5V Thema 5 BS 1

Bouw, ontwikkeling en groei
5V
Thema 5
BS 1
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Bouw, ontwikkeling en groei
5V
Thema 5
BS 1

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Vandaag
Leerdoel:
  • Je kunt beschrijven  hoe lengte- en diktegroei bij kruid- en houtachtige planten plaatsvindt en dat stamcellen hiervoor verantwoordelijk zijn

Programma:
1. Plantgroei timelaps
2. Bouw planten
3. Groei en ontwikkeling (lengte- en diktegroei)
4. Plastiden

Slide 3 - Tekstslide

Anatomie en weefsels van planten
Bouw (afhankelijk van omgeving):
  • wortels
  • stengels
  • bladeren

Weefsels:
  • dekweefsel
  • vaatweefsel: hout- en bastvaten
      --> houtachtige: in jaarringen
      --> kruidachtige: in bundels
  • vulweefsel

Slide 4 - Tekstslide

Blad
Hoe zie je wat de bovenkant is?

Houtvaten en bastvaten gebundeld in vaatbundels in blad (nerven).

Waarom is het vulweefsel groen getekend?

Slide 5 - Tekstslide

Groei
  • Delingen in meristeem toppen van stengels en wortels (groeipunten)
  • Diktegroei: cambium
  • Celstrekking en celspecialisatie één van twee dochtercellen stamcel
  • afb. 3 in boek

Slide 6 - Tekstslide

Celstrekking
mitose...:groei dochtercellen worden net zo groot als de moedercel

Slide 7 - Tekstslide

Cambium
  • Ringvormig meristeem (diktegroei)
  • Houtcellen naar binnen, bastcellen naar buiten
  • Kunnen vaten vormen
  • Afb. 5 in boek: celdeling

Slide 8 - Tekstslide

Houtvaten en bastvaten
  • Houtcellen maken secundaire celwanden van cellulose en lignine, dwarswanden verdwijnen. Cellen verdwijnen, celwanden blijven
  • Bastvaten krijgen openingen tussen cellen, celkernen verdwijnen. Uiteindelijk verdwijnen cellen, vaten klappen in

Slide 9 - Tekstslide

Bastvaten en houtvaten

Slide 10 - Tekstslide

Jaarringen
  • Voorjaarshout: wijde houtvaten met dunne wanden
  • Zomerhout: nauwe houtvaten met dikke wanden --> extra stevigheid vanwege extra watertransport
  • Jaargrens: tussen het donkere zomerhout en het lichte voorjaarshout
  • Niet in de bast, want de bastvaten worden snel samengedrukt

Slide 11 - Tekstslide

Plastiden
= celorganel met functie in:
  • Fotosynthese (chloroplast)
  • Insecten lokken (chromoplast)
  • opslaan van reservestoffen (leukoplast: zetmeel, olie of eiwitten)

Vorming uit proplastiden (in meristeem)

Plastiden kunnen in een ander type overgaan 
--> afhankelijk van omstandigheden

Slide 12 - Tekstslide

Met behulp van een houtboor werd een uitgeboorde kern van een nog levende boom bestudeerd. Van deze kern werd een schematisch tekening gemaakt (zie afbeelding hiernaast). Bij welke nummers bevinden zich jaargrenzen?
A
1 en 5
B
2 en 6
C
3 en 7
D
4 en 5

Slide 13 - Quizvraag

Met behulp van een houtboor werd een uitgeboorde kern van een nog levende boom bestudeerd. Van deze kern werd een schematisch tekening gemaakt (zie afbeelding hiernaast). De jaarring in het midden is in 2017 gevormd. Bij welk nummer staan de cellen die in de zomer van 2016 zijn gevormd?
A
1
B
3
C
5
D
7

Slide 14 - Quizvraag

Met behulp van een houtboor werd een uitgeboorde kern van een nog levende boom bestudeerd. Van deze kern werd een schematisch tekening gemaakt (zie afbeelding hiernaast). In welke richting bevindt zich de kern (p of q)? En in welke richting bevindt zich het cambium? Leg je antwoord uit.

Slide 15 - Open vraag

Houtvaten liggen in jaarringen
A
Kruidachtige stengels
B
Houtachtige stengels
C
Zowel kruidachtige als houtachtige stengels
D
Houtvaten liggen nooit in jaarringen

Slide 16 - Quizvraag

Vormt de buitenzijde van een plant en beschermt tegen waterverlies en infecties.
A
Vaatweefsel
B
Dekweefsel
C
Vulweefsel
D
Grondweefsel

Slide 17 - Quizvraag

Het vulweefsel wordt ook wel.....
A
Dekweefsel genoemd
B
Vaatweefsel genoemd
C
Cytoplasma genoemd
D
Grondweefsel genoemd

Slide 18 - Quizvraag

Afsluiting
Lezen:
BS 1 

Maken:
BS 1 opdr. 1, 3 en 8

Volgende les
Transport in planten
Kun je: beschrijven hoe lengte en diktegroei bij kruid- en houtachtige planten plaatsvindt?

Slide 19 - Tekstslide