Kiezen en kiezen is twee: Keuzes op je levensweg - een weg vol beproevingen

• Godsdienst
• Secundair onderwijs

Kiezen en kiezen is 2: Keuzes op je levensweg - een weg vol beproevingen

Kiezen en kiezen is 2

1. Het leven bestaat uit keuzes maken 

• soorten keuzes
• dilemma -> soorten 
• it's up 2U : pesten: een dilemma voor omstaanders

Leerplan?

LPD:

4. Hoe levensbeschouwelijke keuzes tot uiting komen in woord en daad. (begrijpen)

8. Eigen denkwijzen of inzichten omtrent kiezen en gekozen worden uitdrukken.

146-152-163

Enkele afspraken

2. WBL

• Ga naar Teams > Godsdienst
  
  
• Open Class Notebook
  > eigen mapje
  > 2. Werkbladen en impulsen
  > Het leven bestaat uit keuzes maken
  
  

• Bekijk in puntje 1 het fragment 'Journey' + beantwoord de bijhorende vragen.

Kijkopdracht

Doe je laptop even dicht.

We bekijken klassikaal een filmfragment.

Nadien gaan we hiermee
zowel klassikaal als individueel aan de slag.

Onderzoeksopdracht

• Over wie gaat het filmfragment?
• Wat is de titel ervan?
• Betekenis?

In dit schilderij  valt vooral de spanning op tussen licht en donker. Jezus is wit gekleed, de persoon die bekoort is donker gekleed. De achtergrond van Jezus is licht. De achtergrond van wie bekoort is donker. Wie bekoort heeft een wit gezicht. Van Jezus zijn alleen de donkere haren te zien.

Dit is een schilderij van Rosetta Jallow (1953). 

De titel van dit werk luidt: De bekoring van Jezus - Acryl op canvas.

Een ander woord dat men soms ook wel gebruikt voor beproeving is bekoring. In de nieuwste versie van het Onze Vader werd bekoring echter vervangen door beproeving omdat dit qua vertaling beter zou uitdrukken wat de oorspronkelijke teksten bedoelden.

Ga mee op museumbezoek:

Click op alle hotspots en verneem meer.

Matteüs 6, 13

"En breng ons niet in beproeving,

maar verlos ons van het kwade."

Het Griekse woord voor ‘verzoeking’ is peirasmos. In moderne vertalingen wordt dat vaak met ‘beproeving’ vertaald en meestal gebruikt voor een situatie waarin mensen moeilijkheden ervaren (op allerlei manieren, o.a. door verleidingen) en waarin hun geloof onder druk komt te staan.

Waarover gaat het verhaal?

1. De bekoring van Jezus
2. De beproeving van Jezus
3. De bekering van Jezus
4. De beproeving van de duivel

Het verhaal gaat dat aan Antonius  'demonen' zouden zijn verschenen die poogden hem van het goede pad af te houden. 

Dit is de heilige Antonius (°251-+356), een christelijke heilige, die bekendstaat als de vader van het kloosterleven. Antonius werd geboren als kind van rijke ouders, maar toen ze stierven gaf hij op zijn 20ste alle bezittingen aan de armen en trok zich in eenzaamheid in de woestijn terug. Hij was de eerste monnik die vele volgelingen kreeg, kloosterregels voor hen opstelde en staat daarom bekend als de vader van het kloosterleven. 

De verzoeking van de heilige Antonius

Één van de bekendste werken van de surrealistische schilder-kunstenaar Salvador Dali uit 1946, met als thema de strijd tussen goed en kwaad.

Salvador Dali slaagt erin de toeschouwer in onzekerheid te laten: is Sint-Antonius sterk genoeg om, via zijn bezwerend gebaar (kruis) en de rots van het geloof waarop hij steunt, zijn visioen te verjagen, of zal hij onder de voet gelopen worden door deze karavaan van de zinnelijkheid die hem bedreigt?

Ga mee op museumbezoek!

Verken dit kunstwerk en verneem meer over wie de beproeving van welke figuur hier schilderde. 

Over welke beproeving gaat het hier? 

Click op al de hotspots en ontdek zelf het antwoord.

Betekenis?

Onze Vader, die in de hemel zijt,

uw naam worde geheiligd,

uw rijk kome,

uw wil geschiede

op aarde zoals in de hemel.

Geef ons heden ons dagelijks brood

en vergeef ons onze schulden,

zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren,

en breng ons niet in beproeving,

maar verlos ons van het kwade.

Een situatie waarin mensen moeilijkheden ervaren (op allerlei manieren, o.a. door verleidingen) en waarin hun geloof onder druk komt te staan.

