Naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica

Zinsdelen

Koppelwerkwoorden

Naamwoordelijk gezegde

Wat gaan we doen?

In deze les:

  1. Ophalen voorkennis stappenplan Zinsdelen

  2. Ophalen kennis hww-zww-kww

  3. Nieuw: ng

Stappenplan zinsdelen

1. PV (verander de tijd)
   
2. Zinsdelen (zet strepen tussen de zinsdelen)
   
3. O (Wie of wat doet er iets?)
   
4. WG of NG 
   
5. LV (Wie of wat + wg +o)
   
6. MV (aan wie of voor wie + wg + o + lv)
   
7. BWB (alle vragen behalve wie of wat (Tip:  alle zinsdelen die je nog niet hebt benoemd)

Mevrouw Witteveen / heeft / E2Ha / online/ een les / gegeven. 

Mevrouw Witteveen heeft 2Ha een online les gegeven. 

Mevrouw Witteveen heeft E2Ha online een les gegeven. 

Mevrouw Witteveen heeft E2Ha online een les gegeven. 

Mevrouw Witteveen heeft E2Ha online een les gegeven. 

Mevrouw Witteveen heeft E2Ha online een les gegeven. 

werkw. gezegde

onderwerp

persoonsvorm

zinsdelen

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Kan

je

niet

beter

uitkijken!

hww-zww-kww 

Hoe zat het ook alweer?

Hoe weet je of je met hww-kww-zww te maken hebt?

- Zoek het belangrijkste ww uit de zin 

- is het 1 van de 9? --> kww

- is het een ander ww? --> zww

Alle overige ww uit de zin zijn hww

Je hebt dus maar 1 zww OF 1 kww per zin.

Koppelwerkwoord

zijn, worden, blijven, 

blijken, lijken, schijnen,

(heten, dunken & voorkomen).

Wat zijn de werkwoorden in de volgende zin:
De bekritiseerde scheidsrechter mag in Nederland blijven fluiten.

De bekritiseerde scheidsrechter mag in Nederland blijven fluiten.

Drie werkwoorden

mag blijven fluiten

Welke van die 3 is het belangrijkst?

Is 'fluiten' een zww-hww-kww?

1. zww
2. hww
3. kww

Wat is het belangrijkste werkwoord
uit onderstaande zin?

Mijn hondje wil graag uitgelaten worden.

1. wil
2. uitgelaten
3. worden
4. hondje

Mijn hondje wil graag uitgelaten worden.


Is 'uitgelaten' een zww of een kww?

1. zww
2. kww

Noteer de werkwoorden en zet erachter of het hww-kww-zww is.
Zij schijnen te spelen in de tuin van de boer.

Doel van deze les

- Ik weet wat het naamwoordelijk gezegde is

- Ik weet wat het verschil is tussen een werkwoordelijk gezegde en een naamwoordelijk gezegde

- Ik ken de koppelwerkwoorden

Noteer de werkwoorden van de zin hieronder en zet erachter of
het hww-kww-zww is.
Zij blijken niet te luisteren in de les van vandaag.

Naamwoordelijk gezegde

Bestaat uit een ww deel en een nw deel: 

1. Het ww deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Het belangrijkste ww is een vorm van een koppelwerkwoord. 

2. Het nw deel bestaat uit een zinsdeel met een eigenschap (zinsdeel met een naamwoord, bijvoorbeeld een bnw of znw)

Hoe vind ik het ng? Stel 3 vragen:

Vraag 1: Is het belangrijkste ww van de zin een kww?

Ja? dan door naar vraag 2

Nee? dan is het een zww en val je terug op wg.

Vraag 2: Gaat het in de zin om een eigenschap/toestand? (tip: zinsdeel met een naamwoord, bijvoorbeeld een bnw of znw) 

Vraag 3: Zegt die 'eigenschap' in de zin iets over het onderwerp? 

Is het antwoord op alle 3 de vragen 'ja', dan heb je te maken met een ng. Anders val je terug op wg.

Voorbeeldzin

- Mevrouw Witteveen is de raarste docent

pv = is

o = Mevrouw Witteveen

Hebben we in deze zin te maken met een wg of ng?

ad 1: 'is' 

ad 2: ja, komt van het ww 'zijn' en dat is 1 van de 9 kkw - check ook gedaan

ad. 3: ja, raar of de raarste docent is een toestand/eigenschap

EN raar of de raarste docent zegt iets over mevrouw Witteveen

Nog een belangrijke tip

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!

Zit er een zww in de zin? Dan check je of er een lv is

Zit er een kww in de zin? Dan check je of er een nw deel is.

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. persoonsvorm + onderwerp
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Wat zijn de 9 KWW?

Wat houdt het naamwoordelijk gezegde in?

1. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel
2. koppelwerkwoord
3. koppelwerkwoord + een kernmerk of eigenschap van het onderwerp
4. alle werkwoorden in de zin

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een lijdend voorwerp.
Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Mijn vriend wordt leraar op een basisschool.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij is naar huis gegaan.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Mijn zus is vervelend geweest.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het meisje werd naar school gebracht.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het gebouw wordt afgebroken.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Wat is het ng in de zin:
Mijn zus is vervelend geweest

De man is gisteren aangekomen op het station van Emmeloord.

1. WG= is aangekomen
2. NG= is gisteren aangekomen
3. NG= is aangekomen

Wat is het gezegde?
Zijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. WG= was geworden
2. NG= was gisteren ziek geworden
3. NG= was ineens ziek geworden
4. NG= was ziek geworden

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Saskia blijft iedere dag naar school rennen.

De politie vangt de boef.

In 1929 werd Jopie de eerste Miss Holland.

Sturen jullie de uitnodigingen voor het feest op tijd weg?

Lieke Martens is de beste voetbalster ter wereld geworden.

Jan is een lieve jongen

TOP GEWERKT!
Heb je de stof begrepen ?

1. HEEL GOED
2. GOED
3. REDELIJK
4. NIET GOED