Modernisme - Kunst als boodschap

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Waar denk je aan bij
"Kunst als boodschap"

DADA

FUTURISME

SURREALISME

Protesteren tegen het verleden en alle gevestigde waarden en normen. Deze gevestigde orde belemmert de vooruitgang!

Protesteren tegen de maatschappij, de oorlog en de gevestigde kunstwereld van voor de oorlog. Maken antikunst om zich hiertegen te verzetten.

Protesteren tegen de normen van kunst. Volgens hen mag kunst een uiting zijn van gedachten, zonder morele of etnische bedoelingen. Je mag je fantasie gebruiken zonder je wat aan te trekken van de regels.

Futuristen: Protesteren tegen het verleden en alle gevestigde waarden en normen.

Deze gevestigde orde belemmert de vooruitgang!
 

Dada:  Protesteren tegen de maatschappij, de oorlog en de gevestigde kunstwereld van voor de oorlog. Maken antikunst om te choqueren! 
 

Surrealisme: Protesteren tegen de normen van kunst. Volgens hen mag kunst een uiting zijn van gedachten, zonder morele of etnische bedoelingen. Gebruiken hun fantasie zonder zich ook maar iets van de bestaande regels aan te trekken.

Erik Satie
Muziek als boodschap

Satie

• Satie experimenteert met muziek
• Hij vindt de stromingen uit zijn tijd (rond 1900) helemaal niks, zijn muziek is dan ook anti-romantisch en anti-impressionistisch. 
• Muziek moet volgens Satie ongecompliceerd, traag, geestig en actueel zijn.
• Zijn muziek is niet bedoeld om naar te luisteren, maar als achtergrondgeluid (bijv. tijdens pauze van een concert) of als onderdeel van een theaterstuk (zoals De Parade).
  
• Satie verzet zich met zijn muziek tegen:
  1. de strenge regels van het conservatorium (hier spot hij mee)
  2.de romantische en impressionistische muziek (in plaats daarvan geeft hij zijn muziek surrealistische titels)
  

Erik Satie’s muziek voor Parade (1917)Theaterstuk van Les Ballets Russes

Samenwerking met diverse kunstenaars:
Diagilev – Impressario (de leider van Les Ballets Russes)
Cocteau – Regisseur
Picasso – Kostuum en decors (kubistisch & surrealistisch)
Satie – Muziek

= typisch modern! De moderne kunstenaars willen vernieuwen
-> door met verschillende kunstdisciplines te experimenteren en samen te werken.

Satie experimenteert met gebruikt nieuwe ‘instrumenten’, zoals een ratel, typemachine, een revolver, etc.

Luister goed!

Welke niet muzikale/ "hedendaagse" geluiden hoor je in dit fragment?

welke niet muzikale geluiden heb je gehoord?

Geluiden die je hebt gehoord...

ratel

typmachine

sirene

pistool schoten 

stoomfluit (boot)

Theater als boodschap

Episch theater

Bertold Brecht

Vervreemdingseffecten

• Om de illusie te doorbreken/ verwachtingspatroon van de toeschouwer te verstoren hanteerde Brecht allerlei middelen, die vervreemdingseffecten werden genoemd.
  
• Door zijn gebruik van 'vervreemdingseffecten' probeerde hij te voorkomen dat mensen zich te veel zouden kunnen 'inleven'.

bekijk het fragment!

Welke vervreemdingseffecten zie je?

welke vervreemdingseffecten zag je in het fragment?

Veel toegepaste vervreemdingseffecten

• Acteurs richten zich rechtstreeks tot het publiek
  
• Acteurs beginnen plotseling te zingen/ muziek te maken (soms expres met valse noten)
  
•  Tijdens het spel verkleden acteurs zich en verwisselen ze decor
  
• Acteurs lopen de zaal in
  
• Onverwachte pauzes (plots stoppen tijdens het spel)
• Verklaringen tussendoor (het publiek toespreken d.m.v. een verteller)
  
• Decorwissel erg overdreven voor het oog van het publiek (of een halfhoog gordijn)
  

Kenmerken van het theater van Brecht

• De speler zal zich niet met zijn eigen rol identificeren
• De toeschouwer zal zich niet inleven met de spelers, maar een kritische medespeler worden.
• Niet het gespeelde maar wat je kunt leren is belangrijk
• De acteurs spreken het publiek direct aan (de regisseur maakt regelmatig gebruik van een verteller die tussen scènes door de situatie op het toneel beschouwt, verduidelijkt en vragen oproept)

Bekijk het fragment:
Einstein on the beach (1976)

Welke vervreemdingseffecten zie je?

welke vervreemdingseffecten zag je in het fragment?