BS 13.6: Afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

H13.6 Afweer

Doel van de les: 

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties en op welke manieren immuniteit kan ontstaan.
  
•  Je kunt omschrijven hoe stoffen een allergische reactie kunnen veroorzaken.

Afweer

= de verdediging van je lichaam tegen ziekteverwekkers

Niet-specifieke afweer:

• Huid: talg en andere bacteriën voor bescherming
• Slijmvliezen in luchtwegen en darmkanaal
• Maagsap
• Witte bloedcellen sluiten bacteriën in

 

Antistoffen

1. Ziekteverwekker bevat antigeen op oppervlakte
2. Witte bloedcel reageert door antistoffen te maken
   
3. Antistoffen hechten op ziekte verwekker aan antigeen
4. Ziekte verwekker is onschadelijk
   

Is specifiek!

Immuun

• Bij eerste infectie met ziekte leren witte bloedcellen de antistoffen te maken.
• Eerste infectie: ziek
  
• Tweede infectie: witte bloedcellen maken snel veel antistoffen --> je wordt niet meer ziek = immuun

Bestrijden ziekteverwekkers

• Bacteriën: antibiotica. Antibiotica beschadigd celwand van bacterie

• Virussen zijn niet te bestrijden, moet je uitzieken

 allergische reactie

Sterke reactie van immuunsysteem op lichaamsvreemde stof.

symptomen: 

• Uitslag, Branderig gevoel, Jeuk,Ontstekingen, Opgezwollen ogen etc etc.

Wat is het verschil tussen antistoffen en antigenen?

1. Antistoffen zitten op cellen en antigenen herkennen die
2. Antigenen zitten op cellen en antistoffen herkennen die
3. Er is geen verschil: is hetzelfde maar een andere naam

antiserum

vaccin

Natuurlijke passieve immuniteit

Natuurlijke actieve immuniteit

Kunstmatige actieve immuniteit

Kunstmatige passieve immuniteit

Natuurlijke actieve immuniteit

Natuurlijke passieve immuniteit

Kunstmatige actieve immuniteit

Kunstmatige passieve immuniteit

Chantal krijg een serum tegen een slangenbeet

Maria krijgt de griep.

Max krijgt een vaccinatie tegen DKTP

De baby van Sanne drinkt moedermelk

Aan de bak!

Lr: Heel H12 + 13.1 t/m 13.6

Mk 13.6 opdr: 4 t/m 8

Wat hebben we geleerd?

1. Noem voorbeelden van delen in ons lichaam die zorgen voor niet-specifieke afweer.
2. Wat is het verschil tussen antistoffen en antigenen?
3. Wanneer bouw je natuurlijke immuniteit op?
4. Welke twee soorten kunstmatige immuniteit zijn er?
5. Hoe bestrijdt je bacteriën en virussen?

Resusfactor

• Bij resuspositief bloed (Rh+) bevatten de rode bloedcellen de resusfactor
  
• Bij resusnegatief bloed (Rh-) bevatten de rode bloedcellen de resusfactor niet
  

Mensen met Rh-, kunnen antiresus (= antistoffen) maken. Zij maken dit als zij in contact komen met Rh+

Bescherming en Antistoffen ABO

Bloedtransfusie: ABO

Bloedtransfusie: ABO

Bloedtransfusie: Resus

Antilichamen

Antigenen

Anti-A

Geen

Anti-A + Anti-B

Anti-B

A

Geen

B

A + B