Vraag en Aanbod Hoofdstuk 1

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1 - de Markt

Soorten markten

Concrete markt: vragers en aanbieders komen op bepaalde tijden direct met elkaar in contact.

Abstracte markt: geheel van vraag en aanbod van een bepaald product. Vragers en aanbieders ontmoeten elkaar niet. Is opgebouwd uit zeer kleine concrete markten.

‘De valutamarkt’

‘De arbeidsmarkt’

‘De huizenmarkt’

   

Begrippen

Vraag - Betalingsbereidheid

Aanbod - Leveringsbereidheid

Winstmarge

Vraag - en aanbodlijnen / functies

Homogene goederen

Aanbod - / vraagoverschot

Evenwicht

Substitutie - en complementaire goederen

marktmechanisme 

Nikita wil nieuwe schoenen. Is dit vraag of aanbod?

1. Vraag
2. Aanbod

Het snijpunt van vraag en aanbod noem je:

1. optimaal
2. nulpunt
3. geen winst geen verlies
4. evenwicht

Je gaat een nieuw t-shirt kopen. Wat wil je hier maximaal voor betalen?

Betalingsbereidheid

Het maximale bedrag dat iemand wilt betalen is de betalingsbereidheid. 

Gaat over VRAAG!

De vraaglijn = de betalingsbereidheid van consumenten

Betalingsbereidheid

• Hoeveel iemand bereid is te betalen aan een bepaald product.
• Voorbeeld: Duinrell
• Totale vraag 

Van 1 iemand = 

Individuele vraag

Van allemaal = 

Collectieve vraag

Maak opdracht 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 & 1.8

Niet

Wat is aanbod op de markt?

1. Wat producenten verkopen
2. wat consumenten willen kopen
3. aantal consumenten op de markt
4. wat producenten vragen voor hun product

Wanneer het gaat over het aanbod van tomaten in Nederland hebben we het over

1. Het individuele aanbod
2. het collectieve aanbod
3. het geaggregeerde aanbod

Leveringsbereidheid

LEVERINGSBEREIDHEID

De aanbodlijn laat zien wat de leveringsbereidheid is van de aanbieders. Dus de minimale leveringsbereidheid is de laagste prijs die de aanbieders voor hun product willen ontvangen

(aflezen in grafiek: laagste punt van aanbodlijn dus bij Qa =0)

- Winstmarge

+

-

Winstmarge

verschil tussen verkoopprijs - kostprijs.

Als de winstmarge toeneemt, willen producenten meer aanbieden

Homogeen

Homogene goederen verschillen in de ogen van klanten niet van elkaar.

De inkoopprijs van een blikje sinas is € 0,30. De winstmarge is € 0,70. Wat is de verkoopprijs

1. € 0,30
2. € 1,00
3. € 1,30
4. € 1,50

Marktevenwicht

Marktevenwicht

Vraagoverschot & Aanbodoverschot

Er kan tijdelijk een vraagoverschot of aanbodoverschot ontstaan.

maar....

Uiteindelijk keert de markt weer terug naar een evenwichtsprijs.

Vraagoverschot:

Het verschil tussen vraag en aanbod als de prijs lager is dan de evenwichtsprijs.

Aanbodoverschot:

Het verschil tussen vraag en aanbod als de prijs hoger is dan de evenwichtsprijs.

Wat is het marktevenwicht?

1. Het punt waar aanbod groter is dan vraag.
2. Het punt waar vraag groter is dan aanbod.
3. Het punt waar vraag en aanbod niet van belang zijn.
4. Het punt waar vraag en aanbod gelijk zijn.

Zie je hier een vraagoverschot of een aanbodoverschot?

1. Vraagoverschot
2. Aanbodoverschot

Qv= -0,3P + 350
Qa= 0,5P - 325
Er is een prijs van 800

Wat is er aan de hand?

1. vraagoverschot van 110
2. vraagoverschot van 35
3. aanbodoverschot van 35
4. aanbodoverschot van 110

opdracht 1.9, 1.11, 1.12, 1.13 en 1.15

Op de x-as van de grafiek van vraag en aanbod, staat altijd ...

1. de prijs (p)
2. de hoeveelheid (qa,qv)

Wat hebben we voor de vakantie ook alweer gedaan? 

Wat weet je nog? 

