1.4: Arm in de Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Sleep de eigenschappen!

Oostzeehandel

VOC

WIC

Handel met Amerika

Slavenhandel

Kaapvaart

Handel in specerijen

Hout en graan

Handel met Azië

Plantage producten

Scandinavië en Rusland

Sleep de eigenschappen!

Stadhouder

Raadspensionaris

Gewestelijke staten

Staten-Generaal

Voorzitter Staten-Generaal

Regenten van één gewest komen samen

Algemene vergadering van alle gewesten

Aanvoerder van het leger

Vind handel erg belangrijk

Neemt alleen besluiten over buitenlands beleid

Besluit over wetten, straffen en belastingen

Wat gebeurde er met de handel van Amsterdam na de afsluiting van de Schelde?

1. Andere steden namen de handel van Amsterdam over.
2. De handel van Amsterdam stortte in.
3. De handel van Amsterdam bloeide op.
4. Amsterdam verloor zijn handelsmonopolie.

1.4: Arm in de Gouden Eeuw

Leerdoelen:

1D: Hoe ging men in de Gouden Eeuw om met armoede?

Foto: Schilderij van Albert Anker, waarop soep wordt uitgedeeld aan de armen.

Samenleving

• Regenten
• Welgestelden / mensen met goede banen
• Ambachtslieden, winkeliers
• Dagloners, geen vast werk, bijv. sjouwers in de haven

Armoede

• Veel mensen verdienden nét genoeg om in leven te blijven
• Elke tegenslag zorgde direct voor problemen
• Hulp vanuit overheid, die bang is voor onrust en rellen

Armenzorg

• Geen inkomen? Afhankelijk van gunsten
• Kerk, gilden, organisaties opgericht door rijke burgers, stadsoverheid

Tucht bijbrengen

• Wilde je meer? Stelen of bedelen
• Kwamen vaak in tuchthuizen terecht, zoals rasphuis
• Straf én bijbrengen eerlijkheid en ijver

Noem een overeenkomst en een verschil met hoe er met armoede werd omgegaan; toen en nu.

Ondanks dat de regenten heel rijk werden, was er ook veel armoede. Hoe kan dit?

Noem een belangrijke reden waarom regenten aan armenzorg deden.

Leg uit dat de graanoogsten in het Oostzeegebied grote invloed hadden op armoede in de Republiek.

Bekijk de afbeelding. Waarom zouden regenten zulke schilderijen laten maken?

Waarom hadden dagloners een groot risico om in de armoede te vervallen?

1. Veel spaargeld en goede gezondheid.
2. Grote sociale steun en stabiele economie.
3. Laag inkomen en onregelmatige werkgelegenheid.
4. Vaste baan en hoog salaris.

Wat is de betekenis van het bijbrengen van tucht?

1. Het aanmoedigen van wangedrag en ongehoorzaamheid.
2. Het negeren van regels en afspraken.
3. Het ontwikkelen van ongecontroleerd gedrag.
4. Het aanleren van discipline en zelfbeheersing.