AFP les 2

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

presto

Zorgpad?

Licentie?

Dit zal je leren?

leerdoelen

Soorten botten benoemen

Botvorming, structuur en groei

Functie van botten

Oorzaken van mobiliteitsproblemen

Hulpmiddelen kunnen benoemen bij mobiliteitsproblemen

Functies skelet

Bescherming, stevigheid, vorm geven, beweging mogelijk maken.

Als we het over botten hebben,
welk bot ken jij al?

Je skelet--> terugblik

De mens > inwendig skelet

Meer dan 200 botten!!!

Skelet= Geraamte

Schedel: bestaat uit beenderen

Wervelkolom: draagt je schedel

Borstkas: borstwervels, ribben, borstbeen

Schoudergordel: schouderbladeren en sleutelbeenderen

Bekken: heupbeenderen

Ledematen

Ezelsbruggetje:

Ellepijp > Pink

Spaakbeen > duim

Functie van bot

Steungevend → passief groei, vorm, steun

Bescherming van organen → bijv ribben voor longen

Aanhechtingsplaats → voor spieren en banden

Vorming bloedcellen → actief rood beenmerg maakt bloedcellen aan

Beweging → actief 

Verschillende soorten botten

• Pijpbeenderen
  
• Sesambeenderen ( Knieschijf)
• Platte beenderen
  
• onregelmatige beenderen

Typen beenderen

1) Pijpbeenderen

•  vooral in de ledematen
  
•  koppen bevatten rood beenmerg (bloedcellen productie)
  
•  mergholte bevat geel beenmerg (vet opslag)
  

2) Platte beenderen

•  vooral in hoofd en romp
  
•   bevatten rood beenmerg (bloed productie)

Pijpbeenderen

(kleine holtes in de kop): bloedcellen gevormd

Type beenderen

Hoe zijn botten gebouwd?

• Er zijn 2 soorten beenderen:
  

1. Pijpbeenderen

2. Platte beenderen

• Hiernaast zie je de bouw van een pijpbeen.

Pijpbeenderen

Pijpbeenderen zijn hol

Beenmerg: vetopslag (geel beenmerg)

In de knobbels: maakt rode en witte bloedcellen (rood beenmerg)

Platte beenderen

Bevatten WEL rood beenmerg: vormt bloedcellen

Bevatten GEEN geel beenmerg

Type beenderen

Hoe zijn je botten gebouwd?

Grootste deel = been, bestaat uit beencellen, die in ringen groeien.

Dat maakt het bot stevig.

Kraakbeen (bestaat uit groepjes kraakbeencellen) aan het uiteinden van de botten.

Bloedvaatjes – krijgen de beencellen voedingsstoffen en zuurstof.

Beenmerg – zit in het middenstuk van het bot, in de holle ruimte.

Bij langwerpige, dunne botten bestaat dat uit vet en heet geel beenmerg.

Lagen van het bot 

Buitenlaag: het harde gedeelte 

Beenvlies;  bindweefsel dat rijk is aan bloed en zenuwen, zorgt voor bescherming

Beenschors:

Beenmerg

Bot is gemaakt van....

Been (wordt gemaakt door beencellen)
Beenmerg
Kalk en lijmstof
Kraakbeen
(en: twee soorten botten > pijpbeenderen en platte beenderen

Onze botten

Voordurend nieuw bot gevormd.

Vorm wordt aangepast aan de belasting.

Door welke oorzaken kunnen ouderen vallen?

Vallen door:

• verminderd evenwichtsgevoel
• afnemende spierkracht
• slechter zicht
• andere manier/ houding van lopen
• ziekte
• niet gebruiken van hulpmiddelen
• slechte verlichting
• hindernissen (deurmat, drempels etc)
• uitglijden
• medicijnen of genotsmiddelen
• duizeligheid

VRAGEN

Welke lichaamsdelen zijn het gevoeligst voor botbreuken bij ouderen?

1. Pols, bovenarm, scheenbeen
2. ruggenwervels, schedel, vingers
3. sleutelbeen, ruggenwervel, pols
4. Pols, dijbeenhals, ruggenwervels

mobiliteit

Verplaatsingen

Valpreventie

Welke hulpmiddelen
ken je al?

Glijzeil

- Steeklaken

Client op de zij draaien

- Glijzeil of rollaken

Verplaatsen op bed (omhoog, omlaag, op de zij)

Glijzeil

 

 

-  een glad zeil, gemaakt van een uitwasbare stof. 

-de vorm van een platte tunnel waarbij twee tegen elkaar liggende delen  over elkaar schuiven. 

-Het glijzeil verlaagt de weerstand tussen de cliënt en het matras, waardoor de cliënt makkelijk omhooggetild, geschoven of verplaatst kan worden, 

- Een bariatrisch glijzeil is een glijzeil dat speciaal ontwikkeld voor cliënten met obesitas.

De tillift

Als een zorgvrager zich niet meer kan verplaatsen, wordt er een tillift gebruikt. 

Er zijn twee soorten liften:

• de actieve lift  
• de passieve lift

Om een keuze te maken tussen een actieve- of passieve lift, moet je weten wat een zorgvrager nog zelf kan. 

Draaischijf

Wanneer een client moeilijk een draaidende beweging kan maken.

Krukken

Nemen het gewicht over. Wanneer de zorgvrager het aangedane been niet of gedeeltelijk mag belasten. 

Belangrijk is: 

• Dat de kruk goed is ingesteld.

 Het handvat is op gelijke hoogte met de pols en onderarmbeugel valt onder de ellenboog.   

• 1 kruk --> aan de kant van het goede been 

Looprek

Looprek 

De zorgvrager plaatst het looprek steeds een stukje vooruit  

 

Voordeel 

Breed en heeft vier poten daardoor een groot steunvlak  

 

Niet geschikt voor zorgvrager met armklachten  

  

Rollator

Rollator  

Ideaal om mee op pad te gaan 

 

Voordeel: 

Boodschappen mandje 

Plateau  

 

Controleer altijd eerst de remmen! 

Rolstoel 

Je hebt electrische, duwrolstoelen  en trippelstoelen

Belangrijk : 

Houd contact met de zorgvrager 

Altijd achterste voren de stoep af. (i.v.m. valgevaar) 

 

Voor gebruik controleer je de volgende punten: 

De bandenspanning 

De remmen moet goed werken 

Accu moet opgeladen zijn (bij een elektrische rolstoel) 

Scootmobiel 

Scootmobiel 

 

Een elektrisch karretje die ideaal is voor lange afstanden 

Buitengebruik  

 

Regels: 

16 + wanneer het voertuig harder kan 10 km per uur kan rijden 

Geen rijbewijs nodig  

vragen?

volgende week

• gewrichten
• ergonomisch werken
• complicaties van bedrust
• Skills ondersteuning bij de mobiliteit
• Voorbereiden zorgpad! +  elearning