WO I: Oorzaken, verloop en gevolgen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Tijd van de wereldoorlogen

De eerste Wereldoorlog

1914-1919

Vandaag:

Instructie WO I:

Oorzaken, verloop en gevolgen

Oorzaken 

• elk groot land probeerde een zo groot mogelijk leger op te bouwen (militarisme)
  
• elk groot land had nieuwe militaire uitvindingen gedaan (wapenwedloop)
• elk land vond zichzelf goed en de ander slecht (nationalisme)
• landen probeerde zoveel mogelijk macht te krijgen door koloniën te veroveren (Modern Imperialisme)
• en werden vriendschappen gesloten voor als een eventuele oorlog zou uitbreken (bondgenootschappen)

De bondgenootschappen

Er waren twee groepen landen: de Centralen (grijs) en de Geallieerden (blauw)

0

Aanleiding en start WO I

Op 28 juni 1914 gebeurde het; Franz-Ferdinand, de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije, werd in Sarajevo vermoord door Gavrilo Princip, een Servische nationalist. Dit was de aanleiding van WO I:

1. Oostenrijk-Hongarije verklaarde Servië de oorlog
   
2. Rusland verklaarde Oostenrijk- Hongarije de oorlog
3. Alle bondgenoten verklaarden elkaar de oorlog

En zo ontstond een domino-effect; binnen een maand was de hele wereld met elkaar in oorlog.

Een enthousiast begin

Toen de oorlog uitbrak waren de mensen blij en enthousiast. Ze gingen ervan uit dat hun land sterk en goed was. En dachten daarom ook dat de oorlog kort zou duren omdat zij de vijand snel zouden verslaan. Maar ja... de tegenstander dacht precies het zelfde.

Veel mensen gaven zich op als vrijwilliger. Ze 

waren enthousiast en wilde hun land graag helpen.

Het von Schlieffenplan

• Via België Frankrijk aanvallen
  

• Daarna kunnen de legers naar de oostgrens om te vechten tegen Rusland
  

• Doel: Voorkomen tweefrontenoorlog
  

Vragen?

Wie hoorde in het begin nog niet bij de Geallieerden?

1. Rusland
2. Verenigd Koninkrijk
3. Verenigde Staten
4. Frankrijk

Wie hoorde niet bij de Centralen?

1. Duitsland
2. Rusland
3. Oostenrijk-Hongarije
4. Italië

Waarom werd het Von Schlieffenplan bedacht?

1. Zodat de Geallieerden niet op 2 fronten hoefden te vechten
2. Zodat de Centralen de Geallieerden konden verrassen
3. Zodat de Geallieerden samen konden vechten
4. Zodat Duitsland een oorlog op 2 fronten zou voorkomen

Het plan mislukt

• De aanval mislukte.
• Engeland mee ging doen na de aanval op België.  
• De opmars stokte.
• De soldaten begonnen zichzelf in te graven. Zo
• ontstonden loopgraven. 

oostfront

westfront

In het westen geen nieuws...

• De loopgravenoorlog: patstelling: oorlog duurde veel langer dan verwacht. 
• Daarvoor: nieuw soort oorlog: totale oorlog.  
• De hele samenleving werd betrokken bij de oorlog.
• Zo gingen vrouwen gingen het werk van mannen overnemen, bv. in wapenfabrieken. 
• Kinderen moesten op school knopen aanzetten op soldatenuniformen.

Het keerpunt en einde

• In 1917 leek het Duitsland de oorlog te gaan winnen. De Russen trokken zich terug uit het oostfront. Alle Duitse soldaten konden nu naar het westfront.
• Maar: in 1917 ging ook de Verenigde-Staten meedoen aan de oorlog. Ook  ontstond steeds meer schaarste door de Britse zee-blokkade, wat leidde tot  tekorten, onrust en oproer.
• op 11-11-1918 sloten de Centralen een wapenstilstand met de Geallieerden, maar eigenlijk was het een overgave. De oorlog eindigde met de Vrede van Versailles. 

Vrede van Versailles 1919

• Geallieerden bespreken einde WO I.
• Doel: Duitsland straffen en toekomstige oorlog voorkomen

Afspraken Versailles

Belangrijkste afspraken:

1. Duitsland verliest grondgebied en kolonien 
2. Duitsland betaalt herstelbetalingen: een oorlogsschuld van 132 miljard Rijksmark (vooral aan Frankrijk)
3. Duitsland neemt de volledige schuld van de oorlog op zich
4. Duitse leger niet groter dan 100.000 man

Gevolgen eind WO I

• Opheffing  veelvolkerenstaten
• Oprichting Volkenbond
• Duitse onvrede 
• Pacifisme = tegen oorlog

Afsluiting

“In het verdrag van Versailles gaan we de eeuwige vrede regelen. Ieder land wordt een democratie en ieder volk mag voortaan zichzelf besturen".

President Wilson

--> Is dit gelukt volgens jullie? Waarom wel, waarom niet? 

Versailles: opmaat naar WO II

De Franse generaal Foch zei n.a.v. de vrede van Versailles:

"Dit is geen vrede, dit is een wapenstilstand van 20 jaar"

Wanneer begon WO II ook alweer? 

Vragen?

Domein:

Start PO propagande en Spotprenten

Weektaak: 

Vragen §2.1 en 2.2 maken

PO Propaganda en Spotprenten

Wat gaan jullie doen?

Tijdens domein deze en volgende week