Lc 4,2-4

Veertig dagen lang at Jezus niets. Toen de veertig dagen voorbij waren, had hij erge honger. Toen zei de duivel: ‘Jij bent toch de Zoon van God? Zeg dan tegen deze steen dat hij in een brood moet veranderen!’ Maar Jezus antwoordde: ‘In de heilige boeken staat: «Alleen van brood kan een mens niet leven.»’

Lc 4, 6-7

Toen bracht de duivel Jezus naar een berg. En in één tel liet hij hem alle koninkrijken van de wereld zien. De duivel zei: ‘Ik geef deze landen en al hun rijkdom aan jou. Want ik ben er de baas over, en ik kan ze geven aan wie ik wil. Je hoeft alleen maar te knielen en mij te eren, dan is alles van jou.’ Maar Jezus antwoordde: ‘In de heilige boeken staat: «Kniel alleen voor de Heer, je God, en vereer alleen hem.»’

Lc 4, 9-11

Daarna nam de duivel Jezus mee naar Jeruzalem. Hij bracht hem naar het dak van de tempel, en zei: ‘Jij bent toch de Zoon van God? Spring dan naar beneden! Want in de heilige boeken staat: «God geeft zijn engelen de opdracht om je te beschermen.» En er staat: «De engelen zullen je opvangen. Je zult je voet niet stoten tegen een steen.»’ Maar Jezus antwoordde: ‘In de heilige boeken staat ook: «Je mag de Heer, je God, niet uitdagen om zijn macht te bewijzen.»’

Druk op de hotspots om de Bijbelteksten te kunnen lezen en noteer voor jezelf de beproevingen van Jezus.

Lc 4, 2-4: 

De eerste beproeving van Jezus

Lc 4, 6-7:

De tweede beproeving van Jezus

Lc 4, 9-11:

De derde beproeving van Jezus

materieel voordeel hebben

de baas willen zijn

belangrijk willen zijn

hebzuchtig zijn

heerszuchtig zijn

eerzuchtig zijn

succes nastreven

macht

bezit

Natuurlijke strevingen		Mogelijke valkuil
bezit willen (hebben)	materieel voordeel hebben	hebzuchtig zijn
willen kunnen (macht)	de baas willen zijn	heerszuchtig zijn
erkenning willen (succes)	ambitie hebben	eerzuchtig zijn

2. WBL

• Ga naar Teams > Godsdienst
  
  
• Open Class Notebook
  > eigen mapje
  > 2. Werkbladen en impulsen
  > Het leven bestaat uit keuzes maken

• Lees en beantwoord de vragen bij puntje 2.

https://www.thelandofnow.com/wat-is-een-retreat/

Zou een 'retreat'/'retraite' iets voor jou kunnen zijn?

Ja

Neen

Misschien

Een 'retraite' in de woestijn?

Dit is de woestijn van Judea.

Het is een rots- en grindwoestijn, gelegen in het zuidelijke gedeelte van Israël. Door het zware klimaat en leefomgeving dienen tochten in deze woestijn uitgebreid voorbereid te worden. De stad Jeruzalem is gelegen aan de rand van deze woestijn. De weinige mensen in een woestijn vroeger waren handelaars die er doorheen reisden met hun kamelen die de koopwaar en de eigen tenten droegen.

Click op de hotspot op de kaart om meer te vernemen over waar de plaats waar het verhaal  uit het filmfragment, Lc 4,1-15, zich afspeelt.

Noteer in je papieren werkbladen bij de vraag: 'Woestijn als beeld?' Letterlijk:... (gevolgd door de naam van de woestijn).

Israël t.t.v. Jezus = Palestina

• Palestina > Romeinse provincie 'Filistea' > volk der Filistijnen
• = naam gegeven door Romeinse overheersers
• Palestina in de tijd van Jezus bestond uit drie regio's: Judea in het zuiden, Galilea in het noorden en Samaria daartussenin. 

Opdracht:

1.  Druk op alle hotspots en verken het land.
2.  Teken in de kantlijn van je werkblad dit kaartje na met de drie regio's, Jeruzalem, de Dode Zee, de Jordaan, de Middellandse Zee en het Meer van Galilea

Dit is het meer van Galilea

Dit is de rivier, de Jordaan.

Dit is de Dode Zee.

Hier ligt de hoofdstad, Jeruzalem, waar ook de tempel stond van de Joden. Vandaag is er slechts 1 muur over, m.n. de westelijke muur, die men in de volksmond ook wel de 'klaagmuur' noemt.

