3.1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H3: Zuid-Amerika

BELO MONTEDAM

Belo Monte dam

Protest tegen Belo Montedam

Nadelen:

• duur (± € 13 miljard)
• 500 km² tropisch regenwoud verwoest (onder water)
• > 20.000 inheemse bewoners moesten verhuizen
• Landbouw en visserij onmogelijk in gebied waardoor duizenden mensen baan verloren.
• Deel Xingu minder water (hier leven inheemse volken)

https://www.youtube.com/watch?v=ZIxIeFjjllU

Waterkracht

Oneens, omdat...

Mee eens, omdat....

Vind jij het een goed idee dat de Belo Monte Dam wordt gebouwd? Motiveer je antwoord.

Op welke wijze draagt droogte bij aan de opvallende hoogte van de Andes?

Andes-gebergte ligt oostelijk van de Atacama woestijn.

--> warme vochtige wind die vanuit tropisch regenwoud van Brazilië tegen bergen aanblaast, komt toppen niet over. Wolken regenen leeg a/d oostkant van de bergen en westen krijgt relatief weinig.  

§3.1 Natuurlijke gevaren in Zuid-Amerika

§3.1

• Waarom zo aardbevingen in Zuid-Amerika zo heftig?

• Hoe ontstaan aardverschuivingen?

• Op welke wijze veroorzaakt de mens overstromingen in Zuid-Amerika?

Fysische processen in/op de aardkorst

Endogene processen:

• aardbevingen
  
• vulkanisme
  

Exogene processen:

• Verwering
• Erosie

Welke processen laat de kaart vooral zien?

• Endogene processen: vulkanisme en aardbevingen

Vulkanen en aardbevingen

Veel tektonische activiteit aan de westkust 

Convergentie -> Subductie

• Vulkanisme
• Aardbevingen
• Tsunami

Vulkanen en aardbevingen

Soorten vulkanen
(vorm)

Stratovulkanen komen hier voornamelijk voor.

Zijn deze uitbarstingen erg gevaarlijk?

• niet erg gevaarlijk
• uitstoot van aswolken
• dunbevolkte gebieden

02:17

Waarom kom je juist in Zuid-Amerika zware aardbevingen voor?

03:11

Wat zijn volcanic caps, en waarom komt dit daar (op die plek) voor?

Omschrijf hoe een tsunami ontstaat.

Massabewegingen

Massabewegingen

Aardverschuivingen (massabewegingen) ontstaan door:

• Instabiele hellingen schuiven af door aardbeving.
• Bij veel neerslag raakt de bodem verzadigd en gaat schuiven van een helling. 
• Bij een vulkaanuitbarsting ontstaan lahars

Indirecte gevolgen aardbeving

Aardverschuivingen:

• delen van de grond verschuiven door een instabiele helling
• modder, puin etc schuift van de helling door de vele neerslag tijdens El Nino
• Lahar -> modderstroom

Lahar

Een lahar is een modderstroom van vulkanisch materiaal (as,puinsteen en brokken lava). Lahars ontstaan doordat as en puinsteen, vermengd worden met regenwater of smelwater van sneeuw.

Chaiten, Chili, uitbarsting in 2008

Overstromingen

Berggebieden:

Flash floods -> rivieren hebben hoge piekafvoer

Vlakke gebieden

High floods -> rivieren treden buiten hun oevers na langdurige regenval

Menselijke invloed overstromingen ZA

Ontbossing

• hellingen worden kaal, water infiltreert niet / nauwelijks

Verkeerd landgebruik

• Geen terrassen aanleggen

Stedenbouw + Wegenaanleg

• Verharding -> kortere vertragingstijd -> vaker en sneller een overstroming