bsr 8/10 2(a)ha Spelling §4 koppelteken en weglatingsstreepje

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lezen: scène 4 en 5 (blz. 55-63).

Begin aan paragraaf 4 op blz. 254-255.

§4 Koppelteken en weglatingsstreepje

Voordat we beginnen:

2(A)HA

SPELLING

CURSUS 7:

• Je weet hoe je Engelse en Franse leenwoorden op de juiste manier moet spellen.
• Je weet waarom we koppeltekens en weglatingsstreepjes gebruiken.
• Je weet wanneer we koppeltekens en weglatingsstreepjes gebruiken.

Lesdoelen

Maken:	Klaar?	Volgende les(sen):
Opdracht 1 t/m 4, 6 en 7 maken.	Nakijken en bespreken! Reflecteren op het aantal lessen waarin we in drie groepen hebben gewerkt.	Paragraaf 9: Werkwoordspelling herhaling leerjaar 1. Paragraaf 10 en 11: Werkwoordspelling. Daarna een proefwerk over (werkwoord)spelling.

Cursus 7, paragraaf 4 (blz. 254-255)

§4 Het koppelteken -

blz. 254-255

Het koppelteken

Koppelteken:

• Bij samenstellingen
• Om uitspraak duidelijk te maken
• Als het echt nodig is 

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken

De meeste samenstellingen schrijf je aan elkaar:

kassameisje, wijkagent, politiebureau, schoolkantine

Bij een klinkerbotsing (oo, aa, oe, ui) gebruik je een koppelteken:

auto-ongeluk, lente-ui, video-opname. Een klinkerbotsing is een botsing van twee klinkers die samen een klank in de Nederlandse taal vormen. 

Het koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord cijfers voorkomen.

bijvoorbeeld:

80-jarige, 70-plusser.

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken
als er in het samengestelde
woord een afkorting voorkomt.

Bijvoorbeeld:

usb-stick, mbo-opleiding, 

A5-formaat, Sint-Nicolaas

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken bij
aardrijkskundige namen.

Bijvoorbeeld: 

Zuid + Holland = Zuid-Holland.

Zuid-Afrika, Noord-Italië, 

's-Gravenhage, West-Amerika.

Koppelteken

In samenstellingen die verkeerd gelezen kunnen worden, plaatsen we een koppelteken:

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken?

1. drieëndertig
2. drie en dertig
3. drie-en-dertig

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Astma-aanval
2. Astmaaanval

Wel of geen koppelteken?

Sleep naar de goede plek.

WEL een koppelteken

NIET een koppelteken

Noord Brabant

tbs kliniek

koppel teken

oud speler

   §4 Weglatingsstreepje

blz. 254-255

§4 Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

Let op: 

- als je het eind van het woord weglaat, komt het streepje bij het eerste woord aan het eind, bijv. in- en uitvoer.

- als je het begin van het woord weglaat, komt het streepje aan het begin van het tweede woord, bijv. damesjassen en -jurken.

- laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje!

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. voor- en nadelen
2. voor en na-delen
3. voor en -nadelen
4. voor en nadelen

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. in voor- en tegenspoed
2. bestuurs- en strafrecht
3. in voorspoed en tegen-
4. straf- en bestuursrecht

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. binnen en buitenkant
2. binnen- en buitenkant

Waar is het weglatingsstreepje goed gebruikt?

1. waak- en zorgzaam
2. waakzaam en zorg-
3. waak en -zorgzaam

'keelarts, neusarts en oorarts'

1. keel-, neus-, en oorarts
2. keelarts, neus- en oorarts

Gebruik een weglatingsstreepje: jongensnamen en meisjesnamen

Maken:	Klaar?	Volgende les(sen):
Havo : Opdracht 1 t/m 4, 6 en 7 maken. Vwo : Opdracht 1 t/m 4	Nakijken en bespreken! Reflecteren op het aantal lessen waarin we in drie groepen hebben gewerkt.	Paragraaf 9: Werkwoordspelling herhaling leerjaar 1. Paragraaf 10 en 11: Werkwoordspelling. Daarna een proefwerk over (werkwoord)spelling.

Cursus 7, paragraaf 4 (blz. 254-255)

• Je weet hoe je Engelse en Franse leenwoorden op de juiste manier moet spellen.
• Je weet waarom we koppeltekens en weglatingsstreepjes gebruiken.
• Je weet wanneer we koppeltekens en weglatingsstreepjes gebruiken.

Lesdoelen

Wat is het verschil in betekenis tussen rodewijnglazen en rode wijnglazen?

Wat is het verschil tussen een zwarteverfpot en een zwarte verfpot?

Waarom klopt het weglatingsstreepje tussen bij kranten- en koffiekop niet? Leg uit.