Met zijn boek Max Havelaar protesteerde Multatuli tegen de misstanden in Nederlands-Indië.
Max Havelaar is de hoofdpersoon van het boek. Hij is een hoge ambtenaar in Nederlands-Indië.
Het verhaal is voor een groot deel wat Multatuli/Douwes Dekker zelf heeft meegemaakt. Max Havelaar neemt het op voor de onderdrukte Javanen (de inwoners van Nederlands-Indië). Hij wordt tegengewerkt door zijn Nederlandse bazen. Het einde van het boek is voor koning Willem III bedoeld. Het is een fel protest tegen wat de koning allemaal laat gebeuren in Nederlands-Indië. Als koning is hij ten slotte eindverantwoordelijke voor alle ellende. En hij is degene die het kan veranderen.
Bestseller
Al snel werd het boek populair. Het werd zelfs in de Tweede Kamer besproken. Max Havelaar paste bij andere boeken waarin schrijvers tegen onrecht protesteerden. Multatuli zelf schreef in zijn boek al over het beroemde boek De hut van oom Tom van de Amerikaanse schrijfster Harriet Beecher Stowe. Dit boek was een protest tegen de slavernij.
Max Havelaar is in vele talen vertaald en wordt nog steeds herdrukt.