Geschiedenis maatschappelijke zorg

• Maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 1

Les 1

Geschiedenis van de maatschappelijke zorg

VPRO1 Anita Buurs

Les 1: Geschiedenis van de maatschappelijke zorg 

Hoofdstuk 1 Geschiedenis Maatschappelijke zorg

Geschiedenis Maatschappelijke zorg

Waarom dit vak?

• boek: Persoonlijk Begeleider specifieke doelgroepen MZ
• 1 blokuur per week
• Theorie, verwerkingsopdrachten
• Planning in Teams
• Ben je er niet? Dan huiswerk maken en theorie doorlezen.

Lesdoelen 

Je schetst een algemeen beeld van de ontwikkeling van het sociaal werk binnen de tijdvakken middeleeuwen, Verlichting, industriële revolutie, WOI/WOII, 1950 – 2005 en 2005 tot nu.

Maatschappelijke zorg 500 - 1500

De Kerk:

• Broodbanken: tafels waar gelovigen eten en kleding konden neerleggen. 3 redenen:                      1. Christelijke plicht.                                                                                                                                                             2. Angst voor onrust/opstand door de armen.                                                                                                       3. Helpen van anderen zou ervoor zorgen in de hemel te komen.
• Passantenhuizen: zwervers mochten hier maximaal 3 nachten blijven.

Gasthuizen: door rijke mensen voor arme zieken, ouderen of gehandicapten.

Dolhuizen: Inrichtingen voor mensen met een psychische stoornis (betaald)

Hofjes: Woningen voor ouderen (betaald)

Weeshuizen: Begin 16e eeuw. Voor kinderen zonder ouders.

Gilden: club van mensen die binnen een stad hetzelfde beroep uitoefenden. Zorgden voor zieken en ouderen.

Maatschappelijke zorg voor 1900

Oud, ziek of hulp nodig? Dan was je aangewezen op:

• Familie
• liefdadigheid
• stelen
• Bedelen
• prostitutie
• armentafels
• dolhuis

Maatschappelijke zorg 1500-1900

Grotere steden, meer armoede.

• Armen werkten soms verplicht.
• Armen ontvingen steun.
• Administratie werd bijgehouden.
• Bedelen was verboden.

Heropvoeden: Maatschappij tot Nut van 't Algmeen

Maatschappij van Weldadigheid: Armen in kolonie op het platteland met strenge regels. Niet aan regels houden --> Onvrije kolonie.

Moral Treatment: psychiatrische patienten: natuur, rust, goede voeding, onderwijs.

Industriële revolutie

De sociale quastie: veel armoede, kinderarbeid, woningtekort, hongersnood, alcoholmisbruik.

1841 Krankzinnigenwet: meer aandacht voor de behandeling van mensen met een psychiatrische stoornis en mensen met verstandelijke beperking.

1854 De Armenwet: zorg voor de armen door de kerk.

1861 oprichting 'Leger des Heils'.

1874 Kinderwetje van Houten: kinderen onder de 12 mochten niet in fabrieken werken (wel op het platteland of thuis). Eerste sociale wet.

Maatschappelijke zorg vanaf 1950

Na de tweede wereldoorlog opbouw verzorgingsstaat.

Sociale zekerheid: iedereen betaalt mee aan verzekeringen en voorzieningen d.m.v. premies en belastingen.

Agogische opleidingen kwamen: gezondheidszorg en welzijnswerk. 

Maar ook: KW, IVV, SPW, MBO, SPH MW HBO

Beroepen ontstonden: Pedagogisch werker, activiteitenbegeleider, 

inrichtingswerker, groepsleider, jeugdhulpverlener 

en maatschappelijk werker. 

              Van grootschalig naar kleinschalig 

Maatschappelijke zorg vanaf 1950

Beroepen ontstonden: Pedagogisch werker, activiteitenbegeleider, 

inrichtingswerker, groepsleider, jeugdhulpverlener 

en maatschappelijk werker. 

                                   Van grootschalig naar kleinschalig 

Maatschappelijke zorg vanaf 1980

Keerzijde van de verzorgingsstaat -> financieel afhankelijk -> onbetaalbaar

Mensen moeten zelf aan de slag om van hun uitkering af te komen.