Galilea lag in het Noorden van Palestina. De inwoners van deze regio noemde men Galileeërs. Hier lag ook het dorpje Nazaret, waar Jezus vandaan kwam. Ook Jezus was dus een Galileeër. In Galilea ligt ook het meer van Galilea, waar Jezus zijn eerste apostelen vond.

Dit is Samaria. De inwoners noemde men Samaritanen. Het gebied was gelegen tussen Galilea en Judea. In de tijd van de Evangeliën meden Joden het contact met Samaritanen. Zij beschouwden hen vanwege hun gemengde bevolking als onrein. Hun eredienst in Sichem werd onwettig geacht. God kon in die tijd, zo dachten de joden in die tijd, enkel aanbeden worden in de tempel te Jeruzalem. Cf. Het verhaal over de Barmhartige Samaritaan.

Helemaal in het zuiden lag Judea. De inwoners van dit gebied noemde men Judeeërs (cf. Grieks 'Ioudaioi' - cf. Nederlandse 'Joden'). Het centrum was Jeruzalem waar ook de tempel gebouwd was onder de Bijbelse koning David. Bethlehem, waar Jezus geboren is, lag ook in Judea. 

Waarom in de woestijn?

Opdracht:

Noteer in je papieren werkbladen bij de vraag: 'Woestijn als beeld?' Figuurlijk:... (gevolgd door de vetgedrukte uitleg van de volgende 2 slides).

Waarom in de woestijn?

• Je lijdt er honger en dorst
  => je krijgt er oog voor wat echt belangrijk/noodzakelijk 
                                                                 
  
• Er zijn geen gebaande wegen
  => Je moet er keuzes maken/ de 'goede' richting zoeken.
  
  
• In de Bijbel plaats van beproeving en bezinning.

            

Waarom veertig dagen in de woestijn?

• Jezus stapt in de voetsporen van Mozes en de Israëlieten.
  
  
•  Voor Jezus op een 'kruispunt in Zijn leven' !
  

Lc 3, 21-22

21 In de tijd dat Johannes nog vrij was, mengde Jezus Zich tussen de mensen om gedoopt te worden. Na zijn doop, terwijl Hij in gebed was, 22 ging de hemel open en streek de Heilige Geest als een duif op Hem neer. Een stem uit de hemel zei: ‘U bent mijn geliefde Zoon. U verheugt mijn hart.’

Lc 4, 14-15

14 Jezus ging terug naar Galilea, vol van de kracht van de Heilige Geest. 15 Het duurde niet lang of Hij was daar overal bekend. Hij sprak in de verschillende synagogen en stond bij iedereen hoog in aanzien. 

Opdracht:

1. Druk op de twee hotspots om de Bijbelteksten te kunnen lezen waartussen het verhaal van het filmfragment zich situeert.
2. Noteer op je papieren werkblad kort welk moment vooraf ging aan het woestijnverhaal en erna.

Situering? Op het kruispunt van Jezus' leven!

Lc 3, 21-22	Jezus werd gedoopt in de Jordaan door Johannes de Doper. De Joden kenden de onderdompeling als een rituele wassing.Doopsel = ritueel symbool voor begin nieuw, (gelovig) leven.
Lc 4, 14-15	Jezus gaat terug naar Galilea en gaat (gelovig) onderricht geven (= lesgeven) in de synagogen.

Opdracht:

1. Controleer hierboven of je alles juist genoteerd hebt bij 'Situering?'.
2. Noteer op de stippellijn in de kantlijn: '= begin openbaar optreden van Jezus'.

2. WBL

• Ga naar Teams > Godsdienst

• Open Class Notebook
  

        > eigen mapje

        > 2. Werkbladen en impulsen

       > Het leven bestaat uit keuzes maken

• Lees en beantwoord de vraag bij puntje 5.

Voor welke levensweg kiest Jezus? 

Wat voor een Messias zal Hij zijn? 

 

Wat voor een Messias zal Hij zijn?

Een die succes zoekt, eer en macht?
 

Een die mensen met verstomming slaat door zijn grootse prestaties? 

Of ...?

 

In feite heeft Jezus die keuze/afweging telkens opnieuw moeten maken, 

zijn leven lang, tot op het moment van zijn arrestatie en zijn terechtstelling. 

Kiezen moet je immers elke dag!

Een steen veranderen in brood voor Hem alleen.

Alle macht hebben op aarde.

Succes hebben dankzij buitengewone handelingen.

