Anatomie 2.5.2

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 14

Periode 1

Leerjaar 2

Vorige les

- Wat verstaan we onder impetigo?

- Wat is het verschil tussen cellulitis en erysepilas?

- Waardoor wordt een koortslip uitgelokt?

- Door welk virus ontstaan waterpokken?

- Welke symptomen zijn kenmerkend voor gordelroos?

Lesindeling

1. Welkom
2. Herhaling vorige les
3. Lesindeling en lesdoelen
4. Overige aandoeningen huid en haar
5. Lesdoelen
6. Huiswerk en afsluiting 

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun jij:

• Uitleggen wat de belangrijke vormen van haaraandoeningen zijn.
• Wat er bij urticaria, psoriasis, vitiligo en huidkanker aan de hand is, wat de symptomen zijn en welke behandelingen hierbij mogelijk zijn. 

Haaraandoeningen

Hirsutisme: Overbeharing

- Vooral bij mediterrane vrouwen en vrouwen na overgang

- Gevoeligheid haarfollikels voor mannelijk hormoon

- Evt. Endocriene ziekte (hormoonaandoening)

Behandeling: Scheren en epileren

Haaraandoeningen

Alopecia: Haaruitval/kaalheid

1. Alopecia Androgenetica: Ouderdomskaalheid
   - Erfelijkheid speelt grote rol
   - Behandeling is moeilijk
2. Alopecia Areata: Plaatselijke haaruitval
   - Erfelijk, hormonen, psoriasis,
      auto-immuun, trichotillomanie

Alopecia androgenetica: zowel bij mannen als bij vrouwen -> psychisch belastend

Behandeling is moeilijk: medicijnen zijn beperkt effectief, duur, veel bijwerkingen.

Operatief: haartransplantatie

Alopecia areata: psychisch belastend, gaat vanzelf meestal over binnen maanden, eventueel een pruik

- behandeling GGZ bij trekken

Huidaandoeningen

1. Urticaria
2. Psoriasis
3. Acne
4. Rosacea
5. Vitiligo
6. Huidkanker

Rosacea en acne zelf lezen

Urticaria

Urticaria: Netelroos, galbulten

- Acuut: Door uitlokkende factor (ziekte, voeding)

- Chronisch: Door inspanning, warmte/kou, druk

- Kortdurend

Symptomen: Jeukende, rode, verheven plekken

Behandeling: Antihistaminicum

Netelroos door reactie van brandnetels

UItlokkende factoren: Voeding, stress, geneesmiddelen, infecties, ziekten

- Meestal geen sprake van allergie

Urticaria (2)

Quincke-oedeem: Opzwellen oogleden, lippen, tong en slijmvlies van larynx (strottenhoofd)

- Acute kortademigheid (gevaarlijk!)

Anafylaxie: Door allergie

- Ook misselijkheid, kortademigheid,
   duizeligheid, lage bloeddruk

Quincke-oedeem: 

- Zonder oorzaak

- Door allergie

Lekkage van bloedvaten

Psoriasis

Psoriasis: Erfelijke, chronische auto-immuunziekte

- Snellere deling van huidcellen dan gewoonlijk

- Niet besmettelijk!

Symptomen: Aan strekzijde, stuit, hoofd

- Scherp begrensde rode plekken

- Schilferige huid, jeuk

Psoriasis (2)

Bijkomende klachten: Wisselend

- Olievlekfenomeen

- Gewrichtsontstekingen

- Psychische, sociale en seksuele problemen

Behandeling: Zonlicht/UV-licht, lokale corticosteroïden, doorverwijzen naar dermatoloog

Olievlekfenomeen: bruine vlekken op nagels. 

- Nagels kunnen loslaten

- Putjes en groeven in nagels

Vitiligo

Vitiligo: Verdwijnen van de pigmentcellen 

- Door erfelijke en auto-immuunfactoren

- Ernst en verloop verschillen per patiënt

- Witte vlekken: Gevoelig voor zonlicht

Behandeling: Cosmetische maatregelen, lichtbehandeling, corticosteroïden, huidtransplantatie

Behandeling is moeilijk

Met lichtbehandeling wordt de pigmentvorming gestimuleerd

Huidkanker

Hoe herken je huidkanker?

Hoe herken je huidkanker?

Huidkanker (1)

1. Basalioom: Basaalcelcarcinoom

- Meest voorkomende vorm van huidkanker

- Vooral bij ouderen

- Door chronische blootstelling aan zonlicht

Behandeling: Biopt -> cryochirurgie, bestraling, chirurgie

- Grote kans op andere vormen van huidkanker (controle!)

Komt vooral voor in het gezicht

Verschillende vormen: onschuldig bobbeltje, litteken, ontsteking, pigmentvlek, geen jeuk en pijn

Kan infiltreren in dieper weefsel, uitzaaiing is zeldzaam -> goede prognose

Huidkanker (2)

2. Plaveiselcelcarcinoom: 

- Eerst actinische keratose (voorstadium)

- Bij 1 op de 4 ouderen, door zonlicht

- Op gezicht, armen en handen

Behandeling: Biopt -> cryotherapie, chirurgie, bestraling

- Kans op uitzaaiing, slechtere prognose dan basalioom

Scherp begrensde, rode, vaak wat schilferige, harde plekke. Deze plekken worden steeds dikker. Uiteindelijk treedt korstvorming op. -> minder voorkomend dan basalioom

Vloeibare stikstof, of chemozalf

Huidkanker (3)

3. Melanoom: Snel groeiende pigmentvlek

- Zonlicht speelt géén (grote) rol, genetische factoren wel 

- Verandering in kleur moedervlek

- Jeuk, bloeding, zweervorming, pijn

Behandeling: Biopt -> Chirurgische verwijdering + 1-2 cm extra 

-> controle lymfevaten!

Bij uitzaaiing zeer slechte prognose

Diep gegroeid: slechte prognose

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun jij:

• Uitleggen wat de belangrijke vormen van haaraandoeningen zijn.
• Wat er bij urticaria, psoriasis, vitiligo en huidkanker aan de hand is, wat de symptomen zijn en welke behandelingen hierbij mogelijk zijn. 

Huiswerk

Maken Expert College: Pathologie: Brandwonden

- Bel zelf Expert College als je er niet in kunt komen!

Vervangende opdracht vrijdag 25/9: Zie CumLaude