Van verzorgen naar wat kan de cliënt nog zelf?

OPDRACHT(3  personen)

De overheid staat steeds meer op de achtergrond. Burgers moeten eerst kijken of ze hun eigen probleem kunnen oplossen met behulp van hun sociaal netwerk. Maak deze opdracht eerst individueel en bespreek daarna je antwoorden met de groep. (Zie volgende dia)

Deze opdracht gaat over de stelling:

Het is een goede ontwikkeling dat de overheid steeds minder regelt en dit aan mensen zelf overlaat.

• Bedenk voor jezelf of je het eens of oneens bent met deze stelling.
  
• Noteer voor jezelf twee argumenten waarom je het eens of oneens bent met de stelling.
  
• Inventariseer met de groep of jullie het eens of oneens zijn met de stelling.
• Maak een overzicht met jullie argumenten voor en tegen de stelling.
  
• Als je deze argumenten leest, blijf je dan bij je eerdere standpunt om het eens of oneens te zijn met de stelling?
  
• Bespreek jullie antwoord .

Kinderwetje Van Houten

Leger des heils

Verzorgingsstaat

Maakt een einde aan kinderarbeid. 

(1874)

Ontfermt zich over dak- en thuislozen (1861)

Sociaal systeem die verantwoordelijkheid draagt voor  het welzijn van burgers

Via een Verzorgingsstaat naar een Participatiemaatschappij

De overheid gaat meer uit van de eigen kracht en zelfredzaamheid

Nederland verandert in een 'doe-het-zelfmaatschappij

Voordelen & nadelen..

Participatiemaatschappij

Iedereen moet zijn steentje bijdragen aan de samenleving.

• goedkoper voor de samenleving
• iedereen doet naar vermogen en vanuit eigen kracht actief mee
• er is minder controle nodig
• er zijn minder regels

• Kwetsbare mensen raken weer meer afhankelijk van de hulp van anderen, zoals familie en vrijwilligers
• vrijwilligers en mantelzorgers zijn ook zelf ouderen
• sommige mensen hebben geen familie of ondersteunend netwerk om hulp aan te vragen
• Niet alle werkenden hebben naast hun werk en gezin tijd om de zorg voor anderen op zich te nemen

Nederland ging van een verzorgingsstaat naar een participatiemaatschappij. Dit bracht grote veranderingen met zich mee als het gaat om de positie van de overheid. Deze opdracht start je in tweetallen en bespreek je in de groep.

Zoek in tweetallen foto’s die volgens jou de verzorgingsstaat en participatiemaatschappij goed weergeven.

Bedenk en bespreek wat maakt dat deze foto's bij de verzorgingsstaat of participatiemaatschappij plaatst.

Hoe kun je dit samenpakken in een onderschrift van één zin bij de foto?

Zet de foto's in een PowerPoint.

Decentralisatie

Vanaf 2015 van overheid naar gemeenten.

Veel veranderingen met minder geld.

Wmo -> Wet maatschappelijke ondersteuning

1 inwoner meldt zich

2 gesprek met gemeente

3 voorstel

4 besluit van de gemeente

Heb je tijdens je stage te maken gehad met WLZ of WMO?

Vanaf welke eeuw komt er landelijke overheidssteun voor het sociaal werk?

1. Eerste helft 20e eeuw
2. Eerste helft 19e eeuw
3. Tweede helft 19e eeuw
4. Tweede helft 20e eeuw

Het sociaal werk was in de 19e eeuw vooral in handen van?

1. Kerkelijke organisaties en particulieren
2. Dokters
3. Priesters
4. Armen

Vanaf welk jaar ging de overheid zich meer verantwoordelijk voelen voor hun burgers?

1. 1850
2. 1900
3. 1950
4. 2000

Aan het werk

Lees: Boek:`Thieme Meulenhoff : Persoonlijk Begeleider specifieke doelgroepen MZ  Thema 1 :H1  blz 21 t/m 27

Maken H 1 en 2 alle opdrachten