3.2 Een veranderende mens

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.2 Een veranderende mens

Verregaande veranderingen

...kan je de middeleeuwse manier van denken beschrijven

...kan je aspecten van het veranderend mens- en

wereldbeeld in de renaissance uitleggen

AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Voorkennis activeren

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken

DOEN

§3.2

Een veranderende mens

3.2.1

Het middeleeuwse denken

Leerdoel:

• Je kunt de middeleeuwse manier van denken beschrijven

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Leerdoel:

• Je kunt aspecten van het veranderend mens- en wereldbeeld in de renaissance uitleggen

Begrippen:

• stadstaten
• individiualistisch
• renaissance

3.2.3

De stad Florence

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen waarom Florence het centrum van de renaissance was

Begrippen:

• wisselbrieven

 

• mensbeeld
• elite

§3.2

Een veranderende mens

3.2.1

Het middeleeuwse denken

Middeleeuwse standensamenleving:

• Boeren
• Adel
• Geestelijkheid

Je stand stond al vast bij je geboorte.

geestelijkheid

adel

boer

§3.2

Een veranderende mens

3.2.1

Het middeleeuwse denken

Middeleeuwse standensamenleving:

• Boeren
• Adel
• Geestelijkheid

Je stand stond al vast bij je geboorte.

Geloof stond centraal:

• Geleerden waren geestelijken
• Scholen behoorden bij de kerk
• Bijbel belangrijkste bron van kennis

§3.2

Een veranderende mens

3.2.1

Het middeleeuwse denken

Geloof stond centraal:

• Geleerden waren geestelijken
• Scholen behoorden bij de kerk
• Bijbel belangrijkste bron van kennis

In de loop van de 15e eeuw:

• Groeiende welvaart
• Groeiende zelfstandigheid
• Meer kennis over wereld door ontdekkingsreizen.

Dit zorgt voor verandering van kijk op het leven

geestelijkheid

adel

boer

De geestelijkheid was de belangrijkste stand.

Leg uit waarom!

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Leerdoel:

• Je kunt aspecten van het veranderend mens- en wereldbeeld in de renaissance uitleggen

Italië in de 15e eeuw:

• Niet 1 land
• Diverse landstreken en stadstaten
• Door groeiende welvaart werden deze zelfstandiger
• Florence was een belangrijke stad
• De fam. De Medici was machtig en hield van de nieuwe kunst.

Stad met omliggende platteland die zichzelf bestuurt

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Waarom juist in Italië?

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Waarom juist in Italië?

1. Rijke kooplieden. Zij lieten hun rijkdom zien door architectuur, schilderijen en beelden.

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Waarom juist in Italië?

1. Rijke kooplieden. Zij lieten hun rijkdom zien door architectuur, schilderijen en beelden.
2. Kunst Italië ligt vol Romeinse ruïnes

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Waarom juist in Italië?

1. Rijke kooplieden. Zij lieten hun rijkdom zien door architectuur, schilderijen en beelden.
2. Kunst Italië ligt vol Romeinse ruïnes
3. Wetenschap Het Oost-Romeinse rijk wordt in 1453 ingenomen door de Turken -> veel wetenschappers met hun kennis en oude Griekse geschriften vluchtten naar Italië.

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Renaissance

Periode in de Europese geschiedenis waarin het denken en de kunsten van de klassieke oudheid opnieuw centraal worden gesteld. De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

Renaissance = wedergeboorte

Wat werd er weer geboren? De klassieke / antieke cultuur

Waarom juist in Italië?

1. Rijke kooplieden. Zij lieten hun rijkdom zien door architectuur, schilderijen en beelden.
2. Kunst Italië ligt vol Romeinse ruïnes
3. Wetenschap Het Oost-Romeinse rijk wordt in 1453 ingenomen door de Turken -> veel wetenschappers met hun kennis en oude Griekse geschriften vluchtten naar Italië.
4. Nieuwe kennis Kennis kwam via de handel naar Italië (bijv. papier, kompas). 

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Cattedrale di Santa Maria del Fiore

St-Pietersbasiliek Rome

Toren Van Pisa

San Marco plein Venetië

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

§3.2

Een veranderende mens

3.2.2

De Italiaanse renaissance

Mensbeeld

Het geheel van voorstellingen wat het betekent om mens te zijn

Met mensbeeld veranderde.

In de Renaissance aandacht voor het individu

Mensen die veel verschillende dingen konden stonden hoog in aanzien

Middeleeuwen

Renaissance

Continuïteit 

Het geloof is nog steeds belangrijk
en de kerk rijk & machtig.

Verandering

God en kerk staan centraal:

Het lot van de mens ligt in handen van de kerk. 

De mens staat centraal: 

De mens neemt zijn lot in eigen handen.

Een uitspraak: 'Een mens kan alles doen, als hij maar wil.'

Het nieuwe mensbeeld komt terug in diverse bronnen. Zo ook in deze.

Hoe kan je dit nieuwe mensbeeld in deze bron herkennen?

DENKEN - DELEN - UITWISSELEN

Overleg nu samen met je werkpartner of je antwoorden juist zijn? Pas ze eventueel aan.

Een uitspraak: 'Een mens kan alles doen, als hij maar wil.'

Het nieuwe mensbeeld komt terug in diverse bronnen. Zo ook in deze.

Hoe kan je dit nieuwe mensbeeld in deze bron herkennen?

DENKEN - DELEN - UITWISSELEN

DENKEN - DELEN - UITWISSELEN

§3.2

Een veranderende mens

3.2.3

De stad Florence

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen waarom Florence het centrum van de renaissance was

Florence: middelpunt van de Renaissance

• Internationale handel door wolnijverheid
• Dure geldwisselkantoren
• Op pad met geld was gevaarlijk!
• Wisselbrieven en wisselkantoren 

Begrippen:

• wisselbrieven

Een schriftelijke betalingsopdracht van de ene aan de andere persoon, met tussenkomst van een wisselkantoor of bank

Hieronder zie je twee stellingen over de Renaissance. Welke stelling is juist?

I De middeleeuwse mens werd zoveel mogelijk voorbereid op een leven na de dood.

II De verandering in het denken in de late middeleeuwen begon in de Franse steden.

1. Beiden zijn juist
2. Beiden zijn onjuist
3. I is juist, II is onjuist
4. I is onjuist, II is juist

Waartoe behoord dit schilderij?

1. Renaissance
2. Middeleeuwen

"Ik begrijp het al"

"Herhaling is fijn"

Wil extra uitleg

Zelfstandig maken:
3, 5, 6

Maak een samenvatting
van §3.2

Bekijk de LessonUp terug door in te loggen

Zelfstandig maken:

3, 5, 6

Maak een samenvatting

van §3.2

Volg samen met meneer Harmsen een verlengde instructie

Met meneer Harmsen maken:

3, 5, 6

Maak een samenvatting

van §3.2

TERUG KIJKEN

...kan je de middeleeuwse manier van denken beschrijven

...kan je aspecten van het veranderend mens- en

wereldbeeld in de renaissance uitleggen

...kan je uitleggen waarom Florence het

centrum van de renaissance was

...kan ik de begrippen stadstaten, individualistisch,
renaissance, mensbeeld, elite, wisselbrieven 

AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Omschrijf de middeleeuwse manier van denken

Waarom werd Florence het centrum van de renaissance?

Wat betekent individualistisch

Geef je inzet tijdens deze les een cijfer

110