Les 1.7 Werkwoordspelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1-4

Werkwoordspelling

E-mail

Lesdoelen

Na deze les....

1. heb je geoefend met vervoegingen tegenwoordige tijd 
2. heb je kennis van vervoegingen verleden tijd en 't sexy fokschaap
3. heb je geoefend met vervoegingen verleden tijd
4. weet je wat de voltooide tijd is

Werkwoordspelling is een vak op scholen en wordt toegepast bij (zakelijke) teksten zoals informatiebrieven, e-mails naar ouders en collega's. Werkwoordspelling draagt bij aan de professionaliteit van je organisatie.

Wat is niet goed gespeld?

Wat is niet goed gespeld?

Goed of fout?

Het is de tegenwoordige tijd.

Fout is natuurlijk: steund. Dit moet zijn: steunt.

(Het hele werkwoord: steunen. De stam: steun)

Bron: Taalfouten spotten.

Hoe vind je de persoonsvorm?

Twee manieren. 

Manier 1:  Maak de zin vragend. 

De persoonsvorm komt vooraan te staan. ​

Ik woon in de mooiste stad van Nederland.​

Woon ik in de mooiste stad van Nederland?

Hoe vind je de persoonsvorm?

Manier 2:  Zet de zin in een andere tijd.
Het woord dat in de zin van tijd verandert is de persoonsvorm.​

Ik loop naar school​

Ik liep naar school

Wat is de persoonsvorm?
Zij neemt de chips mee.

1. neemt
2. chips
3. zij
4. de

Wat is de persoonsvorm?
Vandaag ben ik naar mijn werk geweest.

1. vandaag
2. ben
3. ik
4. werk

Ik- vorm: meestal hele werkwoord -en:

Werkwoord | ik-vorm

dansen         -      dans

leiden            -        leid

lopen             -       loop

leven             -        leef

Vervoeg volgens schema

dansen: ik dans

                  jij danst

                  hij danst
                  wij dansen

- werken

- houden

- blijven

Hij .... (houden) van zijn werk.

je en jij 

Hoe je de jij- vorm in de tegenwoordige tijd schrijft, hangt af van de plek van het werkwoord in de zin:​

> werkwoord achter ‘jij’ of ‘je’:  ik-vorm + t​
Jij loopt altijd door   |      Jij wordt later boer

> werkwoord voor ‘jij’ of ‘je’ (jij/je onderwerp):       ik-vorm 

Loop jij altijd door?  |      Word jij later boer?

....(scoren) je broer wel eens een doelpunt?

1. Scoor
2. Scoort

Je ..... (bieden) haar geen kans.

1. bied
2. biedt

jij/je geen onderwerp

Soms staat ‘je’ achter de pv, maar is het ondw niet ‘je’. ​

‘Je’ wordt in dat geval gebruikt om een bezit aan te geven. Je schrijft dan de ik-vorm + t. 

> Houd jij van geitenmelk?
> Houdt je zus van geitenmelk?
Tip: Vervang de pv door lopen of smurfen

Zwakke en sterke werkwoorden (persoonsvorm verleden tijd)

Voor werkwoord vervoegen in verleden tijd vraag je je 2 dingen af:

1. Is het werkwoord sterk of zwak?
2. Wat is de ik-vorm van het werkwoord?

Er zijn geen regels voor sterke werkwoorden. Deze leer je of zoek je op in een woordenboek.

Welke ken je allemaal? Deel met de buren!

 Je kunt het T a X i K o F S C H i P gebruiken om te bepalen of een zwak werkwoord in de verleden tijd op te(n) of de(n) eindigt.

1. Neem het hele werkwoord en haal daar en vanaf. Dit heet de stam van het werkwoord

2. Is de laatste letter een T X K F S C H P?
     Dan komt er altijd te(n) achter de ik-vorm.

Voorbeeld: bewerken > ik bewerk > wij bewerkten

3. Is de laatste letter geen T X K F S C H P?
     Dan komt er altijd de(n) achter de ik-vorm.

Voorbeeld: twitteren > ik twitter > wij twitterden

Hoe schrijf je het werkwoord in de verleden tijd?

Hij (verhuizen) naar een andere plaats.

Hoe schrijf je het werkwoord in de verleden tijd?

Het vliegtuig (zweven) boven de stad.

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Hij heeft haar (beschermen)

1. beschermd
2. beschermt

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Ik heb (schaatsen).

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Zij hebben (betalen).

1. betaalt
2. betaald

Aan de slag 

Werkblad werkwoorden gemengd