Par. 3 Van industrie naar diensten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Recap quiz 

Wat was het kinderwetje van Houten?

A: Leerplicht voor alle kinderen tot 12 

B: Kinderarbeid verboden voor kinderen tot 12 

C: Lonen gaan omhoog voor kinderen tot 12

Recap quiz 

Waardoor stijgt de bevolking rond 1920?

A: Door infrastructuur en transport

B: Door de komst van de radio en auto 

C: Door betere voeding en zorg

Recap quiz 

Waar of niet waar: 

in 1917 mocht iedereen vanaf 25 jaar oud stemmen 

§3 Van industrie naar diensten

Vandaag:

De helft van de klas gaat aan de slag met meneer Pronk

- Werken aan je daltonweek taken, nakijken, afvinken etc

De ander helft krijgt uitleg van mij. Daarna switchen we! 

De Wederopbouw

A Nederland opbouwen 

Waarom?

• De schade in Nederland was groot: er was veel kapot en geplunderd in WOII

In Nederland zelf

• De schouders eronder!

•  samenwerking tussen werkgevers, werknemers en regering

• Geleide loonpolitiek: lonen en prijzen blijven laag. Als jouw prijzen laag zijn, stijgt de export van jouw producten!

Vanuit het buitenland

• Marshallplan: geld en goederen vanuit de VS. 

• Samenwerking in Europa (EGKS: 1958, voorloper van de Europese Unie).

A Nederland opbouwen

Samenwerken in Europa

• Na WOII gingen een aantal Europese landen samenwerken ==> dit was gunstig voor Nederlandse economie
• 
  
• 1957: oprichting Europese Economische Gemeenschap (EEG)
• ==> Nederland, Duitsland, Frankrijk, België, Italië en Luxemburg spraken af geen belasting te heffen op goederen die onderling werden verhandeld.  

Is alles binnen gekomen? 

Waar staat EGKS voor? 

(Bonus als je ook weet in wanneer het is opgericht)

Is alles binnen gekomen? 

Als je je prijzen laag houdt zodat je meer kan exporteren, en ook de lonen laag houdt dan heet dat...

(Vul in op je bordje) 

Is alles binnen gekomen? 

De EGKS was een: 

A: Politieke samenwerking

B: Economische samenwerking 

C: Sociaal-culturele samenwerking 

Afsluiten 

Huiswerk voor volgende week: 

§3: opdr 1 & 3 daarna keuze tussen opdr 2 & 5

§3 Van industrie naar diensten

B Snelle groei

Je kunt een aantal gevolgen noemen van de economische groei in Nederland vanaf 1950.

Recap quiz 

Waar staat EGKS voor? 

(Bonus als je ook weet in wanneer het is opgericht)

Recap quiz 

Als je je prijzen laag houdt zodat je meer kan exporteren, en ook de lonen laag houdt dan heet dat...

(Vul in op je bordje) 

Recap quiz 

De EGKS was een: 

A: Politieke samenwerking

B: Economische samenwerking 

C: Sociaal-culturele samenwerking 

B snelle groei

• Vanaf jaren 1950 groeide de economie flink en stegen de winsten bij bedrijven. 
• Vanaf de jaren 60 is er een toenemende welvaart. Het gaat economisch goed met het land, mensen kunnen steeds meer luxegoederen kopen.
• Vanaf 1963 weer loonstijgingen, dit leidt ook tot een consumptiemaatschappij . 

B Snelle groei

gastarbeiders

• Gastarbeiders: Arbeidskrachten uit het buitenland die tijdelijk naar Nederland kwamen om hier ongeschoold werk te doen. 
  
• In de jaren 1970 werden regels rond  migratie (het verhuizen naar een ander land) 
• Veel gastarbeiders besloten definitief in Nederland te blijven. 

C De economie verandert 

Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse economie vanaf de jaren 1970 veranderde. 

C De economie verandert

Een einde aan de groei

In de jaren 1970 kwam er een einde aan de economische groei. Dit had 2 oorzaken:

• 1973 waren er stijgende olieprijzen
• lonen lagen veel hoger ==> hierdoor stijging van prijzen van producten ==> ongunstig voor de export. 

C De economie verandert

De kosten verminderen

Vanaf jaren 1980 stijgende werkloosheid. 

Loonkosten gaan omlaag. Dit gebeurde op 3 manieren:

• 1: vakbonden, werkgevers en de regering zochten samen naar een oplossing 
• 2: Bedrijven investeerde in automatisering
• 3: Bedrijven verplaatste naar lage lonen landen == dit is een voorbeeld van globalisering

C De economie verandert

Groei in de jaren 1990

In de jaren 1990 groeide de economie hard en steeg de welvaart verder.

• 1993: EEG wordt vervangen door Europese Unie (EU) 
• Europese landen werken samen op allerlei gebieden zoals economie, migratie, milieu en criminaliteit. 
• 2002: invoering van de Euro

Laatste quiz 

Wat is globalisering? 

Laatste quiz 

Stijgen of dalen de lonen in de jaren 60? 

Laatste quiz 

Sinds wanneer bestaat de EU?

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Extra filmpjes bij Par. 3

Zie hieronder voor extra filmpjes bij par. 3