Par. 4.3: De pauzen en de kruistochten 21/22

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Programma 

1. Terugblikspelletjes (10 min.) 

2. Keuze: Uitleg, of opdracht (10 min.) 

3. Examenvragen oefenen (15 min.) 

4. Oefentoets (Rest van de les.) 

Boerin Amy heeft een betere ploeg, maakt gebruik van het drieslagenstelsel en heeft meer landbouwgrond. De opbrengst is veel hoger 

Morris heeft zich gespecialiseerd als smid. Hij woont in de stad, is lid geworden van een gilden en reist regelmatig naar hanzesteden.  

Koningin Anne-Sophie geeft Steden in haar rijk stadsrechten in ruil voor belasting. Hierdoor is zij niet langer afhankelijk van het Leenstelsel

Horige Kick is jaloers op de burgers in de stad. Hij wil ook meer rechten en vlucht naar de stad. 

Eefje is door de handel een rijke burger en vindt het onterecht dat de adel veel meer rechten heeft dan zij. Ze eist privileges en stadsrechten. 

Pim hoeft door de bevolkingsgroei en grotere landbouwopbrengsten opeens geen boer meer te worden, zoals zijn voorouders. 

Welk woord weg?
hofstelsel – kerstening – leenstelsel - urbanisatie

Stadsrechten	Privileges	Edelen
Belastingen	patriciërs	(Franse) koning
Steden	Hoofdstad	Decentraal
Gewesten	gilden	Vanuit een punt

Voorbeeld van een juist antwoord:

Particularisme: De strijd van steden, edelen en gewesten, voor het behoud van privileges...

Opkomst stedelijke burgerij: Stadsrechten, gilden, patriciërs, poorters

Centralisatie: het streven van vorsten om hun grondgebied vanuit een punt te besturen

Stadsrechten	Privileges	Edelen
Belastingen	patriciërs	(Franse) koning
Steden	Hoofdstad	Decentraal
Gewesten	gilden	Vanuit een punt

Keuzemenu 

Keuze 1: Luister mee met de uitleg over de investituurstrijd 

Keuze 2: Ga zelf aan de slag met 4.3. 

- Les 4.3 (blz. 75 t/m 78) 

- Maak zelfstandig deze LessonUp (vanaf pag. 8)

- Stel aan het eind vragen over onduidelijke zaken.

Leg uit welke overeenkomstige reden de Romeinse keizer Constantijn en de vroeg-middeleeuwse vorst Clovis hadden om het christendom tot staatsgodsdienst te maken?

Wat was geen oorzaak van het Oosterse Schisma

1. Het Oosten keek neer op Europa
2. De Oost-Romeinse keizer wilde de macht van de paus niet accepteren
3. Er was een meningsverschil over de inhoud van het christendom
4. De paus vond de gebruiken in het Oosten duivels

Bekijk de foto op de vorige pagina. Wie is de paus?

1. De man links
2. De man rechts

Waarom heeft de strijd tussen de keizer en de paus om de macht uiteindelijk de naam Investituurstrijd gekregen?

Geef een voorbeeld van de investituurstrijd

Leg uit wie volgens jou de investituurstrijd heeft gewonnen

Geef een antwoord op de vraag op de vorige pagina.

Klaar? 

Check of je alle leerdoelen van deze paragraaf hebt behaald: 

1. Je kunt het verschil uitleggen tussen wereldlijke en geestelijke macht

2. Je kunt uitleggen waarom en hoe de paus streefde naar vergroting van zijn macht

3. Je kunt uitleggen hoe dit streven leidde tot het Oosters Schisma

4. Je kunt uitleggen hoe het machtstreven leidde tot de investituurstrijd

Is dat niet het geval, geef dat dan aan op de vorige pagina. 

Is dat wel het geval. Ga naar Teams en begin aan de oefentoets 

Heb je nog vragen over 4.3