Vraag ->  Betalingsbereidheid - vraaglijn

Aanbod -> Leveringsbereidheid - aanbodlijn

Positief / Negatief verband

Evenwicht - Evenwichtsprijs - Evenwichtshoeveelheid - MarktOMZET

Aanbodoverschot / Vraagoverschot

Marktmechanisme

Een andere omschrijving van de aanbodlijn is ...

1. leveringsbereidheid producenten
2. betalingsbereidheid consumenten

Sleep naar de juiste definitie

Vraagoverschot

Aanbodoverschot

Er is meer aanbod dan vraag

Er is meer vraag dan aanbod

Marktprijs hoger dan de evenwichtsprijs

Marktprijs lager dan de evenwichtsprijs

Qv= -0,3P + 350
Qa= 0,5P - 325
Er is een prijs van 800

Wat is er aan de hand?

1. vraagoverschot van 110
2. vraagoverschot van 35
3. aanbodoverschot van 35
4. aanbodoverschot van 110

Wat is het marktevenwicht?

1. Het punt waar aanbod groter is dan vraag.
2. Het punt waar vraag groter is dan aanbod.
3. Het punt waar vraag en aanbod niet van belang zijn.
4. Het punt waar vraag en aanbod gelijk zijn.

- Winstmarge

+

-

"Nieuwe" sleutelbegrippen

• Verschuiving LANGS de vraaglijn 
• Verschuiving VAN de vraaglijn
• Complementaire goederen 
• Substitutie goederen
• Verschuiving LANGS de aanbodlijn
• Verschuiving VAN de aanbodlijn

Verschuiving van de vraaglijn

Verschuiving langs de vraaglijn

Verschuiving langs de vraaglijn

Als alleen de prijs verandert.

verschuiving van de vraaglijn

Er treedt een verschuiving van de vraaglijn op bij:

- verandering inkomen van de vragers

-  verandering behoeften van vragers 

- Verandering prijs van andere producten

De vraaglijn is door een bepaalde gebeurtenis naar links verschoven. De verschuiving kan veroorzaakt zijn door:

1. een stijging van de prijs van het goed
2. een daling van het inkomen
3. een daling van de grondstofprijzen
4. een verlaging van de inkomensbelasting

Wat kan een reden zijn voor deze verschuiving van de vraaglijn?

1. Afname van het aantal consumenten
2. Verslechtering kwaliteit concurrerende producten
3. Toename besteedbaar inkomen
4. Toename productiviteit

Wat zijn deze goederen van elkaar?

1. Complementaire goederen
2. Substitutiegoederen

Wat zijn deze goederen van elkaar?

1. Complementaire goederen
2. Substitutiegoederen
3. Geen van beide

Wanneer is er sprake van een verschuiving LANGS de vraaglijn?

1. Als de behoeften van de consument verandert
2. Als de prijs van het product verandert
3. Als de prijs van andere producten verandert

Verschuiving langs de aanbodlijn

De prijs gaat omhoog = meer aanbod. Verschuiving langs de aanbodlijn

Verschuiving langs en van de aanbodlijn, doordat:

langs/op de aanbodlijn	van de aanbodlijn
prijs verandert door een verandering van de vraaglijn	kosten veranderen
	aantal aanbieders veranderen
	productiviteit verandert

Verschuivingen VAN de (vraag of aanbod) lijn

Een toename --> lijn gaat naar rechts:

bij dezelfde prijs meer vraag / aanbod

Een afname --> lijn gaat naar links:

bij dezelfde prijs minder vraag / aanbod

Een verschuiving VAN de aanbodlijn komt NIET door:

1. De verandering van prijs
2. hogere arbeidskosten
3. Lager grondstofkosten
4. Verbeterde technologie

Wat kan een reden zijn voor deze verschuiving van de aanbodlijn?

1. Afname aantal aanbieders
2. Stijging van prijs concurrerende producten
3. Daling variabele kosten per product
4. Afname productiviteit

Ken je de sleutelbegrippen?

• Verschuiving LANGS de vraaglijn 
• Verschuiving VAN de vraaglijn
• Complementaire goederen 
• Substitutie goederen
• Verschuiving LANGS de aanbodlijn
• Verschuiving VAN de aanbodlijn

Opdracht 1.19, 1.20 en 1.21

ZELFTEST oefenen voor SE!!

Opdracht 1.16, 1.17, 1.18

(SAMEN)

15 minuten