1.4 Elektriciteit en veiligheid

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.4 Elektriciteit en veiligheid

Planning

Uitleg paragraaf 1.4

Maken huiswerkopgaven

Bespreken opgaven 1.3?

Na deze les kan je.. (1/2)

Uitleggen welke gevaren elektriciteit met zich meebrengt

Uitleggen wat de functie van installatieautomaten (groepszekeringen) is

Uitleggen wat bedoelt wordt met 'enkel isolatie' en 'dubbel isolatie'

Na deze les kan je.. (2/2)

Uitleggen wat de functie is van de aardlekschakelaar en randaarde

Veiligheidsvoorzieningen aanwijzen en benoemen, in het echt en op foto's

Gevaren van elektriciteit

Als er te veel stroom door de leidingen komt

Wordt het heet, en ontstaat er brandgevaar

Dit is ook wel het gevolg van overbelasting of kortsluiting

Gevaren van elektriciteit

Overbelasting

Er zijn te veel apparaten aangesloten op een groep

Die groep neemt op dat moment 

te veel vermogen op

Gevaren van elektriciteit

Als het vermogen toeneemt, neemt de stroomsterkte ook toe

(P=U*I, dus I = P/U)

Om dit op te lossen kan er een extra groep worden aangelegd

Gevaren van elektriciteit

Kortsluiting

De isolatie van een apparaat of snoer is kapotgegaan

Gevaren van elektriciteit

Stroom kan hierdoor een andere weg nemen met minder weerstand

Het gevolg hiervan is dat de stroomsterkte plotseling enorm groot wordt

(R=U/I, dus I = U/R)

Gevaren van elektriciteit

Naast brandgevaar, is het aanraken van deze kapotte draden ook helemaal niet fijn

En soms kan het zelfs dodelijk zijn

Door de stroom trekken je spieren namelijk samen 

en dat is vooral gevaarlijk voor ons hart

Gevaren van elektriciteit

Gevaren van elektriciteit

Afhankelijk van de weerstand en de spanning zal de stroomsterkte groter worden

Jouw lichaam heeft weinig weerstand en geleidt stroom goed

je lichaamsweerstand is dus klein

De grootste weerstand zit op de plek waar de stroom het lichaam ingaat en verlaat, de contactweerstand

Gevaren van elektriciteit

Een nattere huid zorgt voor minder contactweerstand

Terwijl rubberen laarzen dragen en een droge huid hebben de contactweerstand juist vergroot

Zekeringen

Gelukkig zitten in onze meterkast een aantal veiligheidsvoorzieningen

Elke groep heeft zijn eigen

groepszekering

Een zekering voorkomt dat de stroomsterkte

te groot wordt

Zekeringen

Als de stroomsterkte in een groep boven de 16A komt

Zal de zekering de groep uitschakelen

Zo voorkom je dat de leidingen te warm 

worden en er brand ontstaat

Zekeringen

Moderne huisinstallaties hebben elektronische zekeringen

En die noemen we ook wel

installatieautomaten

Ze klappen om als de stroomsterkte

te hoog wordt

En je kan ze zelf weer omschakelen

Enkel en dubbele solatie

De draden die door onze huizen heenlopen zijn van koperdraad

Om de draden heen hebben we gekleurd 

pvc om te voorkomen dat we een schok 

krijgen als we ze aanraken

Daarnaast voorkom je kortsluiting

Enkel en dubbele solatie

De isolatiedraden lopen soms ook nog door een extra dikke kabel

Op dat moment spreken we over

dubbele isolatie

De aardlekschakelaar en randaarde

Naast zekeringen zitten in jouw meterkast ook één of meerdere aardlekschakelaars

Deze vergelijkt de stroomsterkte

in de fasedraad met de stroomsterkte in

de nuldraad

Als het goed is komt er even veel terug

als dat er vertrekt

De aardlekschakelaar en randaarde

Maar als er stroom 'weglekt' hebben we een probleem

Er is een apparaat stuk en deze staat nu onder spanning

De aardlekschakelaar en randaarde

Als het verschil in stroomsterkte tussen de fasedraad en de nuldraad groter is dan 30mA schakelt de aardlekschakelaar de stroom uit

De aardlekschakelaar en randaarde

Als een apparaat stuk is wil je voorkomen dat lekstroom iemands lichaam ingaat

Hiervoor hebben we de randaarde

En in (sommige) van jouw stekkers de groengele aardedraad

De aardlekschakelaar en randaarde

Als er stroom weglekt loopt dit vanuit de aardedraad naar de randaarde van je stopcontact

Hieruit wordt het verplaatst naar de aardleiding in de meterkast

De aardlekschakelaar en randaarde

Daarnaast schakelt de aardlekschakelaar de stroom uit als dit gemeten wordt

Huiswerk 1.4

Maak opgave 1ABC, 3, 4 en 5 (les 1)

Maak opgave 1DE, 2 en 6 tot en met 9 (en de opgave uit les 1 als je die nog niet af hebt)

Klaar? Steek even je hand op

Afsluiting