Joh 6,1-15

https://rkbijbel.nl/kbs/bijbel/willibrord1975/neovulgaat/johannes/6

Mc 5, 35-43

https://rkbijbel.nl/kbs/bijbel/willibrord1975/neovulgaat/marcus/5

Joh 13, 1-8

https://rkbijbel.nl/kbs/bijbel/willibrord1975/neovulgaat/johannes/13

'Duivels dilemma'

Verleiding	Keuze Jezus
Hebzucht	Solidariteit
Machtzucht	Nederigheid
Eerzucht	Dienstbaarheid

Opdracht:

1. Noteer bovenstaande tabel op je papieren werkblad. 

De brede of de smalle weg.

Opdracht: Noteer bij de samenvatting:
In het christendom wordt de levenskeuze van Jezus geduid als de keuze voor 'de smalle weg'. Daartegenover plaatst men de keuze voor de 'brede weg'.  De brede weg staat voor de gemakkelijkste/gemakzuchtige waarbij men enkel rekening houdt met het eigen ik en de eigen verlangens ook al gaat dat ten koste van anderen (cf. egoïsme). De smalle weg is de levenskeuze gekenmerkt door het afzien van egoïsme en het kiezen voor dienstbaarheid, solidariteit... 

De 40-dagentijd

• '40 dagen' of '40 jaar' = in Bijbelse taal 'een zeer lange tijd'
  
  
• Christenen proberen bv.in het bijzonder tijdens de veertigdagentijd: soberder te leven, meer te bidden, extra solidair te zijn... 

Opdracht

Verhaal: De halfjongen

2. WBL

Opdracht: Maak de huistaak 

= 

opdracht in Teams.

Einde van deze les :-) 

Wat zou je na deze les moeten kunnen of weten?

Deel 1

• Je kan het begrip 'kieskeurig' of 'kieskeurig zijn' toelichten. 
• Je bent in staat de symboliek van een woestijn te koppelen aan het zoeken naar de eigen identiteit en aan keuzes maken.
• Je begrijpt het verhaal van de halfjongen die  heel werd. (zie Teams > lesmateriaal > teksten + verwerking p. 6 werkbladen)
• Je weet dat ook Jezus in zijn leven keuzemomenten doormaakte.
• Je kent het verhaal van Jezus en de beproeving door de duivel (Lc 4, 1-15) en kan het navertellen.
• Je kan het begrip 'beproeving' verduidelijken en met voorbeelden staven.
• Je kan het verhaal van Jezus en de beproeving door de duivel kaderen, m.n. tussen zijn doopsel in de Jordaan door Johannes de Doper en het openbare optreden van Jezus.
• Je weet dat het verhaal van Lc 4, 1-15 zich afspeelde in de woestijn van Judea.
• Je kan belangrijke Bijbelse plaatsen op een (blinde) kaart aanduiden.
• Je weet wat de beproevingen zijn waar Jezus voor staat volgens Lc 4, 1-15 en kan deze bespreken.
• Je begrijpt de termen hebzucht, heerszucht en eerzucht en kan deze herkennen alsook bespreken. 
• Je kan een voorbeeld geven van hebzucht, heerszucht en eerzucht vandaag.

Wat zou je na deze les moeten kunnen of weten?

Deel 2

• Je beseft dat eerzucht, heerszucht en hebzucht valkuilen zijn voor ieder mens die voortvloeien uit gewone menselijke strevingen: erkenning willen krijgen ( valoir), dingen willen kunnen/beheersen (pouvoir), dingen en dingen willen hebben (avoir).
• Je kan toelichten wat de symboliek is van het getal 40 in het verhaal van de beproeving van Jezus en je kan het linken aan de veertigdagentijd (= de vasten) van christenen vandaag.
  
• Je kan de keuze van Jezus weergeven en/of bespreken alsook de uitdaging/het appèl (= de oproep) hiervan voor mensen vandaag.
• Je begrijpt dat het verhaal van Jezus in de woestijn in feite ook vertelt over een gewetensstrijd.
• Je kent het verhaal over de wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging en de voetwassing.
• Je weet wat een genezingsverhaal is in de Bijbel.
• Je kan de specifiek christelijke levenskeuze/-houding afleiden uit het verhaal en/of bespreken.
• Je bent bereid na te denken over je eigen keuzeproces/keuzes en dat te toetsen aan het keuzeproces/de keuzes van Jezus.
• Je kan uitleggen waar voor christenen de 'smalle' of de 'brede' weg symbool voor staan en kan het verschil toelichten.
• Je weet dat Jezus koos voor de smalle weg: de weg van dienstbaarheid, solidariteit, nederigheid, liefde, God...