spellgramm h3

• Middelbare school

Persoonsvorm en onderwerp

Persoonsvorm

Tijdproef: Ik had slagroom in de chocolademelk gedaan.

Persoonsvorm = heeft

Onderwerp

Onderwerpsvraag: Wie (of wat) heeft?

Onderwerp = Ik

Ik heb slagroom in de chocolademelk gedaan.

Persoonsvorm en onderwerp

Persoonsvorm

Tijdproef: De luisteraars genoten van het concert

Persoonsvorm = genieten

Onderwerp

Onderwerpsvraag: Wie (of wat) genieten?

Onderwerp = De luisteraars

De luisteraars genieten van het concert

SAMENGESTELDE ZINNEN

Wanneer je van twee korte zinnen één lang zin maakt,

dan noem je die zin een samengestelde zin.

VOORBEELD:

Ik loop naar de bakker.       Ik koop een brood.

Ik loop naar de bakker en ik koop een brood.

Het woordje 'en' verbind hier de twee zinnen aan elkaar.

SAMENGESTELDE ZINNEN

In iedere zin staat een persoonsvorm. 

Zinnen met twee persoonsvormen noem je

samengestelde zinnen. 

Bij elke persoonsvorm hoort een onderwerp.

In samengestelde zinnen staan dus ook twee onderwerpen.

SAMENGESTELDE ZINNEN

Met een verbindingswoord, zoals en, maar, omdat  of want, kun je van twee korte zinnen een samengestelde zin maken:

VOORBEELD:

Kim leest een boek.      Rick leest een stripverhaal.

Kim leest een boek, maar Rick leest een stripverhaal.

SAMENGESTELDE ZINNEN

Soms verandert de volgorde van de woorden in het tweede deel van de zin:

VOORBEELD:

Giel zit op basketbal.       Hij houdt van sporten.

Gielt zit op basketbal, omdat hij van sporten houdt.

PERSOONSVORM IN SAMENGESTELDE ZINNEN

Je weet nu hoe je de persoonsvormen en onderwerpen kunt vinden in samengestelde zinnen, maar hoe spel je ze goed?

PERSOONSVORMEN

IN EEN SAMENGESTELDE ZIN

Zet de zin in een andere tijd:

Je maakt van de tegenwoordige tijd verleden tijd, of andersom. 

De werkwoorden die veranderen, zijn de persoonsvormen.

VOORBEELD:

Lotte denkt dat haar cijfer een voldoende is.

Lotte dacht dat haar cijfer een voldoende was.

PERSOONSVORMEN

 IN SAMENGESTELDE ZINNEN

Juist spellen van de persoonsvormen:

- Controleer of het werkwoord een persoonsvorm is

- Kijk of het werkwoord in de tegenwoordige tijd (tt) of in de verleden tijd (vt) staat

- Kijk naar het onderwerp om te zien of de pv enkelvoud (ev) of meervoud (mv) is

- Vul de juiste vorm van het werkwoord in

Noteer de juiste vorm van de persoonsvorm:

Het sportshirt (zitten) nog in mijn tas, maar ik (zullen) het zo in de wasmachine stoppen.

Noteer de juiste vorm van de persoonsvorm:

Toen de brandweer (arriveren), (takelen) de brandweerlieden de vrachtwagen snel uit de sloot.