8.2 Bloed stroomt

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

8.2 Bloed stroomt

Leerdoelen (1)

• Je kunt de drie soorten bloedvaten van een mens benoemen en hun kenmerken beschrijven.
• Je kunt de belangrijkste bloedvaten in je lichaam benoemen.
• Je kunt de bouw van het hart en de route van het bloed door je hart beschrijven.
• Je kunt beschrijven langs welke route bloed door je lichaam stroomt. 

1. Je kunt de drie soorten bloedvaten van een mens benoemen en hun kenmerken beschrijven (begrippen: bloedvatenstelsel, slagader, haarvat, ader).

Bloedvatenstelsel

Drie typen bloedvaten

1. Slagaders

2. Haarvaten

3. Aders

2. Je kunt de belangrijkste bloedvaten in je lichaam benoemen (bron 5).

Naamgeving

Naar orgaan toe = 

(naam orgaan) + slagader

en

Van orgaan af =

(naam orgaan) + ader

Let op de uitzonderingen: longslagader en longader!

3. Je kunt de bouw van het hart en de route van het bloed door je hart beschrijven (bron 4).

Het hart

is het middelpunt van de bloedsomloop

4. Je kunt beschrijven langs welke route bloed door je lichaam stroomt (bron 3, 4). 

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop

hart -> longen -> hart

1. Rechterkamer
2. Longslagader
3. Haarvaten van de longen
4. Longader
5. Linkerboezem

Longslagader: WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide

Longader: VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide

Grote bloedsomloop

hart -> organen -> hart

1. Linkerkamer
2. Aorta
3. Slagader -> orgaan
4. Haarvat van orgaan
5. Orgaan -> ader
6. Bovenste/onderste holle ader
7. Rechterboezem

Slagaders: VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide

Aders: WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide

Schrijf in je agenda di 12 nov 6e les

Huiswerk (8.2 deel 1):

Bestudeer blz. blz. 103 t/m 113.

Maken en nakijken opdr. 5, 6, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20.

De kleine en grote bloedsomloop vervoeren o.a.
zuurstof en koolstofdioxide.
Welke uitspraak is waar?

1. Kleine bloedsomloop vooral zuurstofrijkbloed
2. Grote bloedsomloop vooral zuurstofarmbloed
3. Kleine & grote bloedsomloop zowel zuurstofrijk als -arm
4. Overal zit evenveel zuurstof in het bloed

Het hart pompt zuurstofrijk bloed in de:

1. Longslagader
2. Longader
3. Aorta
4. Holle ader

Leerdoelen (2)

• Je kunt uitleggen hoe het hart klopt.
• Je kunt omschrijven hoe een hartinfarct ontstaat en hoe verstoppingen van bloedvaten behandeld worden.
• Je kunt uitleggen hoe bloeddruk ontstaat en hoe je deze meet.

Herhaling:

Je kunt de bouw van het hart en de route van het bloed door je hart beschrijven (bron 4, bron 5).

Hoe stroomt het bloed door het hart?

1. Rechterkamer
2. Longslagader
3. Longen
4. Longader
5. Linkerboezem
6. Linkerkamer
7. Aorta
8. Slagader orgaan
9. Orgaan
10. Ader orgaan
11. Holle ader
12. Rechterboezem

• Hartkleppen tussen de boezems en de kamers
• Slagaderkleppen in de aorta en longslagader

De bloedvaten rond het hart

• De aorta is de grootste slagader en begint bij je hart. 
• De kransslagaders voorzien het hart zelf van zuurstof en voedingsstoffen.
• Alle aders (behalve longaders) komen uit in twee holle aders. Ook de kransaders van het hart voeren zuurstofarm bloed met afvalstoffen naar een holle ader.

5. Je kunt uitleggen hoe het hart klopt (bron 6).

ALLES WAT BLAUW = ZUURSTOFARM

Het bloed komt net terug van een hele reis door het lichaam en heeft zuurstof opgegeven aan de lichaamscellen(zuurstofarm). Hij gaat nu naar de longen om weer zuurstof op te halen.

ALLES WAT ROOD = ZUURSTOFRIJK

Het bloed komt net terug van een reisje naar de longen, daar heeft  hij zuurstof opgenomen (en koolstofdioxide uitgegeven) van de longen. Dit gebeurde in de kleine bloedsomloop.

Uitleg aan de hand van de afbeeldingen op blz. 51 tekstboek.

Een hartslag gaat in 3 stappen

6. Je kunt omschrijven hoe een hartinfarct ontstaat en hoe verstoppingen van bloedvaten behandeld worden (bron 8, bron 9, dotteren, stent, bypass).

Hartinfarct

Ophoping van vetachtige stoffen, zoals cholesterol, kunnen voor een vernauwing van een slagader zorgen.

Infarct: door vernauwing komt er te weinig zuurstof (en voedingsstoffen) bij een bepaald orgaan = afsterven cellen.

Oplossing:

• Dotteren en stent plaatsen
• Bypass operatie (omleiding)

7. Je kunt uitleggen hoe bloeddruk ontstaat en hoe je deze meet (bron 10, bron 11, begrippen: bovendruk, onderdruk).

Bloeddruk

Bovendruk: kamers trekken samen en bloed wordt in slagaders gepompt

Onderdruk: tijdens hartpauze

Bloeddruk meten

Schrijf in je agenda: di 12 nov 6e lesuur

Huiswerk (8.2 deel 2):

Lezen blz. 114 t/m 120.

Maken en nakijken opdr. 22, 23, 24, 26, 27, 28, 31, 32, 35.

De juiste volgorde van de hartslag is:

1. boezems-hartpauze-kamers
2. kamers-hartpauze-boezems
3. boezems-kamers-hartpauze
4. kamers-boezems-hartpauze