die via je neus je lichaam inkomen, in je reukzintuig worden deze geurprikkels verwerkt.

Tong:

je tong zorgt ervoor dat je je eten en drinken kan doorslikken, hierin zitten ook smaakpapillen met daartussen de smaakzintuigen.

Keelholte:

dit is de ruimte tussen je mondholte/neusholte en je slokdarm/luchtpijp, aan de bovenkant kan deze afgesloten worden met de huig, aan de onderkant kan het strottenklepje de luchtpijp afsluiten.

Ruiken:

hierdoor kan lichaam je waarschuwen voor gevaarlijke stoffen.

Geurstoffen komen het reukzintuig binnen.

Het reuk-zintuig geeft een impuls (elektrisch signaal) door.

De impulsen gaan via de reukzenuw naar de hersenen.

Reukzintuig

Neusslijmvlies

Neusholte

Geurstoffen

Tong

Keelholte

Smaakzintuig = het zintuig wat de smaakstoffen omzet in impulsen.

Smaakpapillen = 

de uitsteeksels op je tong, 

hier tussenin zitten de 

smaakzintuigen.

Smaakstoffen = 

de prikkels die via je 

tong binnen komen.

00:15

Noem de 5 smaken die je kan proeven.

00:26

Omschrijf de smaak umami.

Proeven:

in je hersenen worden je 

smaak en reuk samengevoegd 

en dan pas weet je wat je proeft.

Zonder je reukzintuig proeft 

het anders, dan proef je alleen 

de vijf smaken die je tong kan waarnemen.

Dit zijn: zoet, zuur, zout, bitter en umami.

Vies hè?

Zintuigen werken samen:

• Lichtzintuig
• Warmte- en koudezintuig
• Tastzintuig
• Smaakzintuig
• Reukzintuig

Ook moet je sommige smaken leren waarderen. Denk bv. aan koffie.

2.1 - Botten

Proefwerk 

SBK1A: 11 Feb.   BK1A: 13 Feb.

Huiswerk

Maken: opdr. 1 t/m 13

Leren: de begrippen van 3.4

Klaar?

Maak 

'Zelf samenvatten' op blz. 137