3.1 Leven op het platteland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

3.1 Leven op het platteland

Leerdoelen

• Je kunt drie redenen noemen waardoor het Romeinse rijk uiteenviel en nieuwe rijken ontstonden.
• Je kunt uitleggen waarom mensen rond 500 op een domein gingen wonen.
• Je kunt uitleggen uit welke delen een domein bestond en wie er woonden.

Het einde van het Romeinse rijk

Begin van de problemen...

• Het machtige leger had slechts 300 000 soldaten
• Er werd teveel belasting gevraagd. 
  Boeren konden niet meer voor zichzelf zorgen.
  --> vertrekken naar steden.
  --> te weinig voedsel
  --> Minder belasting voor de keizer! (ergens moet hij besparen, dus het leger)
• Keizer gaat dood. Elke keer ruzie over opvolging!

Opsplitsen in 395

-Het RR was te groot geworden om te regeren onder 1 keizer.

-Veel onrust over opvolging

-Oost-Romeinse Rijk: Constantinopel 

-West Romeinse Rijk: Rome

Iedereen wil het nieuwe Romeinse rijk maken/hebben.

Volksverhuizingen

• Germaanse volkeren trokken naar het
  oude West-Romeinse rijk.
  --> Plunderen of gewoon
  te wonen
• Vluchtten van de Hunnen
  uit Azië

Gaat allemaal niet heel lekker...

• In 455 werd Rome geplunderd door Vandalen.
  
• In 476 de laatste keizer verjaagd.
  
• West-Romeinse Rijk hield op te bestaan.
  
• Het Oost-Romeinse Rijk bestond tot 1453.

Nieuwe rijken

Germaanse stammen stichtten overal nieuwe koninkrijken.

--> Hele grote veranderingen!

Start nieuw tijdvak.

Tijdvak 3: monniken en ridders

500 - 1000

Alles wat je weet over
de middeleeuwen.

Onveilig Europa

• Wegen werden niet meer beschermd, je kon zomaar overvallen worden.
  
• Geen handel meer
• Steden liepen leeg, raakten in verval
• Wegen raakten in verval

--> Iedereen naar het platteland!

Terug naar het begin

• Hier konden mensen voedsel verbouwen om te overleven.
  

• Handel was nu te gevaarlijk om te doen, dus nu moesten mensen zelf zorgen voor hun eten, kleding...

Bescherming zoeken 

• Machtige boer kon helpen!
• Kon een muur bouwen (boerderijen versterken)
• Kleinere boeren waren nu veilig!
  --> Niet gratis!
  

In ruil voor bescherming...

• Grond inleveren
• Vrijheid inleveren

--> Je bent nu boer zonder grond, maar moet er wel werken.

= Horigen (half vrij persoon)

• Een aantal boeren kregen heel veel grond!

--> Je werd heer van een domein (= gebied met versterkte boerderij, huizen, boeren, kerk en landbouwgrond)

Autarkisch leven. Mensen maakten op dit domein echt alles zelf

Het domein

Bestaat uit drie delen:

1. Woeste gronden

2. Gronden van de heer zelf

3. Woonden en werkten de horigen zelf

• Horigen werken in ruil voor bescherming van heer
  
• Betalen belasting aan de heer
  
• Verrichten herendiensten
  --> werken op boerderij van de heer, klusjes,...
• Hadden niets te zeggen!
  
• Mochten niet zonder toestemming het domein verlaten.

Horigen op een domein, met een heer, herendiensten, belasting, bescherming 

zoeken,...

  Het hofstelsel

Vrijheid?

• Vrije boeren waren er nog wel
• Moesten dan verplicht in het leger van de koning
• Eigen wapens betalen

Aan de slag!

Maak in Memo online:

3.1 leven op het platteland

opdracht 3 t/m 9